X საუკუნის დიდი საეკლესიო მოღვაწე ბითვინიელი ღირსი მამა თომა (ხსენება 10. XII) უდაბნოში მოსაგრეობდა, სადაც ღვთის გზაზე შემდგარი ერისკაცების მოშურნეობით დაარსდა მონასტერი, რომლის წინამძღვარიც სწორედ თომა გახდა.
ერთხელ, საღვთო ლიტურგიის დროს, როცა მსასურება დასასრულს უახლოვდებოდა, საიდანღაც უზარმაზარი გველი გამოძვრა, ეკლესიას შემოეკრა, შემდეგ კი ტაძრის კართან დაიგორგლა. თომას ყურადღება არ მიუქცევია, მშვიდად აღასრულა ღვთისმსასურება. წირვა რომ დამთავრდა, თომა სრული სამდვდელო შესამოსელით მიუახლოვდა ზღურბლს სადაც ქვეწარმავალი იწვა და მიმართა: ,,გველო, თუ შენი გამოჩენა ჩემი უფლის შემწეობით შენს აღსასრულს მოასწავებს, მომომყევი!“. ამ სიტყვებზე გველი წმინდანის სამოსლის კიდეს კბილებით მოეჭიდა და თომამ იგი ტაძრისაგან მოშორებით ღრმა ორმოსთან მიიყვანა - აქ ნეტარმა ლოცვა აღავლინა უფლისადმი, ქვემძრომი კი ორმოში ჩავარდა და გაუჩინარდა. მაშინ სხვა გვვლებიც, რომლებიც წმიდა მამის სენაკის ქვეშ სახლობდნენ და ამდენი წლის განმავლობაში მოსვენებას არ აძლევდნენ ღვთის რჩეულს, მიჰყვნენ ამ გველს და გაწყდნენ

link

link

ცხოველები არათუ არ ეკარებიან წმინდა მოწამეებს, არამედ იცავენ კიდეც მათ მტარვალთაგან. მაგალითად როდესაც კართაგენის მკვიდრი ქრისტიანი მხედარი წმინდა კალისტრატე (ხსენება 27/IX) ქრისტეს აღმსარებლობისთვის ტანჯვის დროს ტყავის ტომარაში ჩააკერეს და ზღვაში გადააგდეს, ღმერთის განგებით, ტომარა წვეტიან კლდეს შეეხო და გაიხა, ხოლო წმ. კალისტრატე სრულიად უვნებელი გამოიყვანეს ნაპირზე დელფინებმა. წმინდა მოწამე გალობდა ფსალმუნის სიტყვებს: „მაგრამ არ დამახრჩო მე ზღვაში და არა დავღლილვარ შენდამი ლოცვისაგან“. ამ სასწაულის ხილვაზე, მისი რაზმის წევრმა 49 მხედარმა ირწმუნა ქრისტე. წარმართმა მხედარმთავარმა ჯერ არაადამიანურ სატანჯველებს სწია და მერე საპყრობილეში მახვილით ააჩეხინა ისინი. ასე მიიტანა უფლის სამსხვერპლოზე თავი კალისტრატემ მეგობრებთან ერთდ

link

link

link

წმინდა დიდმოწამე ტატიანა დაიბადა ქალაქ რომში, ცნობილი და მდიდარი მშობლების ოჯახში, დაახლოვებით ქრისტეშობიდან 200 წლის შემდეგ (ხსენება 12/I). მამამისი ქრისტიანი იყო, მაგრამ იმპერატორს უმალავდა თავის რწმენას, ქალიშვილს კი კეთილ ქრისტიანად ზრდიდა.
როცა ტატიანა გაიზარდა, უარი თქვა გათხოვებაზე და მთელი თვისი ცხოვრება ღმერთს მიუძღვნა. იმპერატორმა გამოსცა ბრძანება, ქალაქის ყველა მცხოვრები მისულიყო წარმართულ ტაძარში და იქ მსხვერპლი შეეწირა კერპებისთვის. ტატიანამ ამის შესრულებაზე უარი განაცხადა, რის გამოც შეიპყრეს, აწამებდნენ და სცემდნენ, ის კი ლოცულობდა თავის მწვალებელთათვის და ღმერთს სთხოვდა, ჭეშმარიტება გამოეცხადებინა მათთვის.
ტატიანა ამფითეატრში ლომთან ჩააგდეს, ცხოველი მას მოფერება და ფეხების ლოკვა დაუწყო. და, როცა ლომის ისევ გალიაში შეგდება დააპირეს, მხეცმა იქვე დაგლიჯა ერთ-ერთი მტარვალი. გაცოფებული ჯალათები ტატიანას საშინლად აწამებდნენ, ცეცხლშიც კი ჩააგდეს, მაგრამ უფალმა აქაც დაიცვა იგი. წმინდა ქალწულს აშიშვლებდნენ, სხეულს სამართებლით უსერავდნენ, მაგრამ მას სისხლის ნაცვლად ჭრილობებიდან კეთილსურნელი რძე გადმოსდიოდა! იგი ისევ მიიყვანეს სამსჯავროზე, სადაც მსაჯულმა მას სიკვდილით დასჯის განაჩენი გამოუტანა. მასთან ერთდ დასაჯეს მამამისიც

link

წმინდა კოპრე (ხსენება 24. IX) სანეხვეზე დაიბადა, ღირსი მამის - თეოდოსი დიდის ტაძრის სიახლოვეს და სახელადაც ამიტომ ეწოდა „კოპრე“. დედამისი აგარიან მდევნელთაგან სწორედ მონასტრის კედლებში ეძებდა თავშესაფარს. როცა ადამიანები ტაძრის არემარეს გასცილდნენ, ბერებმა მონასტრის კედლებთან იპოვეს ახლადდაბადებული ჩვილი. უღუმენის, თეოდოსი დიდის ბრძანებით მონასტერმა შეივრდომა პატარა და სახელად „კოპრე“ უწოდეს.
ბავშვი თხის რძით იზრდებოდა. მისთვის ბერებმა არვედან საგანგებოდ გამოყვეს თხა. ყოველ ჟამს, როდესაც ბავშვი საკვებს ითხოვდა, თხა თვითონ გამოეყოფოდა ხოლმე არვეს, ჩამოდიოდა მთიდან, მოაწოვებდა ბავშვს და ისევ უკან ბრუნდებოდა. ასე იქცეოდა მანამ, ვიდრე ბავშვი მყარი საკვების მიღებას დაიწყებდა.
როდესაც კოპრემ სრულწლოვანებას მიაღწია, იგი განსაკუთრებულად დაიახლოვა და შეიყვარა თეოდოსი დიდმა. კეთილსათნო ცხოვრების მეოხებით კოპრე სულიწმინდის სამკვიდრებელი შეიქმნა. მას თვით გარეული ცხოველებიც კი მორჩილებდნენ.
ერთხელ მან მონასტრის ეზოში დაინახა დათვი, რომელიც ბოსტნეულს მიირთმებდა. წმიდა კოპრემ მოკიდა ქეჩოში ხელი, ბაღიდან გაიყვანა და ამ მოსვლა აუკრძალა. ერთხელაც კოპრე მთაში ადიოდა სახედრით მონასტრისთვის შეშის ჩამოსატანად. როდესაც ის შეშას აგროვებდა, უეცრად საიდანღაც გამოჩენილმა დათვმა სახედარს ხორცი გამოაგლიჯა თეძოდან. მაშინ წმიდა კოპრემ დათვს გაუდო მხარზე შეშა და უთხრა: - ახლა შენ მოგიწევს მუშაობა, სამან ვირი არ გამოჯანმრთელდება!
დათვი დაემორჩლა ადამიანის ნებას და იმ დღემდე დაჰქონდა შეშა და წყალი, ვიდრე სახედარი არ გამოკეთდა. მხოლოდ მაშინ მიიღო ნადირმა კოპრესგან პატიება

link

წმიდა მოწამე ზოსიმე მეუდაბნოე ცხოვრობდა IV საუკუნეში (ხსენება 19/IX). ერთხელ ნადირობისას კილიკიის განმგებელმა დომეტიანემ უცნობი მოხუცი დაინახა, რომელიც მშვიდად და ალერსით ესაუბრებოდა მის გარშემო შეკრებილ გარეულ მხეცებს. მონადირეთა დანახვაზე მხეცები გაიფანტნენ. მოხუცი დაჰკითხეს - ვინ ხარ და უდაბნოში რისთვის ცხოვრობო. მეუდაბნოემ ასე მიუგო განმგებელს: „მე ზოსიმე მქვია და ქრისტიანი ვარ, ხოლო უდაბნოში იმის გამო ვცხოვრობ მხეცებთან, რომ არ მსურს ქალაქში ყოფნა უფალ იესოს მტრებთან“. მაშინ დომეტიანე დაემუქრა წმიდა ზოსიმეს და უთხრა: „თუკი ნაზარეველს სცემ თაყვანს, მე ნაზარეთშივე გწევ საჯაროდ სასტიკ სატანჯველთ და გაიძულებ ქრისტეს განუდგე“. როცა წმიდანს ჰკითხეხ - ვითარი გრძნეულებით ათვინიერებო გარეულ მხეცებს, მან მიუგო: ,,მე ქრისტიანი ვარ!“ შემდეგ იგი ნაზარეთს წაიყვანეს და ტანჯვა-წამება დაუწყეს. მოხუცი თავდაყირა დაკიდეს, კისერზე ლოდი გამოაბეს და რკინის ჭანგებით დაუგლიჯეს სხეული, თან დასცინოდნენ: "თუკი გარეული მხეცები გემორჩილებიან შენ, მაშინ უბრძანე რომელიმე მათგანს მოვიდეს აქ და ჩვენ ვირწმუნებთ შენს ღმერთს". წმიდა ზოსიმემ ლოცვა აღუვლინა უფალს და ანაზდად უდაბნოდან ვეება ლომმა მოირბინა. შეძრწუნებული წარმართები "შიშით მიმოიფანტნენ პირუტყვი კი მოხუც მოწამეს მიუახლოვდა და მის კისერზე გამობმული ლოდი თათით დაიჭირა. განმგებელი შეევედრა წმინდანს, უსაფრთხო გაეხადა ლომი და შემდეგ ბრძანა ჩამოეხსნათ მოწამე, რათა იმპერატორისთვის გაეგზავნათ განსასჯელად. მაგრამ წმ. ზოსიმე მეუდაბნოემ მაშინვე მიაბარა სული უფალს

link

ქრისტიანთა წამებაში გამოწვრთნილ მხედართმთავარ პატრიკიოსს გზად შეხვდა მოხუცი, რომელსაც უკან წყვილ-წყვილად მოჰყვებოდა ექვსი გარეული ვირი და ორი ირემი. ეს იყო ლაოდიკიელი ხუცესი არტემონი ( 303 ხსენება 13/ IV). პატრიკიოსის კითხვაზე, თუ როგორ ახერხებდა ველური ცხოველების დამორჩილებას, წმინდა არტემონმა უპასუსა, რომ ყველაფერი ქვეყნად ქრისტეს სახელს ემორჩილება და ღვთისთვის არაფერია შეუძლებელი.
მოგვიანებით უკვე კესარიაში, პატრიკიოსი წმინდა არტემონს აიძულებდა მსხვერპლი შეეწირა კერპებისთვის. სამსხვერპლოში უამრავი გველი ბუდობდა და ქურუმები მხოლოდ მსხვერპლშეწირვის დროს აღებდნენ კარებს. წმინდა არტემონმა ილოცა, უშიშრად შევიდა სამსხვერპლოში და გველები გამოდევნა იქიდან. ზარდაცემული წარმართები გაიქცნენ, მაგრამ წმინდანმა ისინი შეაჩერა და სულის შებერვით შემუსრა ქვეწარმავლები. ქურუმმა ვიტალიმ ქრისტე იწამა და წმინდა არტემონს მონათვლა სთხოვა. მხედარმთავარს შეეშინდა, რომ წმინდა არტემონის სასწაულები მრავალი ადამიანის ყურადღებას მიიქცევდა და მისი სიკვდილით დასჯა ბრძანა. უზარმაზარ ქვაბში ფისი აადუღეს წმინდა არტემონის მოსაკვდინებლად, მაგრამ ორმა არწივის სახიანმა ანგელოზმა დასჯის ადგილს მიახლოებული ამხედრებული პატრიკიოსი აიტაცა და ღირსი მამის სანაცვლოდ ის ჩააგდო ქვაბში. სიკვდილს სასწაულებრივად გადარჩენილ არტემონის ლოცვით მიწიდან ამოხეთქა წყარომ, სადაც წმინდანმა ქურუმი ვიტალი და სხვა მრავალი წარმართი მონათლა. მეორე დღეს ახალნათლულები მისი ხელიდან ეზიარნენ ქრისტეს წმიდა სისხლსა და ხორცს

link

კერპთაყვანისმცემლებმა შეიტყვეს, სად ცხოვრობდა ქრისტეს მცნებათა აღმსარებელი წმიდა ნეოფიტე. მათ შეიპერეს იგი და გადაწყვიტეს გარეული ცსოველებისთვის მიეგდოთ. მოწამე ცირკის არენაზე გაიყვანეს. უნდა აღინიშნოს, რომ ძველი დროის ცირკი სულაც არ ჰგავდა დღევანდელ ცირკს. იქ ხალხი არ ხალისობდა მასხარებზე და აკრობატებს აღტაცებაში არავინ მოჰყავდათ. იქ კერპთაყვანისმცემლები სიკვდილით დასჯასა და გლადიატორების დაუნდობელ ბრძოლებს აწყობდნენ.
წმინდანი სვეტზე მიაბეს და გარეული დათვები გამოუშვეს. ცხოველები ღრიალით გაექანენ წმიდა მამისაკენ, მაგრამ თითქოს რაღაც ძალამ შეაჩერა ისინი. დათვებმა თავი მოიდრიკეს მოწამის წინაშე და წყნარად განეშორენ მას. მაშინ მწვალებლებმა გალიიდან მშიერი ლომი გამოუშეეს. ლომი ღრენით მიუახლოვდა წმინდანს, მაგრამ უცებ შეჩერდა და გაყუჩდა შემდეგ ფეხების ლოკვა დაუწყო მოწამეს. ეს სწორედ ის ლომი იყო, რომელმაც წმინდანს ერთ დროს თავისი გამოქვაბული დაუთმო! - გამარჯობა, მეგობარო! - უთხრა წმიდა ნეოფიტემ. - შენ მე მიცანი! ახლა კი წადი ჩვენს გამოქვაბულში და იცხოვრე მასში - მე იქ აღარ დავბრუნდები. მაგრამ ლომს არ უნდოდა წასვლა, ის სევდიანი იჯდა მოწამის ფეხებთან. - წადი მეგობარო! და არაფერი ავნო ამ ხალხს, - უთხრა წმინდანმა ლომს და თავისი სიკეთით აღსავსე თვალები ჯალათებს მიაპყრო. ლომი დამორჩილდა წმინდანს და არავისთვის არაფერი დაუშავებია. მან დაამსხვრია ცირკის კარიბჭე და უდაბნოში გაიქცა. გაცეცხლებული მტარვალები მიცვივდნენ წმინდა ნეოფიტეს და შუბებით განგმირეს

link