უნდა ილოცო მტრებისთვისაც: ისინი, უმეტეს შემთხვევაში, თვითონაც ვერ ხედავენ რას ჩადიან, მაგრამ ხომ არიან ჩვენი კეთილისმყოფელნი?! თავიანთი თავდასხმებით სათნოებებში განგვამტკიცებენ, მიწაზევე ამდაბლებენ ჩვენს სულს, ზეცაში კი სამოთხის გვირგვინს გვიმზადებენ.

link

იმდენად ბოროტი ადამიანებისა კი არ უნდა გეშინოდეს, რამდენადაც საკუთარი ბოროტი ბუნებისა, რამეთუ ისინი გაიძულებენ, ღმერთს მიმართო, და თვითინაც ვერ ხვდებიან, როგორ გაახლოებენ ღმერთთან; ჩვენი ბოროტი ბუნება კი ღმერთს განგვაშირებს და მის მრისხანებას მოაწევს ჩვენზე.

link

შური მტრობის ყველაზე გაურკვეველი ფორმაა. სხვა არაკეთილმოსურნეთ ცოტა მოკრძალებულს ხდის ქველმოქმედება, შურიანი კი უფრო ღიზიანდება მისთვის გაკეთებული სიკეთით. იგი უფრო მეტად შეურაცხყოფილია სათნოების ძალით და მადლიერებას არ გრძნობს მისთვის გაკეთებული სიკეთისათვის.

link

მეგობარს იმდენად უყვარხარ, რომ შენს ნაკლოვანებებს ვერ ხედავს. მაგრამ დადექი შენი მტრის პირისპირ და მასზე უკეთ ვერავინ აღგიწერს შენს სისუსტეებს; იგი ფხიზლად უყურებს მათ, არ გამოტოვებს არცერთ საქციელს და ისე საუბრობს მათზე, რომ მათ დანაშაულს არ ამცირებს. ასე რომ, მშვიდად და ყურადღებით უსმინე შენს მტერს და მაშინ რამდენ ბოროტებაზე გაგამარჯვებინებს შენი მტერი.

link

ჭეშმარიტი ქრისტიანისთვის მტერი არ არსებობს?
- მტერი არსებობს და მისი სახელი არის ბოროტი სული, ეშმაკი, რომელიც თავისი მიზნების განსახორციელებლად იყენებს ცალკეულ პიროვნებებს, განსაკუთრებით ურწმუნოთ. აი, ვინ უნდა გვძულდეს და მოვიძაგოთ. მისი გავლენის ქვეშ მოქცეული ადამიანები კი, - გვიყვარდეს და გვებრალებოდეს, როგორც სნეულნი და ვეცადოთ, ვუმკურნალოთ მათს წყლულებს.

link

უკუეთუ ჰყო დღე დღესასწაულისაი მარხვით, უსაზრდელოდ, და მტერობაი და შფოთი გულსა გაქუნდეს, არა შეწირულ არს შენგან არცა დღესასწაული შენი და არცა მარხვაი შენი. ნუუკუე წარმდებ იქმნეა მსხუერპლსა მას წმიდასა მიახლებად ხელითა უბანელითა, რავდენღა უფროის არს, უკუეთუ სული შენი არა წმიდა იყოს ვნებათაგან? ესე ფრიად უძვირეს და უბოროტეს არს მას, რომელი-იგი ხელითა უბანელითა ეზიარის

link

თუ ჭეშმარიტად გვსურს ქრისტიანის სახელი გვერქვას, შევეცადოთ, მტერიც შევიყვაროთ. სიყვარული ის ერთადერთი იარაღია, რომლითაც ბოროტება დაიძლევა და განქარდება. ამიტომაც ბრძანებს მაცხოვარი: "გიყვარდეთ თქვენი მტერნი; დალოცეთ თქვენი მაწყევარნი, კეთილი უყავით თქვენს მოძულეთ და ილოცეთ თქვენსავ მდევნელთა და შეურაცხმყოფელთათვის, რათა იყოთ თქვენ შვილნი მამის თქვენის ზეციერისა" (მთ. 5, 44-45).

link

ადამიანმა, და მითუმეტეს ქრისტიანმა, სიყვარულის კანონით უნდა იცხოვროს და განაგდოს თვისგან სიძულვილი და წინააღმდეგობის სული. წმ. იოანე ღვთისმეტყველი წერს: ვისაც სძულს ძმა ანუ მოყვასი თვისი, ბნელსა შინა არს. მართლაც, მტრობის, სიძულვილისა და მრისხანების ტყვეობაში მყოფისგან ნათელი განშორებულია, ამიტომაც იგი გარე სამყაროს არასწორად აღიქვამს და ვერ გრძნობს, რომ სხვისი მტრობით, სინამდვილეში ბოროტად საკუთარ თავს ექცევა, რადგან ამ დროს გაცილებით დიდ ვნებას თავის სულს აყენებს.

link

უკუეთუ მტერნი ჩუენნი მოყუარე ჩუენდა ვქმნეთ, მოწყალე მექმნეს ჩუენ უფალი და ცოდვანი ჩუენნი მყის განაბნინეს; და კაცნიცა მადლიერ მეყუნენ ჩუენ და გუაქებდენ, და ამით ვპოოთ ცხორებაი. არა რაი არს ამის უბოროტეს, უკუეთუ გუესუას ჩუენ სოფელსა ამას ერთიცა მტერი, რამეთუ მავნებელ არს იგი სახლსა და ცხორებასა ჩუენსა, დაღაცათუ დამდვას ჩუენ ზედა მტერმან ბევრეული ბოროტი და სხუანი აღაზრზინნეს ჩუენ ზედა, და აღმიშფოთოს გონებაი ჩუენი, და განამწაროს სული ჩუენი და მრავალ-ფერნი გულის-სიტყუათა ღელვანი აღადგინნეს ჩუენ ზედა და მეკუეთებოდიან

link

ნუ იტყვი შენ ამას, ვითარმედ ვაგინეთ ბოროტად ერთი-ერთსა და იყო ჩუენ შორის ეგევითარი სიწბოი საქიქელი, აწღა აღვდგე და იყო ჩუენ შორის ეგევითარი სიწბოი საქიქელი, აწღა აღვდგე და მუნთქუესვე მშვიდობისა ყოფად მივრბიოდი, - ვინ არა გამგმოს და მაბრალოს სწრაფისათვის ჩემისა მშვიდობისა ყოფად! რამეთუ ამას კაცი გონიერი არა გაბრალებს შენ ყოფისათვის მშვიდობისა, არამედ მაშინღა საცინელ და საკიცხელ იქმნე ყოველთაგან, უკუეთუ დაადგრე მტერობასა ზედა მოყუსისა შენისასა. ვითარცაღა სიყუარული დაჰფარავს მრავალთა ცოდვათა, ეგრეთვე მტერობაი შობს მრავალთა ცოდვათა არარაისაგან

link