ავტორი:
ილია II
თემა: თავისუფლება, ფილოსოფია
ბერტოლ ბრეჰტი "მკითხველთან ჭკვიანური საუბრის ხელოვნებას" განასხვავებდა "რიტორიკული დიდაქტიკისაგან". "ჭკვიანური საუბრის ხელოვნება" მკითხვვლს აძლევს თავისუფლებას, ავტორთან ერთად იმსჯელოს, მრავალ საკითხში არც დაეთანხმოს მას; აღძრავს მოქმედების სურვილს. "რიტორიკული დიდაქტიზმი" კი მკითხველს ავტორის მონად აქცევს და აიძულებს, მუდამ ეთანხმებოდეს მის აზრს. "ჩემს თეატრში, - წერს ბრეჰტი, - მაყურებელს მონარქად ვაქცევ, მაგრამ მოჩვენებითად კი არა, არამედ ნამდვილ საზოგადოებრივ მოღვაწედ და მოაზროვნედ. ჩემი თეატრი მშრომელი ხალხისთვის იქცევა ლაბორატორიად... და მე ვიმოქმედებ კლასიკოსთა მოწოდებისამებრ: "გარდაქმენი სამყარო, სამყარო ამას მოითხოვს" (ფილოსოფიის საკითხები, №12, გვ. 5, მ. 1984).