[35] წერილი ერგინას - იოსებ ათონელი (ისიხასტი)

წმიდა მთა, 5 მაისი, 1947 წ.

ჩემს საყვარელ და ნამდვილ დაიკოს, ჩემი სულის ნაწილს, ჩვენს საყვარელ და ერთსულ დიონისესთან ერთად, მადლი და წყალობა, სიბრძნე, განათლება, მშვიდობა და ბევრი სიყვარული და მუდმივი ჯანმრთელობა სულისა და ხორცისა იყავნ თქვენ თანა.
ჩემო საყვარელო ორეულო, ერგინა და დიონისე, აჰ... რა შემიძლია გითხრათ?! საიდან დავიწყო ჩემს დაზე ლაპარაკი? დაახლოებით ნახევარი წელიწადი გავიდა, რაც შენ მიერ დაწერილი ასოები არ მინახავს და განუწყვეტლივ დაგტირი და მოვთქვამ: „აჰ, ნეტავ კიდევ ვიხილავ მის სახეს? ნეტავ კიდევ გავიგებ სირინოზებზე უტკბეს მის ხმას? ნეტავ კიდევ ვიგემებ რამეს, რასაც მცირე ასაკიდან გვიგზავნიდა ხოლმე, რათა ჩემი სასა დაეტკბო?“ დავიწყოთ ჩვეული მცირე კამათი?
ამ ყველაფერზე ვფიქრობდი და უნუგეშოდ დავტიროდი ჩემს დაიკოს, რამეთუ მონაზვნის ნუგეში სხვა არაფერია, თუ არა ტირილი. გულის ნამეტნავია ის, რაც მოგწერე. ახლა კი შენგან გავიგე, რომ ცოცხალი ყოფილხარ, და ისევ ვტირი, რათა უფალმა განგანათლოს, სწორ გზაზე წაგიძღვეს მანამ, სანამ მოკვდები, შენ და ჩვენი საყვარელი შვილი დიონისე.
წავიკითხე, ჩემო საყვარელო და საწადელო სულო ერგინა, ყველაფერი, რაც მომწერე. ამანათიც მივიღე და ვადიდე ჩვენი უტკბილესი იესო, შენც ადიდე იგი იმისთვის, რომ ხელუხლებლად ჩამოაღწია, რამეთუ ორი დღის წინ კომუნისტებმა საფოსტო განყოფილება დაარბიეს და რაც კი რამ ნახეს, მოიპარეს. დღეს ისიც შევიტყვეთ, რომ გზაზე ისევ ბევრი მანქანა გაუჩერებიათ და ამანათები მოუპარავთ, ხოლო შენი ამანათათ, რადგან დიდი სიყვარულითაა მომზადებული და უფალსაც უყვარხარ, არ დაუშვა, რომ გული დაგწყვეტოდა. ამიტომაც. მადლობა გადავუხადოთ ღმერთს, მარადის და ყოველთვის, იმისთვის, რომ მუდამ ზრუნავს ჩვენზე და გვკვებავს სულიერადაც და ხორციელადაც, თავის ტკბილ დედიკოსთან ერთად, რომელიც ჩვენი სულების ერთადერთი სუნთქვა და სიცოცხლეა.
მწერ, ჩემო დაიკო, თუ რას ფიქრობს ჩვენი საყვარელი დიონისე და რომ მოგწონს, რომ ბარბარე ბრიენა გახდა... აჰ, ჩემო საყვარელო სულო, ერგინა! მაშ, რატომ არ წახვედი მარიამთან ერთად (რომელიც ამბობს, რომ წავიდა) ბარბარეს სიხარულის გასაზიარებლად? რატომ დასწყვიტე გული ჩვენს საყვარელ ბრიენას? ნუთუ ეს არ იყო ის საწადელი ჟამი, რომელსაც ეძიებდი, რომ იესოს სარძლოდ გენახა იგი?
აჰ, ჩემო დაიკო, უთვალავ ცრემლს ვღვრი. ახლაც კი ვერ ვჩერდები, რათა წერა განვაგრძო, ქაღალდიც კი, რომელზედაც გწერ, დავალტე [ცრემლებით]. ბარბარე ქორწინდებოდა, შენ კი – როგორ მოითმინე, როგორ გაუძლო შენმა სულმა, როგორ შეძელი შინ დარჩენილიყავი და მისი სიხარული არ გაგეზიარებინა?! ვტირი, აჰ, ვტირი, უნუგეშოდ. როგორ სხვანაირად ხედავ შენ და როგორ სხვანაირად – მე! როგორ ფიქრობ შენ და როგორ – მე! ცხოვრების რომელი სხვა წუთი იქნება ამაზე ამაღლებული, ამაზე გულის ამაჩუყებელი, როდესაც შენი პატარა საყვარელი ბარბარე გშორდება, რათა ქრისტეს რძალი გახდეს?! რომელ სულს შეუძლია ცრემლები შეიკავოს ამ საღმრთო განშორების დროს, როდესაც ყველა საკითხავი და საგალობელი იმას ღაღადებს, რომ უნდა განვეშოროთ მშობლებსა და ნათესავებს და შევერწყათ ჩვენს სიძეს, ჩვენს უტკბილეს იესოს?!
აჰ, გაოცებული ვარ, ვძრწი, მიკვირს, არ მესმის, როგორ, როგორ, ჩემი ასეთი კარგი, ასეთი საყვარელი ერგინა, როგორ გახდი ქვაზე უხეში?! ჩემი საყვარელი, ჩვენი ტკბილი ბარბარე, ჩვენი საწადელი გოგონაც, წარმომიდგენია, რამდენს იტირებდა! წარმომიდგენია, რა ცრემლები დაღვარა, რა ტკივილი განიცადა – მე ძლივს ვიკავებ თავს, მით უმეტეს, ის... ქაღალდზე დაწვეთებულმა ცრემლებმა დაგარწმუნოს.
თავის გარშემო ხედავდა დებს, სულიერ მოძღვარს და სულიერ დედას, აქეთ-იქით გეძებდა, რომ უკანასკნელად გადაეკოცნე, რამეთუ გშორდებოდა შენ, რომელმაც აღზარდე და ქრისტეს სარძლოდ მიუძღვანე. აყურადებდა კარის ხმას - იქნებ შენი ხმა გაეგო... ხშირად ტირის, ცრემლებს კი ჩუმად იწმენდს. ტკივილით იკრებს ძალისხმევას, რათა ქვითინის ხმა არ გამოსცეს, თავში იხშობს და მხოლოდ გონებრივად გოდებს, ზეციერ სიძეს უხმობს:
„სიძეო, უტკბილესო. სიძეო, გაუნათლე გონება ჩემს მშობელს, ჩემს აღმზრდელს, მასწავლებელს, მას, ვინც ამ წუთამდე მომიყვანა, ხოლო ახლა, როდესაც დადგა ჟამი შენს წიაღს გადმოაბაროს ჩემი თავი, მას ვერ ვხედავ ჩემ გვერდით. ჩემს აღსარებას არ ესწრება. ზეციდან ანგელოზები ჩამოვიდნენ და ყველაფერს იწერენ. ჩემი სულიერი მამა, რომელიც ქრისტეს ნაცვლად არის აქ, მომიხმობს, აღთქმები დავიცვა, ჩემი სულიერი დედა მე და მთელ ჩემს სიმძიმეს თავის თავზე იღებს, მე კი ვპასუხობ, რომ ღმერთის შეწევნით ყველაფერს დავიცავ. ჩემი სულიერი დები ყველანი აქ არიან მოწმეებად. ბიცოლა მარიამი ცრემლებით ადევნებს თვალუურს საიდუმლოს, მადლითა და სულიერი სიხარულით სავსე შემნატრის და ფიქრობს, თვითონ როდის გახდება ამის ღირსი. ნეტავ ჩემი ყოფილი დედიკო სადღაა, რომელმაც ამდენი იტანჯა, რომ მე ამ წუთამდე მოვეყვანე? იქნებ გზაში მანქანა გაუფუჭდათ? იქნებ დიონისემ დააგვიანა და მას ელოდა, რომ ერთად მოსულიყვნენ?
აჰ, უბედურო ბარბარა, აჰ, ჩემი სულის ნაწილო, აჰ, უტკბილესი იესოს სარძლოვ... რას იფიქრებდი, რომ, მიუხედავად ამდენი შრომისა, რომელიც შენმა ტკბილმა დედიკომ გასწია, ახლა, უკანასკნელ მომენტში, ეშმაკმა გაძარცვა და შენს სიხარულში არ მოვლენ!
აჰ, ჩემო დაიკო, ნამდვილად შესცოდე. დიონისესთან ერთად უნდა წასულიყავი და ბარბარეს საიდუმლოს უნდა დასწრებოდი, რომელიც უკვე ქრისტეს რძალი გახდა და ბრიენა ეწოდა, და აღარ არის შენი, არამედ ანგელოზთა სიაში ჩაეწერა.
მითხარი, ჩემო კეთილო და საყვარელო ერგინა, რატომ არის, რომ მე, პირიქით, ასე მიყვარს ისინი და რატომაა ჩემი სული მათზე გამოკიდებული? იმიტომ, რომ სხვანაირი [შენგან განსხვავებული] უწყება მაქვს და მათ წმიდანებად მივიჩნევ. არ გიფიქრია იმაზე, ჩემო დაიკო, რომ სწორედ ესაა ის, რაზეც ამდენი წელი ოცნებობდი? არ გიფიქრია, რომ იქნებ ტკბილმა იესომ თქვენი სახლი მოინახულა და თავისი ანგელოზი გამოაგზავნა იმისთვის, რომ ბარბარე წაეყვანა და თქვენს ძველ მოძღვართან გასძღოლოდა? არ გიფიქრია, რომ შენი სტუმართმოყვარეობის გამო, ამ მცირე სიკეთის გამო – მეც ხომ ვიყავი მეინახე ყოფილ ელენესა და კალიოპესთან, აწ იღუმენია ეფთიმიასთან ერთად - არ გიფიქრია-მეთქი, ვამბობ, რომ ამ მონაზვნური კრებულის სახით ზეციდან გასამრჯელო გამოგეგზავნა? არ გახსოვს, ამ სულიერ დებთან ერთად როგორ დავსხედით შენი სახლის გარეთ წმიდა პარასკევას ღამისთევის შემდეგ? არ გიფიქრია, რომ, რადგან ასე ძლიერ გიყვარდა ისინი, ტკბილმა იესომ გზა გაგიხსნა, რათა შენ და დიონისეც შეხვიდეთ იქ, სადაც პირველად ბრიენა შევიდა? ერთად გეყოლებოდა ორივე – დიონისე დიაკვანი და შემდეგ – მემკვიდრე გახდებოდა თქვენი სულიერი მამისა, რომელიც განუწყვეტლად ხელებს აღაპყრობს და თვალზე ცრემლით ღმერთს თქვენთვის შესთხოვს? ამას ელის, ამაზე ოცნებობს და ლოცულობს, რომ ასე მოხდეს. რადგან, თუ გინდა დიონისე შეიძინო, მხოლოდ ამ გზას გიხსნის ქრისტე. აჰ, აჰ, აჰ! ვინ მომცემს ცრემლთა ნაკადს თვალებისთვის და მგლოვარე ხმას, რათა მუდმივად დავტიროდე შენს დაუჯერებელ სულს მანამ, სანამ სულს არ დავლევ?
რასაც ეძებდი, ღმერთმა მოგცა. რაზეც ოცნებობდი, ახდა. მაშ, რატომ არ მიგყავს ბოლომდე? ზეციდან ანგელოზი გამოგეგზავნა, რათა გზა დაგისახოს და კარი გაგიხსნას. პირველად [შენი ასული], როგორც ქალწული ქალწულებთან ერთად შეიყვანა წმიდათა წმიდაში – რათა მოხუცებულობის ჟამს შენი მომვლელიც გახდეს და ადგილიც გაგიმზადოს, შენ კი თვლემ: გსურდა ზინობი და ზინობია გყოლოდა, მაშ, გყავდეს ბრიენა და ბრიენი – ეკლესიის მასწავლებელი და დიდი გონება, რომელიც საღმრთო აზრებსა და სიტყვებს აღმოაცენებდა,
აი, საკითხი როგორ მოგვარდება, აი, პრობლემა როგორ გადაიჭრება. ნუ ხარჯავ დღეებს არასწორი ფიქრით. ბრიენას ნუ განეშორები, ჩემს მართლაც საყვარელ გოგონას, რომელმაც სული დამიტკბო, გული გამიხარა, სული გამიმხიარულა. ღმერთმა ის შენს წინამორბედად გააგზავნა, რათა შენ, როგორც მზრუნველი დედა, უკან შეუდგე მეორე კაცთან, ჩვენ საყვარელ დიონისესთან ერთად თქვენი სულიერი მამის, პართენისა და იღუმენია ეფთიმიას სამწყსოში; რათა მადლი მიიღოთ და გავიხარო ხოლმე თქვენი ამბებით და სიხარულით ვთქვა: „აჰა, ესერა, რაიმე კეთილ, ანუ რაიმე შუენიერ, არამედ დამკვდრებად ძმათა და დედისა ერთად“, მაშინ დიონისე მონასტრის გარეთაც იქადაგებს მოძღვრის ლოცვა-კურთხევით, როგორც მისი წარმომადგენელი და მემკვიდრე, ხოლო შიგნით წირვა–ლოცვისას იმსახურებს, როგორც დიაკვანი. აი, დიდებულება, რომელსაც ეძიებ.
ერთი სიტყვით, გამიგონე და სწრაფად გაიქეცი, ენდე ჩემს ნათქვამს და მომწერე. ჰო, ჩემო დაიკო, მორჩი მოთქმას და წადი. სხვაგვარად, თუ არ გამიგონებ, არ შევწყვეტ შენზე ტირილსა და ვაებას, რადგან, ნუთუ არ იცი, რომ, დროს რაც მეტს წელავ, დიონისეს ცოლის მოყვანა უნდება?
თუ მაინც ქორწილს გადაწყვეტთ, რაღა გითხრათ? ევლამპი და ევლამპია თუ გინდა, იპოვე ვინმე ევლამპია და მასაც დიონისეს ნაცვლად ევლამპი დაარქვან ხელდასხმის დროს, თუმცა მერე ინანებ. რადგან ის, რასაც ეძებდი, მოგცა ღმერთმა, შენ კი უარყავი და არ მიგონებ მე, რომელსაც ასე მიყვარხარ და ვიტანჯები და ვგოდებ, რათა ცხონდეთ.
ჯობია მოვრჩე, რადგან დავიღალე. მოიკითხე დიონისე. მადლობა, რომ ყველი გამოგვიგზავნე. ახლა, რადგან მამა ანტონი აქ არის და წამოვა, მისწერე, რომ კიდევ ერთი-ორი [ყველი] გამოგიგზავნონ, მე ხელსაქმეს გამოგიგზავნი, გაყიდულის ფულით გადაუხდი, მამა ანტონი კი მოგვიტანს.
ხატებს რაც შეეხება, ჯერ დაანებე, რადგან ძალიან ძვირს ითხოვენ. მარიამს წერილი გადაეცი.
ვლოცულობ თქვენთვის მთელი სულითა და გულით.
ბოლოს და ბოლოს, ცდა მაინც ჩაატარეთ ერთი წლით და წადით ბრიენასთან სალოცავად. ნუ ატირებთ, მას ხომ ასე სწადია, რომ ერთად იყოთ.

ისევ მოგიკითხავთ,
მდაბალი მონ. იოსები