ნაღვლიანო ძმაო! რატომ არ აცდი მკვდრებს, რომ თავისი მკვდრები დაფლან (მათე 8, 22). შეიზიზღე სხეული, მას მატლები შეჭამენ; როცა ხრწნას მიეცემა, ის ვერაფერში დაგეხმარება. მოციქული ამბობს: „ხორცთა ზრახვასა ნუ ჰყოფთ გულისსათქუმელ“ (რომ. 13, 14). ეს მე სწავლებისათვის გითხარი. ხოლო ის, რაზეც მწერ, შესაძლოა მას ნაწილობრივ ნაღველი წარმოშობს, ნაწილობრივ კი დემონები. შენი აზრი ოდნავ გააძლიერე, შენსკენ შემოატრიალე და, თუ ღმერთმა ინება, და სიმძიმის ის ნაწილი, რ...
ზედმეტი მწუხარება უდიდესი ზიანის მომტანია. რაზე მწუხარებ? რომ ქონება დაკარგე? გაიხსენე ისინი, რომელთაც საარსებო პურიც კი არა აქვთ და მაშინვე დამშვიდდები. და საერთოდ, ყოველი უბედურების ჟამს უკვე მომხდარზე კი ნუ მწუხარებ, არამედ, რაც არ მომხდარა, იმაზე იყავი მადლობელი. დიდ ქონებას ფლობდი და დაკარგე? ნუ ტირი დაკარგულზე, არამედ მადლობელი იყავი იმისათვის, რომ ფლობდი მას. იობთან ერთად თქვი: „სიკეთეს კარგად ვიტანთ უფლისაგან, ავის ატანა კი აღარ გვინდა!“ ...
ეს ადამიანური წუხილია. ჩვენ რომ ღვთის იმედი გვქონდეს, მაშინ ის თავად წარგვიმართავდა ცხოვრებას თავის ნებისაებრ. ასე რომ: „მიუტევე უფალსა ზრუნვაი შენი“ (ფსალ. 54, 22), და მას აქვს ძალა, რომ შენ და შენს სახლეულობას, რაც საჭიროა, ყველაფერი წუხილისა და მწუხარების გარეშე მოგაწოდოთ. უთხარი უფალს: „იყავნ ნება შენი“ და ის არ დაგტოვებს წუხილსა და გასაჭირში. დაე, უფალმა შეგიწყალოს და მისმა მარჯვენამ დაგიფაროს, ამინ.
ჩვენი მეხუთე შერკინება მწუხარების სულის წინააღმდეგაა, რომელიც ჩვენს სულს უბნელებს ყოველგვარ სულიერ მჭვრეტელობას და ყველა კეთილი საქმისგან განაყენებს მას, რადგან როდესაც ეს უკეთური სული ჩაეჭიდება ჩვენს სულს და მთლიანად დააბნელებს მას, არ მისცემს ნებას, ლოცვები აღავლინოს, ანდა წმინდა საკითხავებისგან სარგებელი მიიღოს და განმტკიცდეს, რადგან ვერ დაითმენს იგი, რომ მშვიდი და კეთილლმობიერი იყოს ადამიანი ძმათა მიმართ. მარტივად რომ ვთქვათ, ხსენებული მწუხარ...
ასეთი მდგომარეობა არ არის სასჯელი, იგი ჯვარია, რომელიც უნდა იტყვირთოთ. მაგრამ როგორ? სად არის შეწევნა? ერთნი შემწეობას ადამიანებში ეძიებენ, სიმშვიდის მოპოვებას ამსოფლიურ ხმაურთა შორის იმედოვნებენ, მაგრამ ვერ კი პოულობენ. რატომ? იმიტომ, რომ არასწორად ეძიებენ. სიმშვიდე, ნათელი და ძალა ღმერთში უნდა ეძებოთ, იესოს ლოცვის მეშვეობით. როდესაც ძლიერი შეჭირვება და წყვდიადი მოიცავს შენს სულს, გაეშურე ხატების კუთხისაკენ, აანთე კანდელი, დაიჩოქე და წარმოთქვი: ...
უპირველეს ყოვლისა, დაე, მან საკუთარი თავი დაუფიქრებლობაში დაადანაშაულოს, თავის აზრს მწუხარებიდან გამოუხმოს და უთხრას: „რადგანაც ეს კეთილი საქმისთვის დაიხარჯა, ამიტომ კაცთმოყვარე ღმერთს აქვს იმის ძალა, რომ შემიწყალოს და ყველაფერი თავის ნებისაებრ მოაგვაროს“.
ჩვენი სულიერი მდგომარეობა. კაცობრივი გონებისთვის მიუწვდომელი ღვთის განგება ყოველივეს ჩვენს სასარგებლოდ იქმს. უდარდელი ცხოვრება რომ გვქონოდა, თავდავიწყებასა და ამა სოფლის მაცდუნებელ სიმამეებს მივეცემოდით, რომლებიც მხოლოდ ვნებს სულს და ღმერთს გვაშორებს. მწუხარებით შეურვებულ გულს კი, რომელიც ერთგვარად უკვე მკვდარია ამა სოფლისათვის, ვეღარაფერი ატყვევებს. ჭეშმარიტი ნუგეშის ვერსად მპოვნელი, იგი მხოლოდ ღვTისკენ მიილტვის და მისი მოწყალების უზომო სიღრმიდა...
როდესაც ვინმე, სიკეთეს აკეთებს და ხედავს, რომ მის აზრს მწუხარება არ ხვდება, მაშინ ის უდარდელობას არ უნდა მიეცეს და არ უნდა იფიროს, თითქოს ეს საქმე წუხილის გარეშე ჩაივლის; ყოველგვარი კეთილი საქმე საღმრთო გზას მიეკუთვნება, და არ ცრუობს ის, რომელმაც თქვა: „იწრო არს ბჭე და საჭირველ გზაი, რომელი მიიყვანებს ცხოვრებასა“ (მათე. 7, 14) თუ კეთილი საქმე მწუხარების გარეშე ჩაივლის, მაშინ საქმის დამთავრების შემდეგ ის მაინც ეწვევა ადამიანს. ვინც სიკეთეს გულმოდგ...
საყვარელო ძმაო! ვინც საკუთარ თავს ღმერთს მიანდობს, მას საკუთარ თავზე ხელმწიფება აღარა აქვს და უკანასკნელ ამოსუნთქვამდე მის მბრძანებლობას ემორჩილება. ამაში მდგომარეობს ღვთის რწმენა. ამიტომ, რაც შეემთხვევა, მადლიერებით ღებულობს ღვთისაგან. სწორედ ამას ნიშნავს ყველაფრისათვის მადლიერება (1 თეს. 5, 18); ვინაიდან, როცა ადამიანი არ ღებულობს იმას, რაც ღვთისაგან ეგზავნება, მაშინ, სურს რა საკუთარი ნების აღსრულება, ის ღმერთს ეურჩება. იუდეველებიც ასევე „თვისს...