ის კაცი, რომელიც ისრე გულფიცხელია და ისე გაჯავრდება, როგორც გაცოფებული მხეცი, და გაჯავრებული არ დაზოგავს კაცსა, სრულიად მხეცი არის და ღვთი სახე აღარ არის მის გულში; ხოლო კაცი გონიერი და ღვთის მოშიში გულს გაიმაგრებს, არ გაჯავრდება და თუ გინდ გული მოუვიდეს და გაფიცხდეს, მაინც ისრე არ მოიქცევა, რომ მხეცს დაემსგავსოს.

link

საშინელი ის არის, და იქმნება თქვენც გაგეგონოსთ ამისთანა მაგალითი, რომ გაფიცხებულს კაცს ჩხუბში მოეკლას კაცი. აჰა, რა საშინელს ცოდვასა შინა შთავარდება კაცი, თუ გაფიცხელდა. ამისთვის, ძმაო, როდესაც გული მოგივა და გაფიცხლდები, მოიგონე ეს სიტყვა მაცხოვრისა: „ნეტარ იყვნენ მშვიდნი“ და გული დაიმშვიდე და გექმნება ღვთისაგან დიდი მადლი.

link

რომელ თქვენგანს შეუძლია, განრისხების ჟამს უკბინოს ადამიანს. ალბათ იტყვით, რომ ეს შეშლილის საქციელია. ახლა მოუსმინეთ, რას ამბობს იაოანე ოქროპირი ამის გამო: „ფიზიკურ კბენაზე უარესია სიტყვიერად ამ ბოროტების ჩადენა, რადგანაც პირველნი ხორცს გლეჯენ კბილებით, ხოლო მეორენი სულს ასახიჩრებენ სიტყვებით, უკურნებელ ჭრილობას აყენებენ ღირსებას. რაც უფრო მეტ ტკივილს მიაყენებს ამის ჩამდენი სხვას, მით მეტი იქნება მისი სასჯელი“.

link

ქვეყანაზე არ არსებობს ვითარება, რომლის გამოც გაბრაზება ღირდეს. რა არის სულზე და მის სიმშვიდეზე უმჯობესი? მაგრამ ჯვარი ადვილად გვართმევს სიმშვიდეს. ადამიანი თვითონაა თავის თავის მიმართ დამნაშავე. ისევ თვითონ იბერება და სხვის უსამართლობებს აზვიადებს თავის სულში. გულში ფარულად ითვისებს სხვათა ცოდვების გასამართლებას, დასჯსუფლებას და არა თავისას. ეს ყველაფერია... ადამიანი რომ ხედავდეს თავის ცოდვებს და განიცდიდეს, სიბრაზეც არ შეიპყრობდა.

link

„გული გიწყრებოდენ და ნუ სცოდავთ. მზე ნუ დაჰვალნ განრისხებასა თქვენსა“. როდესაც გესმის, ძმაო ჩემო, ეს სიტყვები: „გული გიწყრებოდეს“, არ იფიქრო, რომ მოციქული პავლე წყრომის და მრისხანების ნებას გაძლევდეს. რადგანაც იმან იცის, რომელ ჩვენი დაცემულის ბუნებისათვის შეუძლებელია ზოგჯერ მაინც გულისწყრომა არ მოუვიდეს კაცს, ამას დაგითმობს და გეტყვის: რადგანაც შეუძლებელი არისო გული არ გიწყრებოდესო, იმოდენა მაინც ეცადე, რომ ცოდვად არ გადიქცეს გულისწყრომაო.

link

როდესაც გულისწყრომა მომდინარეობს ამპარტავნებისაგან, ანგაარებისაგან, ანუ სხვათა ამის მსგავსთა გრძნობათაგან, მაშინ ადვილად შთაგაგდებს შენ იგი ცოდვასა შინა. მაშინ შენ უნდა მალე დააცხრო ესრეთი გულისწყრომა. ამისთვის იტყვის მოციქული: „მზე ნუ დაჰვალნ განრისხებასა თქვენსა“. მართლა, ვინ არ იცის რაოდენთა ცოდვათა შინა შთააგდებს კაცს მრისხანება, მეტადრე უგნური. როდესაც კაცი განრისხდება, მაშინ ყოველი, რაც არის მის სულში და გულში კეთილი თვისება და გრძნობა, დაჩუმდება და ნაცვლად აღდგებიან და აღიძვრებიან ყოველნი მხეცურნი თვისებანი და მიდრეკილებანი.

link

69. მცოდველთა მიმართ ნუ განვრისხდებით, თუნდაც რომ დანაშაული იყოს, რაც ჩაიდინეს, ღირსი სასჯელისა, არამედ, როგორც თვით სამართალი მოითხოვს ამას, დამნაშავეთა მოქცევა გვმართებს და დასჯაც მათი, თუ საჭიროა, ან თვით ჩვენგანვე ან სხვათა მიერ, მაგრამ მათ მიმართ განრისხება ან გულისწყრომა არ ეგების, რადგან რისხვა ვნების შესაბამისად მოქმედებს მხოლოდ, არათუ - განმსჯელობისა და სიმართლის ნიშნით. ამასთან, არც ის გვმართებს, რომ ვიწონებდეთ არაჯეროვნად შემწყნარებლებს, თუმცა კი სწორედ სიკეთისა და სიმართლის გამო უნდა ვსჯიდეთ უკეთურებებს და არა - იმ რისხვის გამო, თვით ჩვენივე ვნება რომ არის

link

არა თუ შეუძლებელია, რომ გულისწყრომა არაოდეს არ ჰქონდეს კაცს, არამედ, ვგონებ, რომ ცუდი ნიშანიც იქნებოდა, თუ კაცს რომელსამე არაოდეს არ მოუვა გულისწყრომა. როდესაც რამეს ცუდს და საძაგელს ჰხედავ შენი მოყვრის მოქმედებაში, ჰხედავ გარემო შენსა სიცრუესა, უსამართლოებასა, გარყვნილებასა, და მაინც გული გრილი გაქვს, გული არ გიწყრება, არაფერს ჰზრუნავ – მეშინის, რომ ვაი თუ შენში მკვდარ არს ყოველი კეთილი გრძნობა და სათნოების სიყვარული. ყოველთა ესრეთთა შემთხვევათა შინა გულისწრომა არის კანონიერი და კეთილი. გარნა, იგი უნდა იყოს შეზავებული სიყვარულითა, სიბრალულითა და სურვილითა, რომ რაც შენი მხრიდგან შეიძლება, შეავიწროვო ქვეყანაზე ყოველი ბოროტება და სიცრუე და განაძლიერო სიმართლე და პატიოსნება.

link

კანონიერი და სათნოიანი განრისხება იქნება მაშინ, როდესაც კაცი ჯავრობს სიმართლით, საფუძვლიანად და მძიმე მიზეზისა გამო, მაგალითებრ: როდესაც კაცი გაიგონებს ღვთის და მისი საღმრთო სჯულის გმობას, სარწმუნოებაზე დაცინებას; ანუ როდესაც კაცი სწუხს და ჯავრობს შემხედველი კაცისა გარყვნილისა, რომელიც თვითონაც უგზო–უკვლოდ სცხოვრობს და სხვებსაც აფუჭებს, ანუ დაინახავს კაცსა ბოროტსა, უსამართლოსა, რომელიც სტანჯავს მოყვსთა თვისთა, არღვევს ყოველსა ღვთისა და ხელმწიფის სჯულსა. ყოველთა ესრეთთა შემთხვევათა და გარემოებათა შინა მრისხანება კაცისა არა თუ არ არის დასაძრახისი, არამედ დიახ, პატიოსანი და ღვთის სათნოა. მისთვის, რომ ამისთანა მრისხანება წარმომდინარეობს წმინდა წყაროისაგან, იგი არის აღძრული სიმართლის სიყვარულისაგან, საღმრთო შურისაგან. იგი გამოაჩენს კაცის კეთილობას და არა ბოროტებას.

link

link