წმინდა დიდმოწამე ირინე (ხსენება 5/V) I საუკუნეში ცხოვრობდა და ნათლობამდე პენელოპას სახელს ატარებდა. იგი იყო ასული წარმართი ლიკინიუსისა, რომელიც ქალაქ მიგდონიის განმგებელი იყო. ლიკინიუსმა თავის ერთადერთ ასულს მდიდრული სასახლე აუგო, სადაც იგი აღმზრდელ კარიასთან ერთდ და მრავალრიცხოვანი მხევლებისა და თანატოლების გარემოცვაში ცხოვრობდა. სასახლეში პენელოპასთან ყოველდღე მოდიოდა მისი დამრიგებელი მოძღვარი, სახელად აპელიანე, რომელიც მეცნიერებებს ასწავლიდა მას. აპელიანე ქრისტიანი იყო; იგი ბევრს მოუთხრობდა განმგებლის ასულს ქრისტე-მაცხოვრის შესახებ და ქრისტიანული მოძღვრებისა და ქრისტიანული სათნოების სულისკვეთებით ზრდიდა. როცა პენელოპა წამოიზარდა, მშობლებმა ქალწულის გათხოვებაზე დაიწყეს ფიქრი.
ცხოვრების ამ ხანაში უფალი სასწაულებრივად შეაგონებდა გოგონას: მასთან სარკმელში მოფრინდებნენ ხოლმე მტრედი ზეთისხილის რტოთი, არწივი ყვავილთაგან წნული გვირგვინით და ყვავი გველით ნისკარტში. მოძღვარმა აპელიანემ ასე განუმართა პენელოპას ამ სასწაულის მნიშვნელობა: მტრედმა, რომელიც განასახიერებს ქალწულის სათნოებას - სიმდაბლეს, სიმშვიდესა და კეთილკრძალულებას, მოიტანა ზეთისხილის რტო, მადლი ღვთისა, ნათლობით რომ მიიღება; არწივმა, ამ სიმბოლომ სულიერი ამაღლებულობისა, რაც გონებითი ზრახვით მიიღწევა ღვთის დიდებულებისა, მოიტანა ძლევის გვირგვინი უხილავ მტერზე, როგორც მისაგებელი ნიჭი უფლისა; ყვავმა კი გველი მოიტანა ნიშნად იმისა, რომ ეშმაკი აღიჭურვება მის წინააღმდეგ საბრძოლველად, რითაც მრავალ მწუხარებას, ურვასა და დევნილებას სწევს. საუბრის დასასრულს აპელიანემ დასძინა, რომ უფალს სურს დაწინდოს პენელოპა და რომ იგი მრავალ სატანჯველს გადაიტანს თავისი ზეციური საქმროსთვის. ამის შემდეგ პენელოპამ უარი განაცხადა გათხოვებაზე, ნათელ-იღო წმინდა პავლე მოციქულის მოწაფის, მოციქულ ტიმოთეს ხელიდან და ირინედ იწოდა. ქალწულმა თვის მშობლებსაც დაუწყო დარწმუნება, რათა მათაც ქრისტიანული რწმენა მიეღოთ. დედამისი სიხარულით აღივსო, როცა თვისი ასულის ქრისტეს სჯულზე მოქცევის შესახებ შეიტყო; მამაც თავდაპირველად წინ არ აღდგომია მას, მაგრამ შემდეგ კი წარმართული ღვთაებებისადმი თაყვანისცემა მოსთხოვა. წმინდა ირინემ მტკიცედ განუცხადა მას ამაზე უარი, და განრისხებულმა ლიკინიუსმა ბრძანა შეეკრათ ასული და ფიცხელ ცხენთათვის მიეგდოთ გასათელად. მაგრამ ცხენები უმალ დამშვიდნენ და ადგილიდან არც კი დაძრულან. მხოლოდ ერთ-ერთი მათგანი მოსწყდა ადგილს, ლიკინიუსს მიეჭრა, მარჯვენა ხელზე უტაცა პირი და მხრიდან ამოუგდო იგი, შემდეგ წააქცია და გათელვა დაუწყო. როცა წმინდა ქალწული გაათავისუფლეს საკრველთაგან, იგი ლოცვად დაეცა უფლის წინაშე, და მრავალი მუნმყოფი გახდა მოწმე სასწაულისა: მისი ვედრების მეოხებით ლიკინიუსი სრულიად უვნებელი წამოდგა და ამოგდებული ხელიც გაუმთელდა. ამ საკვირველების ძალით ლიკინიუსი თავის მეუღლესა და მრავალ თანამოქალაქესთან ერთდ, რომელთა რიცხვი სამი ათასამდე კაცს შეადგენდა, ჭეშმარიტ რწმენაზე მოექცა და განუდგა წარმართულ "ღმერთებს"

link

წმინდა მდინარე იორდანეს შორიახლოს მდებარე კალამინის ლავრის დამაარსებელი ღირსი მამა გერასიმე (ხსენება 4. III) ერთხელ მდინარის პირას სეირნობისას გადააწყდა ლომს, რომელიც ხაფი ხმით ღრიალებდა. ლომს ეკალი შერჭობოდა თათში და დასიებული და დაჩირქებული თათი საშინელ ტკივილს გვრიდა. როდესაც ბერი დაინახა, ლომი მივიდა მასთან, მტკივანი თათი გაუშვირა და შველა სთხოვა. ბერმა უწამლა გასაჭირში მყოფ ლომს - ჩაიმუხლა, მისი ფეხი კალთაში ჩაიდო, ეკალი ამოაძრო, მერე ნაიარევი სათუთად გაუწმინდა ჩირქისაგან, ტილოთი გადაუხვია და გაუშვა. მაგრამ ტკივილისგან განთავისუფლებული ლომი აღარ სცილდებოდა ბერს - ბეჯითი მოწაფესავით სადაც გერასიმი წავიდოდა თვითონაც უკან მიჰყვებოდა. ღირსი მამა გაკვირვებული იყო მხეცის ასეთი მადლიერებით. მას შემდეგ ის საკვებით ამარაგებდა ხოლმე ლომს - პურითა და მცენარეული ნაყოფით ასაზრდოვებდა.
ლავრაში ბერებს ჰყავდათ ერთ ვირი, რომელსაც წყალს აზიდინებდნენ. ბერებმა ლომს განუწესეს ამ ვირის მეთვალყურეობა. ერთხელაც ვირი დიდი მანძილით დასცილდა ლომს. ამ დროს აქლემებით ჩამოიარეს არაბეთიდან გადმოსულმა მექარავნეებმა. მათ შენიშნეს უპატრონოდ მიტოვებული ვირი და თან გაიყოლეს. ვირის დამკარგავი ლომი ყურებჩამოყრილი, მოწყენილი დაბრუნდა ღირს მამასთან.
ბერმა იფიქრა, რომ ლომს შემოეჭამა ვირი და ჰკითხა: - სად არის სახედარი? ლომი იდგა მდუმარედ, თავჩაქინდრული, დანაშაულზე წასწრებული ადამიანივით. ბერმა ჯერ გაუმეორა კითხვა მერე დატუქსა: „თუ შენ შეჭამე ვირი ამიერიდან მისი შესასრულებელი საქმე შენ დაგეკისრება“. მას შემდეგ ლომი, ბერის მითითებისამებრ, თავად დაატარებდა ოთხ სათლ წყალს იორდანედან.
გამოხდა ხანი და ვირის წამყვან მექარავნეს, პურის გასაყიდად წმინდა ქალაქს მიმავალს, ისევ მოუხდა ძველ ადგილას გავლა, ვირიც თან ახლდა. როდესაც იორდანეზე გადადიოდნენ მოულოდნელად შეეფეთნენ ლომს.
ლომმა იცნო ვირი და სიხარულის ყიჟინით მიეჭრა. შეშინებულმა მექარავნემ და მისმა მხლებლებმა შიშით მოქუსლეს და თავიანთი ავლადიდება დატოვეს. დაკარგული პირუტყვი პოვნით გახარებულმა ლომმა დანდობილი კბილის გაკვრით ( როგორც აქამდე უბიძგებდა ხოლმე საქმის საკეთებლად) სულ ხტუნვა-კუნტრუშით მიდევნა ვირი ბერთან, თან მექარავნეთაგან მიტოვებული ხორბლით დატვირთული აქლემებიც გაიყოლა. გერასიმე, რომელიც აქამდე ლომს ვირის შეჭმაში სდებდა ბრალს, ახლა მიხვდა, რომ უდანაშაულოდ იხდიდა მხეცი სასჯელს და მას ამიერიდან სახელად „იორდანე“ უწოდა.
ამის შემდეგ ლომი კიდევ ხუთი წელი იყო ლავრაში და ბერს არ შორდებოდა.
როდესაც გერასიმე აღესრულა და დაკრძალეს, ღვთის განგებულებით ისე მოხდა, რომ ამ დროს ლომი არ იმყოფებოდა ლავრაში. დაბრუნდა ლომი და დაუწყო ძებნა ბერს. მამა საბათიმ და ბერის სხვა მოწაფეებმა უთხრეს ლომს: „იორდან! ჩვენმა ბერმა დაგვაობლა, გადასახლდა ღვთის სასუფეველში!“ შესთავაზეს საკვები მარა ლომი არაფერს გაეკარა, ერთავად აქეთ-იქით იყურებოდა, თვალებით ბერს ეძებდა და რომ ვერ პოულობდა, საზარლად ბრდღვინავდა. მამები ფაფარზე უსვამდნენ ხელს და ეუბნებოდნენ: „ღმერთს მიეახლა ჩვენი მამა გერასიმე, დაგვტოვა მარტოდ“. მაგრამ ამით ვერ აოკებდნენ ლომის ურვას და წუხილს, პირიქით, რაც მეტად ამშვიდებდნენ, მით მეტად დრტვინავდა და ისეთ ხმებს გამოსცემდა, რომ მისი ხმაც და თვალებიც მეტყველებდნენ - საშინლად განიცდიდა გერასიმეს არყოფნას. მაშინ მამა რაბათიმ უთხრა მას: „წამოდი, გაჩვენებ სად განისვენებს მამა გერასიმე“. და მიიყვანა სამარესთნ, სადაც გაკრძალული იყო ბერი (ხუთასიოდე ნაბიჯზე ეკლესიიდან). „აქ მარხია ჩვენი ბერი“, - უთხრა რაბათიმ ლომს და მუხლი მოიყარა. ლომმა ერთი საწყალობლად დაიღრიალა, დრუნჩით მიწას ჩაემხო და იქვე განუტევა სული ბერის საფლავზე

link

ბაბილონის მეფემ ნაბუქოდონოსორმა დაიპყრო ისრაელის სამეფო. მან მრავალი ებრაელი წაიყვანა ტყვედ, ხოლო დიდგვაროვანთა ოჯახების ზნეკეთილსა და თვალტანადობით გამორჩეულ ყმაწვილებს თავის სასახლეში მიუჩინა ბინა - მას სურდა გარკვეული დროის შემდეგ ეხილა თავისი მწყალობლობის კეთილი ნაყოფი.
ყმაწვილებს საუკეთესო საჭმელ-სასმელი მიერთმეოდათ სამეფო სუფრიდან. მაგრამ, რადგანაც ამ საკვების მიღებას სჯული უკრძალავდა ისრაელელებს, ბავშვების ნაწილი მას არ იღებდა და მხოლოდ მცენარეულობით კმაყოფილდებოდნენ. ბიჭუნებს შორის იყო დანიელი. ღვის კანონებისადმი ერთგულების გამო უფალმა მას ნათელი გონება და წინასწარმეტყველების ნიჭი უბოძა.
როდესაც მეფემ თვისთან დაიბარა ყმაწვილები და, ამავე დროს, ისიც შეიტყო, რომ ისინი მცენარეულის გარდა სხვა საჭმელს არ ეკარებოდნენ, ძალიან გაიკვირვა, რადგან თანატოლებზე გაცილებით უკეთ გამოიყურებოდნენ; ხოლო, როდესაც გამოსცადა მათი განსწავლულობა სხვადასხვა მეცნიერებებში, მათი ცოდნით განცვიფრებულს აღმოხდა:
-ახლამე ვხედავ, რომ თქვენი ღმერთი ყველა სხვა ღმერთზე აღმატებულია და მეფეა სხვა მეფეებზე.
მან ყველა ბავშვი დაასაჩუქრა, განსაკუთრებით დანიელი, რომელიც ხილვებისა და სიზმრების ახსნის გასაოცარ უნარს ამჟღავნებდა.
მრავალი წლის შემდეგ, როდესაც ნაბუქოდონოსორის სამეფო ხელთ იპყრა მიდიელმა მეფემ დარიოსმა, მანაც ძლიერ შეიყვარა დანიელი და იგი თავის უახლოეს მრჩეველად გაიხადა.
მეფის კარის დიდებულებსა და სატრაპებს დანიელის შური ჰკლავდათ და ეძებდნენ საბაბს, რათა რაიმეში დაედანაშაულებინათ, მაგრამ ვერას პოულობნდნენ, რადგან იგი ალალმართლად და კეთილსინდისიერად მსახურობდა. მაშინ მათ გადაწყვიტეს, საბაბად დანიელის რწმენა გამოეყენებინათ, რაკიღა იცოდნენ, რომ იგი ყოველდღიურად სამჯერ ლოცულობდა თავისი ღმერთის წინაშე. შეთქმულებმა დაითანხმეს მეფე ისეთი დადგენილების მიღებაზე, რომლის ძალითაც ერთ თვის მანძილზე არავის ექნებოდა უფლება ვინმესთვის რაიმეს თხოვნისა, თუ არა მეფისათვის. ვინც ამ დადგენილებას დაარღვევდა, იგი ლომებთან უნდა ჩაეგდოთ ორმოში.
ამ დროს დანიელი კვლავ აგრძელებდა სამგზის ლოცვას და ყოველივეს მხოლოდ თავის ღმერთს შესთხოვდა. დიდებულებმა და სატრაპებმა დაასმინეს დანიელი მეფესთან, რომ მისი ბრძანების საწინააღმდეგოდ იგი მეფეს კი არა, თავის ღმერთს სთხოვდა შემწეობას. შეწუხებული დარიოსი ყველანაირად ცდილობდა სასჯელი აეცილებინა თავისი მრჩევლისთვის, მაგრამ დამსმენებმა აიძულეს მეფური სიტყვის შესრულება და ბრძანების სისრულეში მოყვანა: დანიელს გადაუწყვიტეს ლომებით სავსე ორმოში ჩაგდება.
მეფემ ისღა შეძლო, კეთილი სიტყვით დამშვიდობებოდა დანიელს და უთხრა:
-ღმერთი, რომელსაც შენ ესავ, გადაგარჩენს შენ! - თვითონ კი თვალები ცრემლით ქონდა სავსე. იმ ღამეს არ უძინია მეფეს, უთენია გაეშურა ორმოსაკენ და ჩამწყდარი ხმით ჩასძახა:
-დანიელ, ღმერთმა, რომელსაც შენ ემსახურები, შეძლო თუ არა შენი გადარჩენა ლომებისგან?
პასუხად დანიელმა ამოსძახა: - მეფეო, ჩემმა ღმერთმა გამომიგზავნა ანგელოზები და მათ მომიტანეს საკვები. მათვე ხახა ამოუკერეს ლომებს, რათა ზიანი არ მოეყენებინათ ჩემთვის, რადგან მართალი ვიყავი ღმერთის წინაშეც და შენს წინაშეც არა მიმიძღვის რა ბრალი!
მეფემ გაიხარა და უბრძანა დანიელის ამოყვანა ორმოდან, ბოლო იმ ორმოში მისი ცილისმწამებლების ჩაგდება. ისინი მყისიერად დაგლიჯეს ლომებმა.
დარიოსმა განადიდა დანიელის ღმერთი, ხოლო დანიელი კიდევ უფრო შეიყვარა

link

ქრისტიანობის მხურვალედ დაცვისა და რწმენისთვის მრავალი სატანჯველის გადატანის შემდეგ ანგელოზმა ხელით აიყვანა ყმაწვილი მამანტი ( ხსენება 2/IX) უდაბნოს ერთ მაღალ მთაზე და იქ ცხოვრება უბრძანა. ამ მთაზე მამანტი 40 დღე და ღამე მარხულობდა, რის შემდეგაც ზეგარდმო ღვთის ხმა და კვერთხი მოევლინა. ღმრთის ბრმანებით მამანტიმ კვერთხი მიწას დაჰკრა და მისი სიღრმიდან სახარება მიიღო. მან პატარა სამლოცველო ააშენა და იქ ამ სასწაულებრივად მოპოვებულ სახარებას კითხულობდა. ღვთის ბრძანებით მასთან მთელი უდაბნოდან მოედინებოდნენ ცხოველები, როგორც ცხვრები მწყემსთან და მისი გამგონენი ემორჩილებოდნენ და ეფერებოდნენ. საკვებად გარეულ ცხოველთა რძე ჰქონდა, რომელთაც წველიდა, რძისგან თავისთვის და გლახაკებისთვის ყველი ამოჰყავდა, მოგროვებული ყველი ქალაქში ჩაჰქონდა და ღარიბებს ურიგებდა. ხმებმა ყმაწვილის არაჩვეულებრივი ცხოვრების შესახებ ჰეგემონის ყურამდეც მიაღწია. ჰეგემონმა მის შესაპყრობად ჯარისკაცთა რაზმი გამოაგზავნა. გზაში ჯარისკაცები თვით მამანტის გადაეყარნენ. იგი მწყემსი ეგონათ და კითხვაზე, თუ სად მიდიოდნენ, უპასუხეს: - მამანტის ვეძებთ, რომელიც სადღაც ამ უდაბნოში ცხოვრობს. ხომ არ იცი, სად იმყოფება?
- რისთვის ეძებთ? - ეკითხება ყმაწვილი. - ჰეგემონს უთხრეს, რომ ის მოგვია. ჩვენ მის შესაპყრობად და სატანჯველად გამოგვაგზავნა.
- კეთილი, მიგასწავლით სადაც არის, მაგრამ ჯერ ჩემს ქოხში მესტუმრეთ, დაისვენეთ და საკვებით მომაგრდით.
მამანტიმ ჯარისკაცებს ყველი მიართვა და სანამ ისინი ჭამდნენ, ჩვეულებისამებრ, მასთან ქურციკებმა და გარეულმა თხებმა იწყეს მოსვლა. მათგან გამოწველილი რმე ყმაწვილმა მაგიდაზე ჯარისკაცების თვალწინ დადგა და ლოცვა დაიწვო. ქოხთან მხეცები მოგროვდნენ. შეშინებული ჯარისკაცები მასპინძელს შველას თხოვდნენ, მან კი ისინი დაამშვიდა და გაუმხილა, რომ მამანტია, რომელსაც ეძებენ. მეომრებმა სთხოვეს, ცხოველებისთვის თავდასხმა აეკრძალა. მამანტი სრულ უსაფრთხოებას დაჰპირდა, ჰეგემონთან გაისტუმრა ისინი და აღუთქვა, რომ თავადაც გამოცხადდებოდა მმართველთან.
და აი, კვლავ ღვთის აღსარება და ახალი სატანჯველი: კვლავ უფლეთენ სხეულს რკინის ჭანგებით, მაგრამ მოწამის სახეზე კუნთიც არ ირხევა. ზეაპყრობილ თვალებში მტკიცე მზერა იგრძნობოდა. ზეციდან, საიდანაც შველას ელოდა, ხმა მოესმა: "გამაგრდი და გამხნევდი მამანტი!".
მალევე იგი საპყრობილეში ჩააგდეს, სადაც კიდევ ორმოცი ადამიანი იმყოფებოდა. როდესაც ყველა დასუსტდა შიმშილისა და წყურვილისგან, წმინდანმა ყმაწვილმა ილოცა. სარკმლიდან მტრედი შემოფრინდა, ნისკარტში საოცარი თაფლზე უტკბესი საკვებით, რომელიც სასწაულებრივად გამრავლდა, როგორც ერთ დროს მცირედი პური ქრისტეს ხელში. შუაღამისას წმინდანის ლოცვით საპყრობილის კარი გაიღო და პატიმრებმა იქაურობა დატოვეს. დარჩა მხოლოდ მამანტი.
დილას იგი გახურებულ ღუმელში ჩააგდეს, მაგრამ სამი დღის შემდეგ უვნებელი ნახეს. მაშინ მასზე მხეცები მიუშვეს, მაგრამ მშიერი ძუ დათვი ფეხებთან დაუწვა და თათები შემოახვია. ერთ ნახტომით მასთან გაჩენილმა ჯიქმა ტორები მხრებზე დაადო და სხეულს ულოკავდა.
ტყიდან მოწამეს გამოყოლილი ლომი, მამანტის ბრძანებით ქალაქის შემოგარენში რომ დარჩა, ახლა ცირკში შემოიჭრა, სადაც სასწაულებრივად მიეცა ადამიანური მეტყველების უნარი და მან ყმაწვილს მიმართა:
-შენ ჩემი მწყემსი ხარ, რომელიც მთაზე მწყემსავდი. - შემდეგ მოედანზე მდგარ წარმართებს ეცა და გლეჯა დაუწყო. თვით ჰეგემონი ძლივს გადაურჩა გააფთრებულ ცხოველს. ლომი იქამდე არ დამშვიდდა, სანამ მამანტიმ ისევ უდაბნოში დაბრუნება არ უბრძანა.
წარმართები მრისხანებისაგან კბილებს აღრჭიალებდნენ და ჰეგემონს „მოგვისა“ და „მჩხიბავის“ ჩაქოლვას სთხოვდნენ. ერთ-ერთმა ქურუმმა მოწამეს გამოუთქმელი მძვინვარებით ჩაჰკრა მუცელში სამკაპი. მამანტი გადმოყრილ ნაწლავებს ხელით იჭერდა და ისე გავიდა ქალაქიდან. სისხლის ნაცვლად წყალი მოსდიოდა, რომელსაც გზადაგზა ერთი ქრისტიანი ქალი აგროვებდა.
ყმაწვილისთვის ეს უკანასკნელი სატანჯველი იყო. იგი ქალაქიდან არც ისე შორს, კლდეში გამოკვეთილ გამოქვაბულს შეეფარა და იქ მოესმა ხმა, რომელიც ზეციური სავანეებისკენ მოუწოდებდა. მამანტიმ სიხარულით მიაბარა სული უფალს, რომლისთვისაც ასეთი გულმოდგინებით დაითმინა ტანჯვა, ხოლო საზღაურად მოწამეობრივი გვირგვინი მიიღო

link

როდესაც ღმერთმა შექმნა პირველი ადამიანი, საცხოვრისად მას ყოველი სიკეთით შემკული სამოთხე განუწესა. გასაკვირი როდია, რომ ადამს, მის უცოდველ მდგომარეობაში, ემორჩილებოდნენ მხეცები და თვითნიერნი ხდებოდნენ. ყველა ცხოველი სრულ ურთიერთთანხმობაში იმყოფებოდა ერთმანეთთან და იკვებებოდა მიწიდან აღმონაცენით. მაგრამ, როგორც წმინდა ეგნატე ბრიანჩანინოვის საღვთისმეთყველო ნაშრომი გვიდასტურებს: „შემოქმედის რისხვამ შეცვალა დედამიწა - „წყეულ იყავნ ქვეყანა საქმეთა შინა შენთა!“ (შესაქმე 3,17) - უთხრა მან ადამიანს, მისი მცნების გამქელავს, და დედამიწისაგან მადლის მოკლება გამოხატა მეყსეულად მისი სხვადასხვაგვარი საყოველთაო არევ-დარევით, როგორც წინასწარ მაუწყებელი მისი საბოლოო დაწვისა, ამ დაწვის გარდაუვალ აუცილებლობად გადამქცევი. დაატყდა დედამიწას წყევლა და დაიზუზუნა ქარმა, აბობოქრდა ქარიშხალი, გაიელვა, დაიგრუხუნა წექა-ქუხილმა, გაჩნდა წვიმა, თოვლი, სეტყვა, წყალდიდობა, მიწისძვრა. ცხოველებმა მორჩილება და სიყვარული დაკარგეს ღმრთის მორჩილებისა და სიყვარულის დამკარგავი ადამიანის მიმართ. ისინი გადაემტერნენ მას. ზოგიერთ მათგანს ადამიანი იმორჩილებს ძალით და ამყოფებს ამ მორჩილებაში ძალადობით. სხვებთან იგი არის მტრობასა და შეურიგებელ სამკვდრო-სასიცოცხლო ბრძოლაში. ძალიან, ძალიან მცირე მოდგმა დარჩა მისი ერთგული, როგორც პირვანდელი საყოველთაო სიყვარულის სევდიანი ძეგლი დანიმუში; უმეტესობა ისგან გადაიხვეწა და დაიმალა უღრან ტყეებში, თვალუწვდენელ ველებში, მთის ხეობებსა და ბნელ გამოქვაბულებში. როდესაც მოულოდნელად წააწყდებიან თავიანთ პირვანდელ მფლობელს, ველურ და მტრულ მზერას მიაპყრობენ, მასში თითქოსდა დამნაშავე, უფლის მტერს ხედავენ. ერთნი სწრაფად გაურბიან მას, ხოლო სხვანი გააფთრებულნი თავს ესხმიან დასაგლეჯად. ცხოველები ერთმანეთსაც ემტერებიან. მათაც შეიგრძნეს ცვლილება თავიანთ ბუნებაში, რომელიც შეუერთდა წყევლას, წყევლას, რომელმაც დედამიწა დააზიანა. მათთვის განკუთვნილი პირვანდელი საკვები მიატოვეს, წინ აღუდგნენ ერთმანეთს და დაიწყეს ერთმანეთის ჭამა“.
როგორც ვხედავთ, ადამიანის ზნეობის ცოდვიან ცვლილებასთან ერთად მხეცები გახდნენ ავები და მრისხანენი. მაგრამ თუ ადამიანს წმინდა გული აქვს და უზაკველ მდგომარეობაში იმყოფება, როდესაც ის წმინდად წარმართავს თავის ცხოვრებას, უფლის შეწევნით მას შეუძლია დაიბრუნოს პირველქმნილი მეუფება ცხოველთა სამყაროზე. ღირსი მამანი და დედანი იმდენადვე განიწმინდებიან ცოდვებისგან, რამდენადაც უცოდველი იყო ადამიანი, ვიდრე იგი უფლის ნების აღმასრულებლად ვიდოდა ედემის ბაღში და მბრძანებლობდა ყველა სულდგმულზე, განურჩევლად მათი საშიშრობისა თუ უვნებლობისა.
ადამიანისა და ცხოველთა აღდგენილი ურთიერთობის პირველ თვალსაჩინო ნიმუშებს ჯერ კიდე ძველი აღთქმა იძლევა: ბიბლიაში მოთხრობილია, სახელდობრ, თუ როგორ ამეტყველდა ბალაამის სახედარი პატრონისათვის უფლის ჭეშმარიტების საუწყებლად: როგორ მოართმევდნენ მშობელი ხალხის უკეთურებას გარიდებულ ილია წინასწარმეტყველს ყორნები დილა-საღამოს პურსა და ხორცს, როგორ დაინდეს ლომებმა ადამიანთა შურია და ავი ზრახვებით გაწირული დანიელ წინასწარმეტყველი.
ახალი აღთქმის დამკვიდრების დროიდან უკვე მოციქულთა ცხოვრებაშია აღწერილი ადამიანის ცხოველებზე მეუფების სახიერი მაგალითები: პეტრე მოციქული სვინომ მოგვის ძაღლს ჩვეულებრივი საუბრით მიმართავდა და მასაც ადამიანურ ენაზე ამეტყველებდა. ძაღლიც პეტრეს ნების თანახმად არას ვნებდა მას და, პირიქით საკუთარ პატრონს მიაგებდა დამსახურებისამებრ - კბილებს ასობდა და ტანსაცმელს უფლეთავდა; ზღვის სტიქიონს გადარჩენილი პავლე მოციქული პატარა კუნძულის მცხოვრებთა გასაკვირად უვნებელი რჩებოდა გველის მიე დაგესვლის მიუხედავად; ხოლო უცხო ქვეყანაში საქორწინო ლხინშ უბრად მყოფი თომა მოციქულის წინასწარმეტყველება პირუტყვის მეშვეობით უცხადდებოდა მის შეურაცხმყოფელს - ლომისგან მოკვინებითა და მექორწილეთა დარბაზში ძაღლის შეტანილი მისი მოკვეთილი მარჯვენით.
ცნობილ საღვისმეტყველო კრებულში - იოანე მოსხის „სამოთხეში“ - მოთხრობილია მეუდაბნოე ბერების შესახებ, რომლებიც ისეთ სულიერ სრულყოფილებამდე იყვნენ მიღწეულნი, რომ თვით ცხოველთა მეფეზე - ლომზე მბრძანებლობდნენ - ერთნი საკუთარი ხელით ჰკვებავდნენ მათთან სტუმრებულ ნადირს, სხვანი შიშველი ხელითა და კვერთხით განაგდებდნენ შინაური პირუტყვის გატაცების მოწადინე მხეცს და ზოგიც მარტოოდენ დანაბარები სიტყვით უხმოდ აიძულებდა ამ საშიშარ ცხოველს ქვეყნიდან გადაკარგვას. ამ მაგალითების საფუძველზე დაასკვნიდა იოანე მოსხი: „ჩვენ რომ ვიცავდეთ მცნებებს უფლისა ჩვენისა იესო ქრისტესი, მხეცებს შეეშინდებოდათ ჩვენი. მაგრამ ჩვენი ცოდვების გამო ჩვენ გავხდით მონები და ახლა პირიქით, ჩვენ გვეშინია მათ“.
ცხოველების ქცევა და მათ დამოკიდებულება ადამიანებთან სრულიად განსაკუთრებულ სამხილად იქცა პირველ საუკუნეებში ქრისტიანთა დევნის პერიოდში, როდესაც სწორედ ისინი ამჟღავნებდნენ ღვთის მცნებების ერთგული ადამიანებისადმი იმ თანაგრძნობასა და სიყვარულს, რომელიც ჭეშმარიტი ღმერთის ვერმცნობი ადამიანებს დაეკარგათ. უამრავი იყო ასეთი მაგალითი: იმპერატორ დეკიუსის დროს აქაელი მირონ ხუცესი ნადირებს მიუგდეს დასაგლეჯად, მაგრამ ადამიანებისგან გაწირული მხეცებმა დაინდეს და არ მიეკარნენ უფლის რჩეულს; ნიკომიდიაში მაქსიმიანე ჰერკულესის ბრძანებით ეწამა წმინდა კვირიაკია და მის დასაგლეჯად გამოშვებული ცხოველები თვინიერად გაუწვნენ ფეხებთან; იმავე იმპერატორის ბრძანებით ჯალათებმა თავი მოჰკვეთეს ქრისტეს სარწმუნოებისთვის წამებულ ალექსანდრე რომაელს და მისი პატიოსანი სხეული მდინარეში ჩააგდეს, მაგრამ ოთხმა ძაღლმა იგი ხმელეთზე ამოიყვანა და მანამდე უდარაჯა, ვიდრე არ მოვიდა წმინდანის დედა პიმენია და პატივით არ დაფლა შვილის ცხედარი; სიცილიის მმართველის კვინტიანის ბრძანებით წმინდა ნიკონს მიუსაჯეს სიკვდილი და ველურ ცხენებს გამოაბეს შუაზე გასახლეჩად, მაგრამ ცხენები ადგილიდან არ დაიძრნენ;ქალკედონის განმგებელმა პრისკემ მრავალ სატანჯველთაგან უვნებლად გადარჩენილი წმინდა ქალწული ეფემია გარეულ მხეცებს მიუგდო დასაგლეჯად, მაგრამარენაზე გამოჩვებულ დამშეულ მხეცთაგან არც ერთ არ შეხებია ქალწულს. მხოლოდ ერთ ძუ დათვმა ღმრთის ბრძანებით აღასრულა ქალწულის თხოვნა - მცირე ჭრილობა მიაყენა ფეხზე, საიდანაც სისხლი გამოუვიდა წმინდანს და მაშინვე ჩაბარდა უფალს. თუ გავითვალისწინებთ, რომ სისხლის სუნზე გარეულ, თანაც მშიერ ცხოველებს საკმაოდ მძაფრი რეაქცია აქვთ, აქ ის გარემოება იყო საგულისხმო, რომ არენაზე გამოჰყავდათ ადამიანის ხორცზე დაგეშილი ნადირები, ქალწულს სისხლი სდიოდა ფეხიდან და მაინც არც ერთი ცხოველი არ მიკარებია მას!
როგორც ზემოთ მოყვანილი მაგალითები, ისე ქვემოთ მოთხრობილი ეპიზოდებიც წმინდანთა ცხოვრებიდან წარმოგვიდგენენ, თუ რა მორჩილებაში ჰყავდა მხეცები ადამიანს, ვიდრე იგი ღმერთის მცნებებს გადაუხვევდა და თავს განიგდებდა სამოთხიდან, რადგან, როდესაც ცხოველები შეიგრძნობენ ადამიანში დამკვიდრებულ ღვთაებრივ სიმშვიდეს, სულიწმიდისყოფობას, მათაც უბრუნდებათ პირვანდელი სამოთხისეული ბუნება, ხდებიან მორჩილნი და ღმრთის ნებას აღასრულებენ

link

მალქოს ასური (ხსენება 26. III) სირიის ანტიოქიის სიახლოვეს ცხოვრობდა პატარა დაბაში. იგი მშობლების ერთადერთი შვილი იყო. როდესაც მისი დაქორწინების დრო მოვიდა, მშობლებმა საპატარძლოს ძებნა დაიწყეს, მაგრამ მალქოსს მტკიცედ ჰქონდა გადაწყევეტილი, თავისი ცხოვრება ღმერთის სამსახურისთვის მიეძღვნა. მან დატოვა თავისი სახლ-კარი, მამული და შორეულ მონასტერში შეუდგა მორჩილების მსახურებას.
გამოხდა ხანი და ერთხელაც მალქოსმა შეიტყო, რომ მამა გარდაცვლოდა და სამშობლოში დაბრუნება გადაწყვიტა, რათა მემკვიდრეობა ჩაებარებინა და ქონება ზოგი ღარიბ-ღატაკთათვის, ზოგი - მონასტრისთვის,ზოგიც საკუთარი საჭიროებისათვის მოეხმარებინა.
წინამძღვარი ბევრს ეცადა გადაეთქმევინებინა განაზრახი; არწმუნებდა, რომ მისი ახირება ბოროტი სულისაგან მოდიოდა - რომ მისი მოწადინება კეთილი საქმის კეთების სურვილს ამოფარებული ეშმაკის საცდური იყო ოდენ, მაგრამ ვერ შეასმინა. როდესაც უღონო იქმნა იღუმენი, თვალცრემლიანმა გააცილა მალქოსი.
იმ გზაზე, რომელიც მალქოსს უნდა გაევლი, მოგზაურებს ხშირად ესხმოდნენ ხოლმე თავს სარკინოზები; ამიტომ, ვისაც გადაწყვეტილი ჰქონდა მგზავრობა, ერთჯგუფად ერთიანდებოდნენ, რათა სარკინოზების თავდასხმის შემთხვევაში ერთმანეთის დაცვა შეძლებოდათ. მალქოსიც ერთ ასეთ ჯგუფს მიეკედლა, რომელთა შორის ქალებიც იყვნენ. მაგრამ წინასწარი ზომების მიუხედავად, თავდასხმასა და ტყვეობას ვერ გადაურჩა. ერთ ქალთან ერთად, რომელიც საკუთარ ქმარს დააცილეს, ვინმე არაბის კუთვნილება შეიქნა, რომელმაც ისინი აქლემზე შესვა და თავის სახლში წაიყვანა (ამასობაში იმ ქალის ქმარი სხვა სარვინოზსს ერგო ტყვედ) დიდ სინანულში ჩავარდა მალქოსი, იღმენს რომ არ დაუჯერა,მაგრამ რაღას იზამდა! მშობლების სამემკვიდრეოს მფლობელობის ნაცვლად ახლა ის თვით აღმოჩნდა სარკინოზის მფლობელობაში. მოძალადე მეპატრონის აქლემით მთელი არაბეთის უდაბნო გადაიარეს და მის ქვეყანაში აღმოჩნდნენ. სარკინოზმა თავისი ტყვეები მოჯამაგირედ და მოახლედ დაიყენა და ოჯახში ყველაზე მძიმე საქმეებს აკეთებინებდა. მოგვიანებით მან მალქოსს უდაბნოში თვისი ცხვრის ფარის მწყემსობა დაავალა. მალქოსს ნუგეშად ისღა რჩებოდა, რომ თვისი მწყემსობით ის იაკობისა და მოსეს მსგავს ცხოვრებისეულ ვითარებაში გრძნობდა თავს და ფსალმუნების გალობით იშვებდა.
მაგრამ ეშმაკის ხვანჯები ტყვეობაშიაც არ ასცდა მალქოსს. როდესაც სარკინოზმა დაინახა, რომ მალქოსი მას გულმოდგინედ და კეთილსინდისიერად ემსახურებოდა და ფარაც განუმრავლა, გადაწყვიტა სიკეთითვე მიეგო მისთვის და ცოლად შესთავაზა ის ქალი, რომელიც მასთან ერთდ წამოიყვანა აქლემით. მალქოსმა უპასუხა, რომ ის ქრისტიანია და ქრისტიანთა კანონით არ შეიძლება ქორწინება ქალზე, რომელსაც ქმარი ცოცხალი ჰყავს. გაშმაგებულმა სარკინოზმა მახვილი იშიშვლა მალქოსის მოსაკვლელად და მალქოსიც ქალს მოეხვია, ვითომ თანხმობის ნიშნად, რათა სარკინოზის რისხვა დაეცხრო. მერე კი ქალი თავისთან წაიყვანა და ფიქრებს მიეცა ნუთუ იმიტომ დავიმარხე ქალწულება, რომ სიფარმაგეში სხვისი ცოლის ქმარი გავმხდარიყავი? ნუთუ იმიტომ დავტოვე სიჭაბუკეში სახლ-კარი და ღმერთის სამსახურისთვის უარი ვთქვი ქორწინებაზე, რომ ჩამედინა ის, რაც თავიდან აღვიკვეთე? არა, სჯობს დაიღუპოს ჩემი სხეული, ვიდრე სული დავღუპო საუკუნოდ დაე, აქ დარჩეს ჩემი წამებული სხეული - თავად გავხდები საკუთარი თავის მწამებელიცა და წამებულიც!“ ამგვარ ფიქრებში მყოფი გამოერკვა თუ არა, მიმართა ქალს: - იყავი მშვიდად, დედაკაცო; შენთვის უმჯობესი იქნება ვიყო მკვდარი წამებული, იდრე გექმრო ცოცხალი ქმრის პატრონს. იშიშვლა ხმალი და წვერით გულზე მიიბჯინა.
ქალი ფეხებში ჩაუვარდა და იესო ქრისტეს სახელით სთხოვა - არ დაეღვარა საკუთარი სისხლი. ხოლო თუ სიკვდილს ეძიებდა, ჯერ იგი მოეკლა და მერე საკუთარი თავი. ქალმა ისიც გაუმხილა, რომ კიდეც რომ დაბრუნებოდა საკუთარ ქმარს, მტკიცედ გადაეწყვიტა - დარჩენილი სიცოცხლე უბიწოდ გაეტარებინა. ამიტომ მან ფარული შეთანხმება შესთავაზა მალქოსს: დაე, ჩვენმა მტარვალმა ჩაგვთვალოს ცოლ-ქმრად, ხოლო ჩვენ ვიყოთ უმანკონი ურთიერთის მიმართ და ქრისტე ღმერთს რომ ეცოდინება, რომ შენ ჩემი სულიერი ძმა ხარ! ჩვენი ბატონებიც უფრო მოგვენდობიან, როდესაც ცოლ-ქმრად ჩაგვთვლიან.
მალქოსი აღაფრთოვანა ქალის ასეთმა წმინდა განზრახვამ და დათანხმდა მის სიტყვებს. ასე იცხოვრეს მათ გარკვეული დროის მანძილზე და პატრონის სრული ნდობა და კვთილგანწყობილება მოიპოვეს. ზოგჯერ მალქოსი თვეობით არ იყო ხოლმე სახლში, როგორც მისი ფარის ერთგული მწყემსი.
ერთხელ, დატყვევებიდან უკვე საკმაო დროის გასვლის შემდეგ, ღირს მალქოსს, ბუნებაში განმარტოებულს, მოეძალა ფიქრები თავის მონასტერზე - გაახხენდა იღუმენი, ვისთანაც საღმრთო წერილში და ბერულ ცხოვრვბაში განისწავლებოდა; გაიხსენა ის დარიგებაც, რომელიც მისგან მიიღო და არ კი დაემორჩილა და ამ დროს თავის წინ შენიშნა ჭიანჭველები.
პატარა, ვიწრო ალაგზე მიმოდიოდნენ ეს პაწაწკინტელა მწერები და თავიანთზე გაცილებით მძიმე ტვირთი დაჰქონდათ: ერთნი თესლებს დაატარებდნენ, სხვები - მიწას ზიდავდნენ ჭიანჭველების ბუდის შიგნიდან - საფარს იკეთებდნენ წვიმისგან დასაცავად, მესამენი - ზამთრისათვის საკვებს იმარაგებდნენ და თავისი ნესტრით აქუცმაცებდნენ მარცვლებს, სხვებს თავიანთი მკვდრების ცხედრები გამოჰქონდათ და, რაც ყველაზე გასაკვირი იყო,- მათი ასეთი სიმრავლის მიუხედავად, თავიანთი საბუდარიდან გამოძრომისას და შეძრომისას ერთმანეთს ხელს არ უშლიდნენ; პირიქით, როცა დაინახავდნენ, რომ რომელიმეს დიდი სიმძიმე მოაქვს, იმწამსვე მიაშურებდნენ ხოლმე დასახმარებლად. ამ სურათის შემყურე მალქოსს სოლომონის სიტყვები გაახსენდა: ,,მიდი ჭიანჭველასთან, მცონარავ, დააკვირდი მის ქცევას და ჭვუა იხწავლე. არა ჰყავს მას არც უფროსი, არც ზედამხედველი, არც ბატონი.ზაფხულობით იმარაგებს თავის პურს, აგროვებს თავის საზრდოს მოსავლის აღებისას“ (იგ. სოლ. 6, 6-8). გუნებაში იმ აზრმაც გაუელვა, რომ მისი ცხოვრება მონასტერში ამ ჭიანჭველების ფუსფუსს ჰგავდა - სადაც ყველანი მუშაობენ და საკუთარი არავის არაფერი აქვს, ყველაფერი საერთოა, და კიდევ უფრო დაამწუხრა საკუთარმა ტყვეობამ და თავისი მონასტერი და კერა მოენატრა.
როდესაც მისმა ქრისტესმიერმა დამ მოწყენით ნახა, მიზეზი ჰეითხა და მისდა გასაკვირად, ქალმა იგი გაქცევად გააზრახა. ოდონდ სთხოვა - თუ დაუსხლტებოდნენ თავიანთ პატრონებს, არ მიეტოვებინა და ქალთა მონასტერში განემწესებინა. მართლაც, დიდი ბჭობის შემდეგ მათ გაქცევის გეგმები დააწყვეს და ერთ მშვენიერ დღეს ახსენეს ღმერთი და გზას გაუდგნენ. ისინი მეტწილად ღამით გადაადგილდებოდნენ, რაც სარკინოზების და გამთანგავი მზის შიშით იყო გამოწვეული. ასე იარეს ორი დღის მანძილზე, მრავალი დაბრკოლება გადალახეს და მესამე დღეს, ერთ ბექობთან შეყოვნებულებმა, უკან მოიხედეს და დაინახეს ორი სარკინოზი, რომლებშიც მდევარი - ყოფილი პატრონი და მისი ყმა შეიცნეს, რომლებიც აქლემებით გამოჰკიდებოდნენ.
საწყლები შიშისაგან გაშეშდნენ, მაგრამ დიდ არს უფალი - უეცრად თავიანთ სიახლოვეს ღრმა გამოქვაბული შენიშნეს. დადგნენ არჩევანის წინ: ელოდათ ან მხეცისა თუ გველისაგან მოგვრილი საფრთხე, რომლებიც ამგვარ გამოქვაბულებში ბინადრობენ ხოლმე, ან უეჭველი სიკვდილი ბარბაროსებისაგან. მათ გადაწევიტეს: ,,თუ ღმერთი გვიშველის, სიკვდილს განგვარიდებს, ხოლო თუ მიგვატოვებს ჩვენ, ცოდვილთ, ეს გამოქვაბული ჩვენი საცხედრე გახდება“. მალქოსმა და ქალმა პირჯვარი გადაისახეს და გამოქვაბულის სიბნელეს მისცეს თავი. შესასვლელთან ახლოს კედელს აეკრნენ და გაიტრუნენ, მკვდრებივით იყვნენ - მხოლოდ იმის ძალა შერჩენოდათ, ქრისტეს სახელი წარმოეთქვათ. სარკინოზებმა, რომლებმაც, რა თქმა უნდა, დაინახეს, როგორ დაიმალნენ ისინი გამოქვაბულში, საზარელი ხმით დაიღრიალეს: „გამოდით გარეთ, ბოროტმოქმედნო!“ მაგრამ როდესაც პასუსი ვერ მიიღეს, მუქარითა და ლანძღვით მიიჭრნენ გამოქვაბულთან: ბატონი ამოღებული ხმლით დადგა შესასვლელთან, ხოლო ყმა შევარდა გამოქვაბულში და გასცდა კიდევაც ლტოლვილებს, რადგან მზის სინათლიდან სიბნელეში შესულს ხედვა უჭირდა. მაგრამ უეცრად გამოქვაბულის სიღრმიდან გამოვარღა ძუ ლომი, ჩაავლო პირი, ყელი გამოღადრა და თავის ბუნაგში წაათრია გამოქვაბულის სიღრმეში მალქოსი და ქალი ჩურჩულით ლოცულობდნენ და პირჯვარს იწერდნენ. როდესაც ბატონმა ყმისგან დაძახილზე პასუხი ვერ მიიღო, იფიქრა, რომ ის მისმა ნატყვევარებმა მოაშთეს და გაცეცხლებული, კბილების ღრჭენით შევარდა გამოქვაბულში. მაგრამ რამდენიმე ნაბიჯი ძლივს გადადგა, რომ მასაც იგივე ბედი ეწია - ძუ ლომმა ისიც დაგლიჯა. ამის შემდეგ ბუნაგიდან პირით გამოიყვანა თავისი ბოკვერი, უნდილი მზერით შეათვალიერა კედელს აკრული ადამიანები და მშვიდად გამოვიდა გამოქვაბულიდან. მალქოსი და ქალი კარგა ხანს იყვნენ გარინდებულნი. მერე, როდესაც დარწმუნდნენ, რომ ლომი უკვე შორს იქნებოდა, გამოვიდნენ სამალავიდან. გარეთ მათ სარკინოზების იქვე მდგომი აქლემები იხილეს - საკვებისა და წყლის მარაგით. მშიერ-მწეურვალი ქალი და მამაკაცი მომაგრდნენ, შესხდნენ აქლემებზე და გაუდგნენ გზას. ათი დღის შემდეგ მათ უკან მოიტოვეს უდაბნო და სამშვიდობოს გააღწიეს. მალქოსმა თავისი სულიერი და დედათა მონასტერს მიაბარა, ხოლო თვითონ თავის მონასტერს დაუბრუნდა. შემდეგში იგი ხშირად იგონებდა თავისი სავანის საძმოს წინაშე წინამძღვრისადმი საკუთარი დაუჯერებლობის სავალალო შედეგს და მოძღვრისადმი მორჩილებისა და თვით ყველაზე გამოუვალ მდგომარეობაშიც უფლისადმი მტკიცე სასოებისაკენ მოუწოდებდა მათ

link