[22] წერილი ერგინას - იოსებ ათონელი (ისიხასტი)

წმიდა მთა, 2 ივლისი, 1945 წ.

მოდი, ჩემო კარგო და საყვარელო დაიკო, ისევ განუგეშო გაჭირვებაში. მოდი, ჩემო სულის ნაწილო, ჩემო პაწია მზრდელო და მარადიულო შემწეო, სულიერო თანამოღვაწეო, კარგო და საყვარელო დაიკო, და ღმერთი ვაკურთხოთ გულისმიერი ტკბილი ხმით, პირიდან გამოსულით და გონებით გამოხმაურებულით: „აკურთხევს სული ჩემი უფალსა და ყოველი გონებაი ჩემი სახელსა წმიდასა მისსა“.
ხედავ, როგორ ვუყვარვართ უფალს? ხედავ, როგორი ბედნიერები ვართ ჩვენ, უმადურები? მიმართე გონება, ჩემო ოქროს სულო, ჩვენი სამშობლოსკენ, ჩვენი სოფლისკენ — რამდენი ჩვენზე უკეთესი ადამიანია იქ. მაგრამ ღმერთმა მათზე სათნოჩენა არ ინება. გაიხსენე, რამდენი კარგი ქრისტიანია იმ სოფელში, მაგრამ ტკბილმა იესომ მათზე არ მოიხილა, არამედ ჩვენს პატარა და უბედურ, ყოველგვარ სიკეთეს მოკლებულ ქოხს მოხედა მისმა სახიერებამ – დიდი უფლის წყალობა! მართლაც, გასაოგნებელი სასწაულია, რომ დღეს ჩვენ მიერ იდიდება ღმერთი, იხარებს ჩვენი დედოფალი და ქალბატონი ყოველთა, ჩვენი ტკბილი და ნამდვილი დედა!
არ არის გასაოცარი?! ჩვენი სოფლის მფარველმა – პატიოსანმა წინამორბედმა იოანემ ჩვენი სოფლის სხვა ლამაზი სახლები კი არ აირჩია, არამედ ჩვენი, როგორც თვითონ მაუწყა 14 წლის წინ, რომ მან ჩაიბარა ჩემი თავი, იგი მმფარველობს (შენც მისგან გამოითხოვე ხოლმე, რაც გინდა) და რომ იგი ვიგულო მფარველად, წინამძღოლად, მზრუნველად, მოძღვრად ჩემი მცირე კალივისა. მის სახელზეა ჩვენი ტაძარი, ის არის ჩვენი მამა, ხოლო დედა – ღმრთისმშობელი.
მართლაც, დიდი სასწაულია! თანაც ვის მიმართ? ერთი არარაობის, ერთი უმრწემესის, ყოველგვარი კეთილის არმქონის მიმართ. რა ნახა ჩემში კარგი უფალმა, რომ ამდენი სიკეთე მომანიჭა?
შენც ასე მოიქეცი, ჩემო დაიკო. გადახედე შენს ცხოვრებას. დაუკვირდი, როგორ ჩაიარა. გაიხსენე ღმრთისმშობლისა და მისი უტკბილესი ძისა და ჩვენი მაცხოვრის მრავალი ქველისმოქმედება და ამგვარად განსაცდელებში მოთმინებით აღიჭურვე. ღმერთი ყოველთვის გვეხმარება, ყოველთვის დროულად ხელს გვიწვდის, მაგრამ მოთმინებაა საჭირო. როგორც კი ვუხმობთ, ესმის, მაგრამ ისე არ მოქმედებს, როგორც ჩვენს ჭკუას ჰგონია. ფიქრობ, რომ შენმა ხმამ იმწუთას არ მიაღწია წმიდანებს, ღმერთს, ღმრთისმშობელს, მაგრამ ასე არ არის. სანამ დაუძახებდი, წმიდანები დიონისეს დასახმარებლად გაიქცნენ, რადგან იცოდნენ, რომ მოუხმობდი და მფარველობას შესთხოვდი.
შენ კი, რადგან ვერ ხედავ, არ იცი, გინდა, რომ ყველაფერი ელვისებრად მოგვარდეს, მაგრამ ასე არ არის. უფალი მოთმინებას ეძიებს, რათა ჩვენი რწმენა დაინახოს!. საჭირო მარტო ლოცვა კი არაა, რომ ადამიანმა თუთიყუშივით იმეოროს, არამედ ყველაფერი დანარჩენიც. მოთმინების გარეშე ადამიანი იგივეა, რაც ლამპა ზეთის გარეშე.
აი, მოვიდა დიონისე. მაგრამ შენ იზარალე იმის გამო, რომ სულგრძელება არ გამოიჩინე და რწმენით არ დაელოდე – მაშინ ორივენაირად მოიგებდი. ახლა ბარბარეზე ბრაზობ. მე კიდევ გეუბნები, რომ ადრე თუ გვიან ისევ ისე იხილავ, შენ გვერდით. თუ მოეწონება ის, რაც გინდა და რაზეც ოცნებობ, ყველა შემთხვევაში მოხდება, მაგრამ საჭიროა მთელი სულით ლოცვა და მოთმინებით ლოდინი.
არას გარგებს, რომ ბრაზდები, დარდობ, მწარე სიტყვებს ამბობ, არამედ პირი უნდა მოკუმო, ვერავინ ვერ უნდა გაიგოს რა გჭირს, ხოლო კვამლი თვალებიდან უნდა გამოგივიდეს, ცხვირიდან კი არა. მე, ჩემო დაო, უფალია მოწმე, რომელიც ტყუილის მთქმელთ წარწყმედს, რომ დიდი სარგებელი მივიღე იმისგან, რაზეც ახლა გწერ. თუმცა ზოგჯერ ისეთი მტკივნეულია ამის გაკეთება, რომ გგონია, გავარვარებულ ღუმელში ხარ და სული სამაგიეროდ, როდესაც ჩაივლის [განსაცდელი], ისეთი ნუგეში მოდის, რომ, თითქოს სამოთხეში ხარ. სხეულის გარეშე: ქრისტეს უყვარხარ, ღმრთისმშობელი ტკბილად გეამბორება, წმიდანებს შენთან ერთად უხარიათ, ანგელოზები გაკვირვებულები არიან. ხედავ, რა სასარგებლოა მწუხარებები?
როცა გინდა ქრისტეს სიყვარული იხილო, მოითმინე რაც მოგეწევა. ისე კი არა, როგორც შენ მოგწონს, არამედ ისე, როგორც უფალს უნდა შენი გამოცდა. იმ ყველაფერზე, რასაც ნებით ვაკეთებთ, მილიონჯერ ამაღლებულია ის, რასაც უფალი გვიგზავნის ჩვენი ნების საწინააღმდეგოდ. ძვალი ძვლის და სისხლი სისხლის წილ. ღმერთის დაშვებით ისე ებრძვის მტერი ადამიანს, რომ ცვილივით დნება, სითხედ იშლება, ხოლო როდესაც განსაცდელი ჩაივლის, სიხარულით ივსები, უკიდეგანო ნათელი მოგიცავს და იმ საიდუმლოებს ხედავ, რომელთა გამოთქმაც ენას არ ძალუძს. და მაშინ გწყურია განსაცდელები, რადგან ხედავ, თუ რა დიდი სარგებელი მოაქვთ.
ნამდვილად ეს არის [სწორი] გზა და ის, ვინც გწერს, გამოცდილებით მოწმობს ამ ჭეშმარიტებას. ასე რომ, გამხნევდი, ჩემო საყვარელო დაიკო, და განძლიერდი უფლის მიერ, მოითმინე რაც გეწევა და გულისტკივილით მოელოდე ღმერთისმიერ დამშვიდებასა და მადლს. გეუბნები, რომ მტრედი ხარ და არა ყვავი, როგორც მწერ.
დიონისესთან ერთად წადი და ერთ სულს შეხვდი, რომელსაც სულიერად აღვზრდი უკვე მრავალი წელია – თავიდანვე მე ვყავდი სულიერ მამად – ელენე იატროპულუ ჰქვია. მიხაილ ვოდას ქუჩა 7, ათენი.
ვლოცულობ შენთვის.
შენი ძმა იოსები
ვიმეორებ და წერილს ვაგრძელებ, ჩემო საყვარელო დაიკო. ეს ელენე, რომელთანაც, გითხარი, წადი-მეთქი, თესალონიკიდან არის, მაგრამ [ეკლესიური] შფოთის გამო მანდ გადმოვიდა ქმართან და ორ შვილთან ერთად. გაუძეხი მას ფლორინის მიტროპოლიტის ეკლესიაში, რამეთუ არაფერი იცის. ნამდვილი ქრისტეს მარგალიტია. დიონისეც წაიყვანე, რომ მის ქმარს ორიოდე სულიერი სიტყვა უთხრას.
ახლა იმასაც მოგწერ, თუ რა მიზეზით გადმოვედი ამ კურთხეულ მღვდელმთავართან. [თავიდან] მამა აკაკის სიტყვას ვენდე, რომ მოგვწერა, პირველმა მღვდელმთავრებმა გვიღალატეს, ბრძოლა მიატოვესო და უამრავი სხვა რამ. მე კი, რადგან ყოველთვის გამოკეტილი ვარ. ჩემს ჭიშკარს გარეთ არ გავდივარ და არც სხვათაგანაც მოსულა ვინმე, რომ აეხსნა სადაა ჭეშმარიტება, სხვებივით ვფიქრობდი, რომ კარგად ვერ იყვნენ (ისინი, ვინც ახალ კალენდარს მისდევდნენ). თუმცა, არც ვმტრობდი, როგორც ზოგიერთი აქაური, რომელიც ილანძღება და უამრავ რამეს ამბობს. ამიტომაც, ჩვენმა კეთილმა ღმერთმა დაინახა, რომ საკითხის უმეცარი ვიყავი და არ დამტოვა ცდომილებაში, მიუხედავად იმისა, რომ მათეს მიმდევრები ხშირად მოდიოდნენ და ჩვეულ რამეებს მეუბნებოდნენ. მე პირიქით ვეუბნებოდი, რომ სქიზმა ყველაზე უარესია, ხოლო ერთსულოვნება ღმერთის მცნებაა და კარგი ნაყოფიც გამოაქვს. საბოლოოდ, იხილა რა ღმერთმა ჩემი ცოცხალი და მზეზე სუფთა სული, დამანახა, რომ ვცდებოდი და რომ მათეს ყველა მიმდევარი და სხვები, რომლებიც განხეთქილებაში გავიდნენ, ცდებოდნენ და უაზრო სქიზმას ქმნიდნენ, რითაც თავიანთ ამპარტავან სულებს ამძიმებდნენ. რამეთუ მიზეზი სხვა არაფერია, თუ არა მათი ეგოიზმი.
არ მაქვს დრო, რომ გიამბოთ, რა სასწაული შემემთხვა. ამიტომაც ვუხმე მამა ანტონს, რათა აეხსნა რა და როგორაა, და დანამდვილებით მივხვდი, რომ უმეცრებით შევმცდარვარ.
ხედავ უფლის სახიერებას? ხშირად ადამიანი უმეცრებით ცდება ან სხვები ჩაითრევენ ცდომაში, მაგრამ, თუ ადამიანი წრფელი სულისაა, ღმერთი არ ტოვებს, არამედ მრავალნაირად ანათლებს [და სწორ გზას უჩვენებს]. როდესაც ამაზე ვფიქრობ, თავი მიწად, ნაცრად, ჭიად მიმაჩნია [ღმერთის დიდებულებისა და სიკეთის წინაშე].
ვინ ვიყავი მე, ბრმა, ყოველგვარ სიკეთეს მოკლებული, ან რა სიკეთე მიმიძღვის ჩემი შემოქმედის წინაშე, რომ ასეთ მზრუნველობას იჩენს ჩემ მომართ, ასე ზრუნავს, რომ არ დავიღუპო; რომ ჩემს თანატოლებზე მეტად შემიყვარა და თავის მადლს უხვად მანიჭებს, რათა ვილაპარაკო, ვილოცო, ვწერო, ვიქადაგო მისი სიტყვები?!
ეს ყველაფერი არ გაკვირვებს, ჩემო დაიკო, როდესაც ჩემს საერო ცხოვრებას იხსენებ? აბა, ჩემი მონაზვნობა იქნებოდა? მაშ, რატომღა დრტვინავ და არ მადლობ ღმერთს? მეც რომ დავიწყო ჩემი განსაცდელების აღწერა, ვერ გაუძლებ. მიუხედავად ამისა, ღმრთისმშობლის მადლი ყოველივეს განაქარვებს.
დიონისეს მონაზვნობას ნუ აძალებ. კარგ გზაზეა. ბევრი მოკითხვა გადაეცი და დამიკოცნე. ახლა მას ცალკე მივწერ, რომ ერთი კონვერტისთვის ბევრი არ გამოვიდეს და არ გადმოვარდეს.
და მოთმინება იქონიე, რამეთუ დედოფალი ღმრთისმშობელი და ყოველთა ქალბატონი არ გვტოვებს. იგი ლოცულობს ჩვენთვის.
არ მწერ, რას შვრებიან მანოლი, მარუსო და სხვები.
ისევ მოგიკითხავ.
იოსები