link

link

link

79. მიწიერი ხატის (ადამის) მთავარი ნაკლია: უგნურება, სულმოკლეობა, თავშეუკავებლობა, უსამართლობა. ზეციური ხატის მთავარი სათნოებაა; კეთილგონიერება, სიმტკიცე, უბიწოება, სამართლიანობა. "ვითარცა იგი შევიმოსეთ ზატი იგი მიწიერისა, შევიმოსოთ ხატიცა იგი ზეციერისა" (1კორ.15,49).

link

link

77. ცოდნა თავისი ბუნებით, ჯანმრთელობის მსგავსად, სიკეთეა. მაგრამ ბევრს ამის საპირისპირომ მოუტანა სარგებლობა, რადგან ბოროტთათვის ცოდნას სიკეთე არ მოაქვს, თუმცა, როგორც ითქვა, ის თავისი ბუნებით სიკეთეა. მსგავსად ამისა, მათთვის არასასიკეთოა ჯანმრთელობაც, სიმდიდრეც, სიხარულიც, რამეთუ ამათ ისინი მათდა სასიკეთოდ ვერ იყენებენ. ასეთთათვის ამათი საწინააღმდეგოა სასარგებლო და შესაბამისად ეს (ე.ი. საწინააღმდეგო) აღნიშნული შემთხვევაში არაა ბოროტება, თუმცა კი ბოროტებად გვეჩვენება.

link

76 აღნიშნულ შემთხვევათაგან ზოგი იმის გამო ხდება, რაც სულშია, ზოგი - იმის გამო, რაც სხეულშია, ზოგიც - იმის გამო, რაც სხეულის მახლობლადაა. სულში ცოდნა და უმეცრება, ხსოვნა და გულმავიწყობა, სიყვარული და სიძულვილი, შიში და სიმამაცე, სიხარული და მწუხარებაა და სხვა; სხეულში განსვენება და დაღლილობა, მგრძნობიარობა და გრძნობათა მოდუნება, ჯანმრთელობა და ავადმყოფობა, სიცოცხლე და სიკვდილია და მისი მსგავსნი; ის რაც სხეულის მახლობლადაა შვილიერება და უშვილობა, სიმდიდრე და სიღარებე, დიდება და უბრალოებაა და სხვა. ამათგან, ადამიანთა თვალსაზრისით, ზოგი სიკეთეა და ზოგი - ბოროტება, მაშინ სინამდვილეში როცა არც ერთია ბოროტება, არამედ ბოროტია ან კეთილი იმის მიხედვით, თუ როგორ გამოიყენება.

link

75. ღვთისაგან ჩვენთვის გამოსაყენებლად ბოძებულ საგანთა შორის ზოგი სულშია, ზოგი - სხეულში, ზოგი კი - სხეულის მახლობლად. სულში სულიერი ძალებია, სხეულში - გრძნობები და სხვა ნაწილები, სხეულის მახლობლად - საკვები, მამული, ფული და სხვა. ამ საგნების კეთილი ან უკეთური გამოყენებითა და აქედან გამომდინარე შემთხვევათა მიხედვით ჩვენ ან სათნონი ვართ, ან მანკიერნი.

link

74. გონება ცოდვილ ზრახვებს შემდეგი სამი გზით იღებს: გრძნობათა მეშვეობით, სხეულის მდგომარეობიდან გამომდინარე და მოგონებებიდან. გრძნობათა მეშვეობით, - როცა მათზე (გრძნობებზე) ისეთი საგნები მოახდენენ შთაბეჭდილებას, რომელთა მიმართაც ჩვენ ვნება გაგვაჩნია და ისინი გონებაში ვნებიან ზრახვებს აღძრავენ; სხეულის მდგომარეობიდან გამომდინარე, როცა თავს არ ვიკავებთ საკვებთან მიმართებაში, ანდა დემონის ან რომელიმე ავადმყოფობის ზემოქმედების შედეგად შეცვლილი სხეულის მდგომარეობა გონებაში ვნებიან ზრახვებს ან კიდევ ღვთის ნებისადმი წინააღმდეგობას აღძრავს; მოგონებებიდან, - როცა წარმოსახვა იმ საგნებზე ფიქრს განაახლებს, რომელთა მიმართაც ვილტვოდით და ამგვარად გონებაში ვნებიან ზრახვებს წარმოშობს.

link

67. ამბობენ, ხუთი მიზეზის გამო დაუშვებს ღმერთი, რომ დემონები შეგვებრძოლონ: პირველი მიზეზია ის, რომ ჩვენ, ნაბრძოლთ და წინააღმდეგობაგამოვლილთ, შეგვეძლოს სათნოებისა და ცოდვის გარჩევა; მეორე - როცა ჩვენ ბრძოლითა და შრომით მოვიპოვებთ სათნოებებს, მტკიცედ და ერთგულად დავიცავთ მათ; მესამე - ჩვენ, სათნოებებში წარმატებულები, ჩვენს თავზე მაღალ წარმოდგენას კი არ ვიქონიებთ, არამედ სიმდაბლეს ვისწავლით; მეოთხე - როცა საქმით გამოვცდით ცოდვის ბოროტებას, სავსებით შევიძულებთ მას; მეხუთე და უმთავრისია ის, რომ ჩვენ, უბოწოქმნილთ, არ დაგვავიწყდება ჩვენი უძლურებანი და ჩვენი შემწე ძალნი.

link