image

თემა: სასწაულები


ლაშა ცაიშვილის მოგონებები წმ. მამა გაბრიელზე

ალბათ, ყველა ადამიანის ცხოვრებაში არსებობს ისეთი პერიოდი, რომლის დავიწყებაც შეუძლებელია. იგი, დროთა განმავლობაში, არათუ ქრება მეხსიერებიდან, არამედ უფრო და უფრო ღრმა და წარუშლელ კვალს ტოვებს ადამიანის სულში, რა დროსაც მატულობს ნოსტალგია და გაუნელებელი სურვილი გარდასულის დაბრუნებისა. სწორედ ამგვარ ბედნიერ პერიოდად და მოვლენად აღიქმება ჩემთვის ის სანატელი წუთები და საათები, რომელიც სამთავროს მონასტერში გამიტარებია მამა გაბრიელთან.
    13 წლის ასაკში მხედველობა დავკარგე, რაც ადვილი შესაგუებელი არ იყო არც ჩემთვის და არც ჩემი ოჯახის წევრებისთვის. ჩვენ გამოსავალს ვეძებდით, რათა, ფიზიკური კურნება თუ არ მოხდებოდა, სულიერად მაინც გავძლიერებულიყავით.
    მამა გაბრიელთან პირველი შეხვედრისა და გაცნობის დღე საოცრად უჩვეულო და მოულოდნელი იყო. იმ დღეს სამთავროს მონასტერში მირონმდინარე ხატების მოსალოცად ვიყავით ჩასულები. მაშინ საერთოდ არაფერი გვსმენოდა ამ მადლიანი ბერის შესახებ. უბრალოდ, სურვილი გვქონდა, სასწაულმოქმედი ხატებიდან გადმოდენილი წმინდა მირონი გვეცხო, მაგრამ არ ვიცოდით, როგორ მოვქცეულიყავით. ამ ყველაფრის გარკვევაში ახლადგაცნობილი, აწგარდაცვლილი არქიმანდრიტი საბა (კუჭავა, იმჟამად ერისკაცი გიორგი) დაგვეხმარა.
    ღვთის დაშვებით, ჩვენს გასაძლიერებლად ერთი სასწაულიც მოხდა: წმინდა მირონი, რომელიც ხატებიდან მთელი ერთი კვირის განმავლობაში უწყვეტად მოედინებოდა, ჩვენი ჩასვლისას უკვე ორი დღის შეწყვეტილი იყო, მაგრამ ღვთის მადლით ერთი წვეთი კვლავ გადმოდინდა და იღუმენიას კურთხევით ვიცხეთ. ამ ყველაფრის შემდეგ გიორგიმ გვირჩია, აქ ერთი მადლიანი ბერი ცხოვრობს და კარგი იქნება, თუ თავს დაალოცინებთო. როდესაც მამა გაბრიელთან მივედით, მისგან საოცარი სითბო და მადლი იღვრებოდა. ყველას ისეთი განცდა გვქონდა, რომ ჩვენს წინ ადამიანი კი არა, ადამიანის სახით განხორციელებული სიყვარული იდგა. ამის შემდეგ, ხშირად დავდიოდით და დიდი ინტერესით ვისმენდით მის ქადაგებებსა თუ სწავლებებს. მამა გაბრიელს ჰქონდა საოცარი უნარი, გულწრფელი სიყვარულით მიეღო ყველა მასთან მისული ადამიანი. მიუხედავად ჩვენი ცოდვებისა და უღირსებისა, ყველას თბილად გვხვდებოდა. რომ დამინახავდა, იტყოდა ხოლმე: "ჩემი ლაშა მამივიდა". თავად ვარ მომსწრე მის მიერ მომხდარი სასწაულებისა. გასაოცარი სიბრძნით იყო სავსე ყოველი მისი სწავლება თუ დარიგება. როგორც ღამის წყვდიადში სიცივისაგან დაუძლურებულ პაწაწინა იას გამოაცოცხლებს და კვლავ უბრუნებს სიცოცხლის ხალისს დილის ნაზი მზის სხივი, ასეთივე სინათლის შემომტანი იყო ჩვენს გაუხეშებულსა და დაცარიელებულ სულებში მამა გაბრიელის ყოველი სიტყვა. მე არ ვიცოდი, ის მოქმედი სასულიერო პირი რომ არ იყო და ვთხოვე, ჩემი მოძღვარი გამხდარიყო. მამა გაბრიელმა იცოდა, რომ მე ჯერ ეკლესიური ცხოვრება დაწყებული არ მქონდა და სულიერად უმწიფარი ვიყავი და, ალბათ, იმის გამო, რომ გული არ მტკენოდა, დამთანხმდა. ხოლო შემდეგ, როდესაც გარკვეული ხანი გავიდა, ამიხსნა, რატომ ვერ იქნებოდა ჩემი მოძღვარი (ამ სიტყვის პირდაპირი გაგებით) და მირჩია, სხვაზე გამეკეთებინა არჩევანი. მას შემდეგ, რაც სამთავროს მონასტერში გაცნობილმა გიორგი კუჭავამ მამა გაბრიელი გაგვაცნო, მან თბილისში, პეტრე-პავლეს სახელობის ეკლესიაში, მამა არჩილ მინდიაშვილთან მიგვიყვანა, სადაც, ასევე, დიდ სულიერ საზრდელს ვღებულობდით. მამა გაბრიელს ვკითხე, თუ მირჩევდა მამა არჩილს სულიერ მოძღვრად. მან გახარებულმა მითხრა: მიდი მამა არჩილთან, ის ბრძენი ადამიანიაო. მას შემდეგ, ღვთის შეწევნით, ხშირად დავდიოდით როგორც პეტრე-პავლეს სახელობის ეკლესიაში, ასევე სამთავროს მონასტერში, გაბრიელ ბერთან.
    მამა გაბრიელი თავადაც იყო ორჯერ სტუმრად ჩვენს ოჯახში. მოგეხსენებათ, ოთხმოცდაათიან წლებში თბილისში სამოქალაქო ომი მძვინვარებდა და ჩვენს ოჯახშიც ორმაგად დაძაბული მდგომარეობა იყო. ძმათამკვლელი ომის სიმძიმეს ისიც თან ერთვოდა, რომ ბიძაჩემი ზ. წ. ამ დროს მთავრობის სახლში იმყოფებოდა და ყოველ წუთს დიდი საფრთხე ელოდა. ჩვენი სახლი ტერიტორიულად ისეთ ადგილზე მდებარეობდა, რომ რეალური საშიშროების წინაშე ვიდექით, ნასროლი ტყვიებისგან ცეცხლი გაჩენილიყო. ამ ყველაფერს კი ისიც ემატებოდა, რომ იმ პერიოდში დედაჩემს თვალის ოპერაცია ესაჭიროებოდა და, მრავალი მიზეზის გამო, ვერ ვიღებდით გადაწყვეტილებას მის საავადმყოფოში მოთავსებასთან დაკავშირებით. მამა გაბრიელი ამ დროს, როგორც ნუგეში, ისე მოგვევლინა. გვიწინასწარმეტყველა, რომ ზვიადი, მის თანამებრძოლებთან ერთად და, მათ შორის ბიძაჩემიც, მშვიდობით გადარჩებოდნენ, დედაჩემის ოპერაციაც კარგად დამთავრდებოდა და ჩვენი სახლიც უვნებელი დარჩებოდა. რა თქმა უნდა, მისი წინასწარმეტყველება გამართლდა.
    მაგონდება ერთი სასწაული, რომელიც ცოტა მოგვიანებით, თბილისში ყოფნის დროს მოახდინა მამა გაბრიელმა. ერთხელ, მასთან ერთად, ერთ-ერთი მორწმუნის სახლიდან ქაშვეთის ტაძრისაკენ მივდიოდით. მამა გაბრიელი გზად უცხო გამვლელებს აჩერებდა და თავიანთი ცხოვრების შესახებ ესაუბრებოდა. ზოგი გაკვირვებული, ზოგი კი თვალცრემლიანი და მუხლმოდრეკილი ისმენდა მის საუბარს. იგი ხან მომავალს უწინასწარმეტყველებდა, ხან კი განვლილი განსაცდელის გამო ანუგეშებდა მათ. როდესაც მთავრობის სახლთან ჩავიარეთ, მამა გაბრიელმა ხმამაღლა დაუწყო მხილება არსებულ ხელისუფლებას და, მიუხედავად იმისა, რომ სამოქალაქო ომი ახალი დამთავრებული იყო და მაშინდელი ხელისუფლება სასტიკ რეპრესიებს აწარმოებდა, რის გამოც ქუჩები სავსე იყო პოლიციელებით, მაინც არ მოერიდა მათ (ამის შემდეგ ქალაქში ჭორიც გავრცელდა, მღვდლებმა მთავრობის სახლის წინ მიტინგი მოაწყვესო).
    ქაშვეთის ტაძრის მოლოცვის შემდეგ, მამა გაბრიელის სურვილით, საჯარო ბიბლიოთეკასთან ახლომდებარე ყოვლადწმინდა სამების პატარა ეკლესიისკენ გავემართეთ (ქაშვეთის ეკლესიასთან სწორედ ამ დღეს გადაღებული ფოტოა განთავსებული ბროშურის დასაწყისში, რომელზეც, საბედნიეროდ, მეც ვარ აღბეჭდილი, 15 წლის ასაკში, მამა გაბრიელის უკან, მარჯვნივ). ამ დროს მამა გაბრიელმა ერთი სასწაული მოახდინა: მან გზაზე მიმავალ მოტოციკლეტის მძღოლს ანიშნა, გაჩერებულიყო, მაგრამ მძღოლი არ დაემორჩილა. ბოლოს, ხალხის სიმრავლის გამო, იძულებული გახდა, გაეჩერებინა. მე ამ დროს მამა გაბრიელთან ახლოს ვიდექი და კარგად გავიგონე მის მიერ წარმოთქმული სიტყვები: "აბა, ახლა დაქოქე!". მიუხედავად იმისა, რომ გზა მალე გათავისუფლდა, მძღოლი ვეღარ ახერხებდა მოტოციკლეტის ადგილიდან დაძვრას. ჩვენ ნელი ნაბიჯით მივდიოდით და დაახლოებით 10 წუთის განმავლობაში გვესმოდა, თუ როგორ წვალობდა მძღოლი, რომ ძრავა ჩაერთო. ყველასათვის აშკარა იყო ამის მიზეზი და მამა გაბრიელს დაუწყეს ხვეწნა, დახმარებოდა მას. ბერი მაშინვე შემობრუნდა, რამდენიმე სიტყვა წარმოთქვა (რომლის გაგებაც, სამწუხაროდ, ვერ მოვახერხე) და მოტოციკლეტისტს ჯვარი გადასახა. მოტოციკლეტი მაშინვე დაიძრა ადგილიდან და ჩვენც განვაგრძეთ გზა.
    ტაძრის მოლოცვის შემდეგ მამა გაბრიელს ვთხოვე, ჩემთან წამობრძანებულიყო სტუმრად. მისგან მაშინვე თანხმობა მივიღე და ორ მორწმუნესთან ერთად სახლისკენ გავემართეთ. სახლში შემოსვლისთანავე მამა გაბრიელმა წარმოთქვა: რამდენ ხალხს გაუვლია ამ სახლში! მართლაც, სტუმრიანობის გამო, ჩვენთვის ახლობლებს ხშირად უკითხავთ ხოლმე ხუმრობით, თქვენს კარებს სასტუმრო რატომ არ აწერიაო.
    ჩვენთან ყოფნის დროს, მამა გაბრიელმა მრავალი გააოცა თავისი წინასწარმეტყველებითა და აზრის შეცნობის ნიჭით. მაგალითისთვის რამდენიმე ფაქტს გავიხსენებ: მას ჩვენი მეზობელი გოგონა ქ. ა. გავაცანით, თუმცა, აღმოჩნდა, რომ გოგონას ჩვენზე უკეთ იცნობდა მამა გაბრიელი. ბერმა მას პირჯვარი გამოსახა და დაუწყო საუბარი მის განვლილ ცხოვრებაზე, შემდეგ მომავალიც უწინასწარმეტყველა. ამგვარი საუბარი ჩემი მეზობლისთვის უცხო იყო და შეშინებულს გულში გაუფიქრია, ნეტავ მეტი აღარაფერი მითხრასო. მამა გაბრიელიც მყისიერად შეჩერდა და მიუგო: კარგი, მეტს აღარაფერს გეტყვი!. ამის შემდეგ ერთ-ერთმა მორწმუნემ ო. ნ.-მ სთხოვა მამა გაბრიელს, ცოტა ხნით რაღაც საქმეზე გაეშვა, მაგრამ ისე მოხდა, რომ ძალიან შეაგვიანდა და, თავის გამართლების მიზნით, ტყუილის თქმა მოუწია. ჩვენ არ მოგვისმენია მისი და მამა გაბრიელის საუბარი, მაგრამ, როგორც თვითონ გვიამბო, მისი სიცრუის პასუხად მამა გაბრიელს ყველა ადგილი და შენობა ჩამოუთვლია, სადაც ის იყო.
    ჩვენთან სტუმრობის დროს დედაჩემს - მ. წულაიას უთხრა, მოსე წინასწარმეტყველი გამომეცხადაო და როდესაც ჩავეძიეთ, თუ რას ეხებოდა გამოცხადება, აღარაფერი გვითხრა. მეორე დღეს, როდესაც გაბრიელ ბერმა წასვლა დააპირა, გამომშვიდობებისას დედაჩემს ასეთი რამ უთხრა: ახლა მივდივარ და თან თქვენი სიყვარული მიმაქვსო. მე ამ დროს მამა გაბრიელის ზურგს უკან ვიდექი. იგი ვერ მხედავდა. მე გულში გავიფიქრე: მამა გაბრიელ, შენ რომ მიდიხარ, ეგ არ გვეყოფა?! სიყვარული მაინც დაგვიტოვე-მეთქი. მან მაშინვე შეწყვიტა საუბარი, შემობრუნდა და გაღიმებულმა თბილი და ალერსიანი ხმით მითხრა: "ლაშა, მე შენ სიყვარულს გიტოვებ!".
    მამა გაბრიელი ოთხი დღე იმყოფებოდა თბილისში, სხვადასხვა მორწმუნეების ოჯახში. ამ ხნის განმავლობაში საკვები თითქმის არ მიუღია. მხოლოდ ერთ ლუკმას თუ იხმევდა, რომ ნაწყენი არ დავრჩენილიყავით. დედაჩემმა ერთხელ გულდაწყვეტით ჰკითხა, რატომ არ ჭამთ არაფერს, იქნებ ცოტა მაინც მიირთვათო. მამა გაბრიელმა უპასუხა, მე თქვენს სიყვარულს მივირთმევო. ბერს, ზოგადად, წესად ჰქონდა, რომ უარი არაფერზე ეთქვა. თითქოს ყველაფერი უნდოდა - გადაიღებდა რომელიმე კერძს და მერე პირს არ აკარებდა. თან, სუფრასთან ჯდომის დროს, საჭმელს რამდენიმეჯერ გაგაცხელებინებდა, თუმცა, მაინც არ ჭამდა. ამით მორჩილებას გასწავლიდა, ღვაწლს იწირავდა და ილოცებოდა: ღმერთმა გიკურთხოთ მარჯვენა!
    ჩვენთან ყოფნის დროს გაბრიელ ბერს ერთი განსაცდელის შესახებ ვესაუბრე, რომლითაც მრავალი წლის განმავლობაში შეწუხებული და დამძიმებული ვიყავით მთელი ოჯახი და ვთხოვე, ელოცა ღვთის წინაშე, რათა უფალს გავეთავისუფლებინეთ მისგან. მან კი, ჩემი თხოვნის პასუხად, გაოცებულმა მკითხა: რატომ გინდა, რომ ღმერთმა განსაცდელი აგარიდოთ? თუმცა, როგორც ჩანს, მან მაინც ილოცა ჩვენთვის ღვთის წინაშე და ეს განსაცდელი მთლიანად არა, მაგრამ გარკვეული პერიოდით მაინც აგვცილდა, რაც დიდი შვება იყო ყოველი ჩვენგანისთვის.
    მამა გაბრიელთან, მცხეთაში, ერთი ჩემი მეგობარი ნ. ს. დამყავდა ხოლმე, რომელიც ხშირად განიკითხავდა მას და ამბობდა, როგორ შეიძლება ბერმა ამდენი სასმელი დალიოს, ეს ხომ ლოთობაა და მეტი არაფერიო. ერთხელ, როდესაც მასთან ერთად მამა გაბრიელთან მივდიოდი, იგივე თემაზე მოგვიხდა შეკამათება და თითქმის მთელი გზა ვდაობდით. როცა ჩავედით სამთავროს მონასტერში, მამა გაბრიელმა ჩემი მეგობარი მაშინვე თავისთან იხმო და იქვე მდგარი ღვინის ბოთლის მიტანა დაავალა. შემდეგ მიუბრუნდა და მამაშვილური სიყვარულით უთხრა სახარებისეული სიტყვები: იცოდე, რაც პირში შედის, ის კი არ ბილწავს ადამიანს, არამედ ის, რაც პირიდან გამოდის.
    ამ სიტყვების ნათელი დადასტურებაა ერთი ამბავი, რომელსაც ერთხელ მამა გაბრიელთან ყოფნის დროს შევესწარი. იგი, ჩვეულებისამებრ, სხვადასხვა თემებზე გვესაუბრებოდა. ერთი შეხედვით ნასვამ მდგომარეობაში იყო, ფეხზე დგომა უჭირდა და საუბრისას ენაც ებმოდა. ამ დროს ვიღაც უცნობი ახალგაზრდა ბიჭი მოვიდა და ჩვენს მახლობლად დადგა. მამა გაბრიელმა შეხედა თუ არა მას, ლაპარაკი შეწყვიტა, ფეხზე წამოდგა და უთხრა: წუხელ შენზე გამოცხადება მქონდა და უნდა გელაპარაკო. ამ დროს ყველამ შევნიშნეთ, რომ ის თვალის დახამხამებაში გამოფხიზლდა და ისე გამართულად დაუწყო უცნობს საუბარი, ვერავინ წარმოიდგენდა, რომ ამ ბერს, სულ რაღაც ხუთი წუთის წინ, ალკოჰოლის თუნდაც სულ ერთი წვეთი მაინც ქონდა მიღებული.
    მე და ჩემს ახლობლებს ტრადიციად გვქონდა მცხეთაში წმინდა სალოცავების მოლოცვა და მამა გაბრიელის მონახულება, შემდეგ კი ბუნების წიაღში ტრაპეზი. პირველად ყოველთვის მამა გაბრიელთან მივდიოდით ხოლმე. რამდენიმე მეგობარს არ სჯეროდა მისი, რადგან სალოსობის საიდუმლოს ვერ წვდებოდნენ. აი, რა მოხდა: ერთხელ, სვეტიცხოვლის ტაძრის მოლოცვის შემდეგ გვინდოდა მამა გაბრიელთან სტუმრობა სამთავროს მონასტერში, მაგრამ ჩვენმა მეგობრებმა სასტიკი წინააღმდეგობა გაგვიწიეს და აგდებულად თქვეს, ჯერ ბუნების წიაღში გავერთოთ და მერე, თუ მაინცდამაინც გინდათ, იქ ბოლოს შევიაროთო. ურთიერთობა რომ არ დაძაბულიყო, დავთანხმდით და არაგვზე წავედით, სადაც ცეცხლის დანთებას ვაპირებდით; სანამ მდინარესთან ჩავიდოდით, იქვე საქანელებზე გადავწყვიტეთ გართობა. მე და ჩემს დას გვეშინოდა. ვგრძნობდით, რომ რაღაც უსიამოვნება არ აგვცდებოდა. მართლაც, ერთ-ერთ "მოწინააღმდეგეს" საქანელა ჩამოუწყდა და გაქანებული ე.წ. "ნავი" თავში (საფეთქელთან ძალიან ახლოს) მოხვდა. ღვთის მადლით გადარჩა. მოგვიანებით კი, არაგვზე ჩასულებმა, აღმოვაჩინეთ, რომ სამწვადე ხორცი სვეტიცხოვლის ტაძრის ეზოში დაგვრჩენოდა. რა თქმა უნდა, ბიჭებმა მაშინვე იქით მიაშურეს, მაგრამ პარკი გამოგლეჯილი და ცარიელი დახვდათ. აღმოჩნდა, რომ ჩვენი სამწვადით ძაღლებს "უქეიფიათ". ასე არ შედგა იმ დღეს ჩვენი გასეირნება, თუმცა ყველა დარწმუნდა, რომ ჯერ ბერთან უნდა მივსულიყავით. მას შემდეგ, მამა გაბრიელის მიმართ ჩვენი მეგობრების დამოკიდებულება საგრძნობლად შეიცვალა დადებითისკენ.
    იყო ასეთი შემთხვევაც: მცხეთაში ორი მანქანით წავედით. ოთარ ნიკოლაიშვილი (მამა გაბრიელის უახლოესი სულიერი შვილი) და ჩემი და - ე. ცაიშვილი ცალკე წამოვიდნენ. გზაში ოთარი გაზის ბალონებს ეძებდა და ცოტა შეაგვიანდათ. როცა მოვიდნენ, მამა გაბრიელმა ჰკითხა: ოთარ, მამიტანე პრაფესორი? (ასე ეძახდა ღვინოს). ოთარმა მოუბოდიშა: მამაო, რაღაც საქმეები მქონდა და ვერ შევძელიო. მამა გაბრიელმა მიუგო: ჰო, მეც მთელი დღე ბალონებს ვეძებდიო. მერე გაეღიმა და გადააკეთა: არა, არა... ბანკებს ვეძებდიო. ასე გაგვაგებინა, რომ ჩვენი "საქმეები" მისთვის ყოველთვის ცხადი იყო.
    ერთხელ, სამთავროს მონასტერში, გაბრიელ ბერთან ერთად, ტრაპეზს ვუსხედით; მე მამა გაბრიელის პირდაპირ ვიჯექი. უეცრად იგი სუფრიდან წამოდგა, სამჯერ გააკეთა დიდი მეტანია და უფალს მთელი გულით ევედრებოდა: ღმერთო, ამას ახადე და მე დამხადეო. არ ვიცი, იგი უფალს ჩემთვის თვალების ახელას სთხოვდა, თუ კიდევ სხვა რაიმე განსაცდელი მომელოდა და მან აიღო თავის თავზე.
    ერთხელ, ჩემს უსინათლობასთან დაკავშირებით მითხრა: შენ უფალი აუცილებლად აგიხელს თვალებს ისე, რომ სათვალეც არ დაგჭირდება. იმიტომ ვერ ხედავ, რომ შენზე უფლის დიდება უნდა გამოცხადდესო; და, ამ სიტყვების შემდეგ, ციტატა მოიყვანა იოანეს სახარებიდან, სადაც უფალი შობითგან ბრმაზე ბრძანებდა: "არცა ამან ცოდა, არცა მშობელთა ამისთა, არამედ რაითა გამოცხადნეს საქმე ღმრთისაი მაგას ზედა. [იოანე 9.3], თუმცა, ამ სასწაულს უფალი როდის ან რა გზით მოახდენს, არ უთქვამს.
    ერთი ჩემი ახლობელი ა.კ., თავის მეგობართან ერთად, მამა გაბრიელთან იყო ჩასული. წამოსვლისას ბერმა მკაცრად გააფრთხილა, არსად წახვიდეთ, აქ დარჩითო. მის მეგობარს უთქვამს: წამოდი, მაგ ლოთს რას უსმენო. ჩემი ახლობელი კარგად იცნობდა მამა გაბრიელს და იმდენი ქნა, რომ წასვლა მაინც გადადო. რამდენიმე საათში შეიტყვეს, რომ იმ ადგილას, სადაც მათ უნდა გაევლოთ, სროლები ამტყდარა და ვიღაც მოუკლავთ.
    ერთხელ, როდესაც მამა გაბრიელთან ვიყავით, მისმა ნაცნობმა ქალბატონმა ერთი მეცნიერი მოიყვანა სტუმრად, იმის საჩვენებლად, თუ როგორი ბრძენი იყო ბერი. საიდან არ მიუდგნენ, რა არ სცადეს, მაგრამ არაფერი გამოუვიდათ. მამა გაბრიელს მათთან საუბრისას "კი" და "არას" მეტი არაფერი უთქვამს. უმეტესად კი მორჩილი კრავივით უსმენდა მათ. სტუმრები ბოლოს მიხვდნენ, რომ ვერაფერს გახდებოდნენ და წავიდნენ.
    ეს ამბავი ახლობელმა მ. ჯ.-მ მიამბო: მამა გაბრიელთან ერთ მორწმუნეს სულიერად დაავადებული ქალი მიუყვანია. ამ ადამიანს, თურმე, მუდმივი გაუმაძღრობა სჭირდა, დანაყრებას ვერ გრძნობდა და დაუსრულებლად ჭამდა. მამა გაბრიელს ერთ-ერთი მონაზვნისთვის დაუვალებია, ხაბიზგინები გამოეცხო, რათა ამ ქალისათვის მიერთმია. როდესაც ხაბიზგინები მოიტანეს, ბერმა ყველა ამ ქალბატონს დაუდო წინ. ქალს, თურმე, ბოლოს აღარ შეეძლო და ორი ცალი დაუტოვებია. მამა გაბრიელმა ისინი თან გაატანა და უთხრა: რადგან შენ ვეღარ ჭამ, მონასტრის კარებთან ერთი გლახაკი დაგხვდება და მას მიეციო. მართლაც დახვედრია ქალს გლახაკი და მიუცია ხაბიზგინები. ამ ამბის შემდეგ ქალი სრულიად განკურნებულა ნაყროვანების ცოდვისგან; მაგრამ მცირე დროის შემდეგ მასთან ერთი ახლობელი მისულა, რომელსაც არ სჯეროდა მამა გაბრიელის და ულანძღია იგი, რის შემდეგაც ამ ქალს რწმენა დაუკარგავს და ისევ შეუპყრია ცოდვას.
    სამთავროს მონასტერში ერთი უცნობი ახალგაზრდა ქალი მოვიდა. როდესაც მამა გაბრიელმა დაინახა, დაუწყო ხმამაღლა ყვირილი და უშვერი სიტყვებით ლანძღვა. უცნობი ქალი კარგა ხანს მშვიდად და მორჩილად უსმენდა მას. ლანძღვის მერე მამა გაბრიელმა სითბოთი აღსავსე ხმით გადაულაპარაკა სხვას: ეს მონაზვნად გამოდგებაო.
    გაბრიელ ბერი თავის კელიაში დაახლოებით 20 წუთის განმავლობაში მაცხოვრის ხატთან ყოფილა გარინდებული, შემდეგ კი უთქვამს: უფალი მოდის, მთელი სამყარო ძრწის, მაგრამ ადამიანები ვერ ხვდებიან მატერიალური სამყაროს დასასრულის მოახლოებასო. მამა გაბრიელის ამ გამოცხადებიდან ნათლად ჩანს, რომ ფიზიკური მატერია მართლაც გრძნობს დიადი ძალის მოახლოებას და ამიტომაც ძრწის. სამწუხაროა, რომ ამას უსულო საგნები გრძნობენ, ხოლო ცოცხალი გონიერი არსებები - ვერა.
    ბერი ხანდახან ანტიქრისტეზე გვესაუბრებოდა და გვეუბნებოდა: მისი მოსვლის დრო ისე ახლოს არის, რომ იგი უკვე კარზე აკაკუნებსო. როდესაც უფრო დაწვრილებით დავეკითხე, მაინც როდის იქნება მისი მოსვლა მეთქი, პასუხის გაცემაზე უარი მითხრა - რომ გითხრა, შეგეშინდებაო. საუბრის დასაწყისში დამპირდა, რომ ანტიქრისტეზე წიგნს მაჩუქებდა. ძალიან დიდი სურვილი მქონდა, მამა გაბრიელისგან სახსოვრად რაიმე მქონოდა და, როგორც კი გულში გავიფიქრე, ნეტავი არ დაავიწყდეს წიგნის მოცემა-მეთქი, მან მაშინვე შემაწყვეტინა საუბარი, წამოდგა და მითხრა: ეხლა წიგნი უნდა მოგიძებნო, მერე რომ არ დამავიწყდესო.
    ერთხელ, ჩემს სემინარიელ მეგობრებთან ერთად, მამა გაბრიელთან, კელიაში ვიყავით. ის კვლავ ანტიქრისტეს პერიოდზე გვესაუბრებოდა და გვარიგებდა. ჩვენ ჩავეკითხეთ, თუ როგორ შეძლებდა ხალხი ასეთ რთულ პერიოდში ცხოვრებას. მან გვიპასუხა: ბოლოჟამს მორწმუნეები ტყეებში იცხოვრებთ. მე ვერ მოვესწრები იმ დროს. თქვენ ერთად უნდა იყოთ და არაფრის გეშინოდეთ. თქვენ სემინარიის სტუდენტები ხართ და რამ შეგაშინათ?! სად არის თქვენი რწმენა? ღმერთმა ებრაელი ერი ორმოცი წელი ატარა უდაბნოში, სადაც შიმშილით და წყურვილით არავინ წარწყმედილა. ღმერთს თქვენთვის უკვე ადგილებიც კი გამზადებული აქვს ტყეებში. განა, ღმერთი დაღუპავს იმას, ვინც მისთვის თავს სდებს?! შემდეგ გამოსაცდელად გვკითხა: აი, ანტიქრისტე მოდის და ვინ გაუძლებს? კელიაში სიჩუმე ჩამოვარდა. შემდეგ ერთ-ერთმა ჩვენგანმა უთხრა, ღვთის შეწევნით გავუძლებთო. გაუხარდა: ხედავთ, რა კარგად სთქვა, ღვთის შეწევნითო?! (ეს ბოლო ორი სიტყვა ხმამაღლა და გამოკვეთილად წარმოთქვა).
    სხვა დროს მამა გაბრიელი გვასწავლიდა: როდესაც ეშმაკს ახსენებთ, ის იმ წუთასვე მოდის. ამიტომ პირჯვარი უნდა გადაიწეროთ, რომ ვერ მოგეკაროთო. ერის კაცს, რამდენიმე ეშმაკი ებრძვის, ხოლო ბერს ლეგიონიო. ბერთან, კელიაში, ჩვენთან ერთად სხვა მორწმუნეებიც იყვნენ ხოლმე. ერთხელ, ერთ-ერთმა მათგანმა აღმოაჩინა, რომ რაღაც ნივთი დაკარგვოდა. მთელ ოთახში ეძებეს, მაგრამ ვერ იპოვეს. მიუხედავად იმისა, რომ კელია იმდენად პატარა იყო, ჩვენ ძლივს ვეტეოდით, მამა გაბრიელმა მაშინვე მიუთითა დაკარგული ნივთის ადგილსამყოფელზე, არადა, ნივთი ისეთ ადგილას ეგდო, რომ მისი დანახვა ყოვლად შეუძლებელი იყო. ამის შემდეგ, კელიიდან, მამა გაბრიელთან ერთად, ტაძარში ჩავედით. იგი იქვე ხის სკამზე ჩამოჯდა და ამბობდა: დიდი მანქანა მოდის, კარები გააღეთო. არავინ დაუჯერა. ნახევარ საათში დიდი სატვირთო მანქანა მოადგა ეზოს კარებს.
    ყოფილა შემთხვევა, როცა სამთავროს მონასტერში ვაპირებდით ჩასვლას და ამის შესახებ მამა გაბრიელს წინასწარ ხმამაღლა ხალხში უთქვამს. დაუსახელებია ყველას ვინაობა, ჩემი ჩათვლით, ვინც მასთან უნდა მივსულიყავით.
    გაბრიელ ბერის გარდაცვალების შემდეგაც, ყოველთვის დიდ შემწეობას და თანადგომას ვგრძნობთ მისი მხრიდან. ერთხანს ძალიან განვიცდიდი ჩემს უსინათლობას და განსაკუთრებული გულმოდგინებით ვევედრებოდი უფალს, რომ თვალისჩინი დაებრუნებინა (ამ დროს მამა გაბრიელი უკვე რამდენიმე წლის გარდაცვლილი იყო). ერთ ღამეს იგი სიზმარში მეჩვენა, მკაცრი და მრისხანე ხმით მეუბნებოდა: რატომ არ აცლი უფალს, ბოლომდე გამოგრწვთნას და რატომ ითხოვ განსაცდელიდან მალე გამოყვანას? ჯერ ნუ სთხოვ უფალს მორჩენას, დააცადე! როდესაც გავიღვიძე, ვილოცე და უფალს და მამა გაბრიელს შევთხოვე, თუ ეს სიზმარი ღვთისგან იყო, მაშინ რაიმე ნიშანი მოეცათ, სიზმრის შესახებ კი არავისთვის მითქვამს. შემდეგ, მცირე ხნით ოთახიდან გავედი. ოთახში დაბრუნებულს კი იმხანად ჩვენთან სტუმრად მყოფმა ოჯახის ახლობელმა ლ. ს.-მ მითხრა: მამა გაბრიელის ნაჩუქარი მაცხოვრის ხატი (რომელიც მისივე ხელით გაკეთებულ ჩარჩოში იყო ჩასმული) შენს საწოლთან კედელზე დავკიდეო. მივხვდი, რომ ეს რაღაც ნიშანი იყო და ვკითხე, ამის სურვილი რატომ გაგიჩნდა-მეთქი (ჩვენ მაშინ ხატები კარადის თავზე გვქონდა მოთავსებული). მან კი მიპასუხა: მინდოდა ხატები მტვრისგან გამეწმინდა და ტილოს ასაღებად ოთახის მეორე კუთხისკენ წავედი. ამ დროს გვერდიდან დავინახე, კარადიდან რაღაც ელვასავით წამოვიდა შენი საწოლისკენ. თავიდან ისე შემეშინდა, გახედვაც არ მინდოდა. ბოლოს ცნობისმოყვარეობამ მძლია და ვნახე, რომ მამა გაბრიელის ნაჩუქარი მაცხოვრის ხატი ლოგინზე თავისით გადმობრძანებულიყო, თან სწორად იყო კედელზე მიყრდნობილი. მივხვდი, რომ ამით ხატმა მანიშნა, თუ სად უნდა დამეკიდა იგიო. არადა, კარადიდან ჩემს საწოლამდე საკმაო მანძილია და ჩამოვარდნის შემთხვევაში ის აუცილებლად ძირს დაეცემოდა. ამის შემდეგ მას "მფრინავი ხატი" შევარქვით. ეს ხატი, მცხეთაში ერთ-ერთი სტუმრობისას, მოულოდნელად მაჩუქა მამა გაბრიელმა: რომ დაგვინახა, დაგვლოცა და გვითხრა, ერთი წუთით დამელოდეთო. შემდეგ კელიიდან ეს ხატი გამოაბრძანა, ხელებში ჩამიდო და მითხრა, შენ გქონდესო. ეტყობა, წინასწარ იცოდა, რომ დადგებოდა დრო, როდესაც ამ სიწმინდით გაძლიერება დამჭირდებოდა.
    კიდევ ერთი მსგავსი შემთხვევა მახსენდება: ძილის წინ ჩემს ჯანმრთელობასთან დაკავშირებით ვილოცე. იმ ღამესვე დამესიზმრა მამა გაბრიელი, თითქოს ჩემი სახლის ეზოში ვიდექით. მას ხელში ქვა ეჭირა, რომელიც შორს უნდოდა გადაეგდო, მაგრამ სულ ახლოს ვარდებოდა. მომიბრუნდა და მითხრა: ქვა რომ შორს არ ვარდება, ეს მარტო ჩემი ბრალია, რადგან ხელს კარგად არ ვიქნევ. იგივე შენც გეხება: თუ ხელს გაანძრევ, ჯანმრთელობა გაგიუმჯობესდებაო. ეტყობა, ის ჩემგან უფრო მეტ ღვაწლს და ჭეშმარიტ ქრისტიანად ჩამოყალიბებას ითხოვდა, რაც კურნების მიზეზიც გახდებოდა. ნიშანდობლივია, რომ მე იგი ცხოვრებაში ვიზუალურად არ მინახავს და ამ სიზმრის შემდეგ, როდესაც მისი გარეგნობა აღვწერე, ზუსტად დაემთხვა.
    რამდენიმე წლის წინ, ერთმა ჟურნალისტმა ლ. ც.-მ მთხოვა, მათი გაზეთისთვის მომეთხრო ჩემი მოგონებები მამა გაბრიელზე, თუმცა შემდეგ კარგა ხანს აღარ გამოჩენილა. ვფიქრობდი, ალბათ ღვთის ნება არ არის-მეთქი. თან იმგვარი აზრიც მიყალიბდებოდა, რომ თითქოს ჯერ მთავარი სათქმელი არ მქონდა მოფიქრებული და ინტერვიუც ამიტომ ყოვნდებოდა. როგორც კი მივხვდი ამ სათქმელს, მყისიერად გონებაში ვიღაცამ მიკარნახა, ხვალ ეს შეხვედრა შედგებაო. სწორედ იმ დროს, როდესაც ეს მოხდა, მამა გაბრიელისადმი ვლოცულობდი სკვნილზე. შეხვედრა, მართლაც, მეორე დღეს შედგა. ჩემი მთავარი სათქმელი კი იმაში მდგომარეობდა, რომ, სამწუხაროდ, არავინ აქცევს ყურადღებას, ეროვნული ფულის კუპიურებზე ქართველი წმინდანები რომ არიან გამოსახულნი. ეს ყოვლად დაუშვებელია. ზოგჯერ ფულს სამოსლის უკანა ჯიბეში ვინახავთ, რის გამოც ხშირად წმინდანთა გამოსახულებებზე ვსხდებით. გარდა ამისა, ფულს ათასგვარ უბედურებასა და სიბინძურეში ვიყენებთ. მამა გაბრიელი ამბობდა, არავითარ შემთხვევაში არ შეიძლება წმინდანის ფულზე გამოსახვა. ამისთვის მთელი ერი აგებს პასუხს ღვთის წინაშეო.
    როგორც მე, ასევე ჩემს მრავალ ახლობელს, მამა გაბრიელის საფლავზე მდებარე კანდელიდან წამოღებული წმინდა ზეთის ცხებით მრავალი შეწევნა მიგვიღია. ერთხელ, საშინელი კბილის ტკივილი მაწუხებდა და წმინდა ზეთი ვიცხე თუ არა, მაშინვე დამიამდა. ჩემს მეგობარს ლ. ს.-ს კი კანზე გამონაყარი, რომელიც წლების განმავლობაში აწუხებდა, ამ ზეთის ცხებისთანავე გაუქრა. გარდა ამისა, იგი სულიერადაც საშინელ მდგომარეობაში იყო: ხშირად საკუთარი დასაფლავების პროცესია და კუბო ცხადად ელანდებოდა, რაც, სავარაუდოდ, სახლში ნაპოვნი მრავალნაირი ჯადოთი და ეკლესიური ცხოვრების შეწყვეტით იყო გამოწვეული. ამგვარი სულიერი მდგომარეობა მისთვის იმდენად აუტანელი გახდა, რომ თვითმკვლელობაზეც ფიქრობდა. როდესაც მან თავისი მდგომარეობის შესახებ მიამბო, ერთი წმინდა მამის სიტყვები შევახსენე: თუ ადამიანი წმინდა მამის საფლავთან სამჯერ გააკეთებს დიდ მეტანიას და შესთხოვს ბოროტისაგან განთავისუფლებას, იგი გაიხსნება ყოველგვარი უკეთური ძალისგან. ვურჩიე, მამა გაბრიელის საფლავზე წასულიყო. ასეც მოიქცა და მერე მიამბობდა, პირველივე მეტანიაზე, თავი რომ მიწას შევახე, ისეთი შეგრძნება მქონდა, თითქოს დენმა დამარტყა და მთელ სხეულში გაიარაო. ამ დღის შემდეგ მთლიანად გავთავისუფლდი სულიერი პრობლემებისგანო.
    ერთ ჩემს მეგობარს გ. ა.-ს ყურის ბიბილოზე სიმსივნე გაუჩნდა და ვერცერთმა ექიმმა და ვერანაირმა სამკურნალო პრეპარატმა ვერ მოურჩინა. იგი თავადაც ექიმი იყო. უეცრად მამა გაბრიელის ზეთი გახსენებია და ყურზე უცხია. პირველი წასმის შემდეგ მკვრივი წარმონაქმნი დარბილებულა, მეორედ - დაშლა დაუწყია, მესამე ცხებისას კი სრულიად გამქრალა.
    ერთხელ მე და ჩემი და მეგობარ და-ძმასთან გ. გ.-სა და ნ. გ.-სთან ვიყავით მოსანახულებლად. მათ დედა ჰყავდათ ძალიან ცუდად და ისე დაემთხვა, რომ ჩვენი იქ ყოფნის დროს კომაში ჩავარდა. უეცრად მეც და ჩემს დასაც ერთდროულად გაგვიჩნდა სურვილი, რომ მომაკვდავისთვის გულზე მამა გაბრიელის სურათი დაგვედო. ასეც მოვიქეცით. ათიოდე წუთის შემდეგ ავადმყოფს მომჯობინება დაეტყო. ჯერ სრულად არ იყო გონს მოსული, რომ შვილს ჰკითხა: "გულზე რა წამისვით? რა კარგად ვარ, როგორ მსიამოვნებსო". შვილმა უპასუხა: არაფერი წაგვისვამს, უბრალოდ მამა გაბრიელის სურათი დაგადეთო. ქალს ცნობიერება თანდათან უბრუნდებოდა. რამდენიმე ხანში, ღვთის წყალობით და მამა გაბრიელის დახმარებით, ავადმყოფი უმძიმესი მდგომარეობიდან გამოვიდა.
    რამდენიმე წლის წინ სოფ. ბერშვეთში ვისვენებდით ნათესავებთან. ერთ ღამეს ჩემს დას მამა გაბრიელი ესიზმრა, რომელიც იმ სახლის შემოსასვლელთან კუთხეში იდგა, ხელში ჩამწვარი სანთლები ეჭირა და ჩემს დას მკაცრად ეუბნებოდა, ეს სანთლები აქედან მოაშორეთო. ვერ მივხვდით, რას ნიშნავდა ეს სიზმარი - სანთელი ხომ ერთ-ერთი საეკლესიო სიწმინდეა. როდესაც ეს სიზმარი იქაურ მეზობელს ვუამბეთ, მან გვითხრა: სანამ თქვენ ჩამოხვიდოდით, აქ თქვენი ახლობელი ქალი რომ ცხოვრობდა მცირე ხნით, ის მკითხაობდა სანთლებითო. მან მიგვიყვანა სახლის სწორედ იმ კუთხეში, სადაც სიზმარში მამა გაბრიელმა მიგვანიშნა. კედლის მოფარებულ ადგილას ჯერ კიდევ იყო შემორჩენილი ჩამწვარი სანთლების ნაკვალევი. კედელი გავწმინდეთ. ასე დაგვიცვა მამა გაბრიელმა უკეთური ძალისგან.
    ერთხელ, მეგობარმა დ. კ.-მ სტუმრად თავისი ახლობელი ავადმყოფი გოგონა მომიყვანა, რომელიც შეპყრობილი იყო. იგი მამა გაბრიელის ნაწოლ ტახტზე დავსვით და ამ წმინდა ბერის ნაქონი სკვნილი დავკიდეთ გულზე. რამდენიმე წუთში მან თქვა: ძალიან დავწყნარდი, ჩემში სიმშვიდე და ნათელი შემოვიდაო. ეს სკვნილი ზოგჯერ თაფლის და ზეთის კეთილსურნელებას აფრქვევს. ანალოგიურ სურნელებას გამოსცემდა მამა გაბრიელის საფლავის მიწა, რომელიც სახლში მქონდა მოტანილი. ზოგჯერ ეს იმ
image
 
Wisdom.ge ვიდეო ამონარიდები
აქტუალური თემები