თემა: სასწაულები, ღვთისმსახურთა პატივი
არიანელი ეპისკოპოსის, ავქსენტის გარდაცვალების შემდეგ იმპერატორმა ვალენტიანემ სამღვდელოებას დაავალა, საერთო კრებაზე აერჩიათ მედიოლანის ახალი მთავარეპისკოპოსი. მისი მოთხოვნით ეს უნდა ყოფილიყო ღრმა ცოდნისა და უზადო ცხოვრების მქონე ად... იხილეთ სრულადარიანელი ეპისკოპოსის, ავქსენტის გარდაცვალების შემდეგ იმპერატორმა ვალენტიანემ სამღვდელოებას დაავალა, საერთო კრებაზე აერჩიათ მედიოლანის ახალი მთავარეპისკოპოსი. მისი მოთხოვნით ეს უნდა ყოფილიყო ღრმა ცოდნისა და უზადო ცხოვრების მქონე ადამიანი, რომ, როგორც ის ამბობდა, სამეფო მრევლი მისი სწავლებითა და მაგალითით განათლებულიყო და იმპერატორებს შესძლებოდათ, ნდობითა და პატივისცემით მიეღოთ მისი რჩევები.
ეპისკოპოსები შეგროვდნენ, მაგრამ რამდენადაც კრებაზე იმდენივე არიანელი იყო, რამდენიც მართლმადიდებელი, გაითვალისწინეს შეუთანხმებლობა და სთხოვეს ვალენტინიანს, რომ თვითონ აერჩია მათგან ის, ვინც სურდა. იმპერატორმა უპასუხა, რომ ეს საქმე მის ძალებს აღემატებოდა და რომ მას არ ჰქონდა საეკლესიო წესების საამისო ცოდნა, არც იმდენი სათნოება, რომ ამისთვის ხელი მოეკიდა. იგი ამბობდა: "ახლა არჩევანი მხოლოდ ეკლესიის მწყემსებს ეკუთვნით, რადგან მათ სულიწმიდა ხელმძღვანელობს" - აი, ჭეშმარიტი მოკრძალება განათლებული მმართველისა! მთავარეპისკოპოსმა მისდამი მინდობილი სამწყსოსთვის პასუხი უნდა აგოს: ვის შეუძლია თრთოლვის გარეშე აიღოს საკუთარ თავზე ასეთი არჩევანი, რომელიც მასაც გახდის ამ პასუხისმგებლობის თანამონაწილეს?
ბოლოს, იმპერატორის გამოხმაურების შედეგად ეპისკოპოსები დანიშნულ ადგილას სხვა სასულიერო პირებთან ერთად შეგროვდნენ. ხალხის თანხმობა ამ შემთხვევაში აუცილებელი იყო, ამიტომ ისინიც მიიწვიეს. არიანელებმა თავიანთი სექტიდან დაასახელეს ერთი ადამიანი, ხოლო მართლმადიდებლებს სურდათ, ვინმე ერთი აერჩიათ თავიანთი საზოგადოებიდან. ორივე მხარე გაგცხარდა და ეს კამათი არიანელთა მეამბოხე სულის გამო აშკარა ბრძოლაში გადაიზარდა. ამბროსი, იმ მხარის და ოლქის მთავარი, გონიერი და პატიოსანი ადამიანი იყო. მან შეიტყო ამ არეულობის შესახებ და მივიდა ეკლესიაში, რათა წინაღდგომოდა შფოთს. მაგრამ როგორც კი ხალხს საუბარი დაუწყო, მაშინვე ერთმწ ჩვილმა (რომელიც დედას ხელში ეკავა) დაიყვირა: "ამბროსი მღვდელმთავარი!" ხალხი გააოცა ჩვილის ხმამ, ეს წამოძახილი ღვთის ხმად მიიღეს და ერთსულოვანი განწყობა გაუჩნდათ. მართლმადიდებლებმა და არიანელებმა მოითხოვეს, რომ ამბროსი მათი მღვდელმთავარი განხდარიყო.
ამბროსიმ თავდაპირველად ხალხის ეს მოთხოვნა უაზროდ მიიჩნია; მაგრამ ხალხი ჯიუტად მოითხოვდა თავისას. მაშინ მან აუხსნა კრებას, რომ ჯერ არ მონათლულიყო (ქრისტიანობის პირველ საუკუნეებში ჩვეულებად ჰქონდათ 30 წლის ასაკამდე გადაედოთ ნათლობა; ამ გადადებას, შესაძლოა, საფუძვლად ჰქონდა სურვილი, ღირსეულად მომზადებულიყვნენ ნათლობისთვის) და ისეთი ცოდვები ჰქონდა, რომლებიც მას მოძღვრობის უფლებას არ აძლევდნენ; მაგრამ ხალხის საერთო ხმა მას პასუხობდა: "ჩვენზე იყოს შენი ცოდვები!". ამბროსიმ გადამწყვეტი ზომები მიიღო იმისთვის, რომ გადაედო არჩევა, რომელიც მის ძალებს აღემატებოდა. მან განზრახ სიმკაცრე მოითხოვა სამსჯავროზე, რომელზეც მოხვდნენ ამბროსის მოწყობაში მხილებულნი, რათა ამით ხალხს მასზე გული გასციებოდა; მაგრამ ერი მას განზრახვას მიუხვდა. ბოლოს ამბროსი ჩუმად გაიპარა ქალაქიდან იმ მიზნით, რომ უცნობ ადგილად დამალულიყო. მან მთელი ღამე იხეტიალა უცნობ გზაზე და უცნობ ადგილებში მოხვდა, საიდანაც გზამ ისევ მედიოლანის კარებთან მიიყვანა. მას დაცვა დაუყენეს, რომ მეორედაც არ გაპარულიყო და თხოვნა შეიტანეს იმპერატორთან, რათა დაემტკიცებინა მათი არჩევანი.
ამბროსის დიდი წინააღმდეგობის მიუხედავად, ვალენტინიანი სიხარულით დათანხმდა და ბრძანა, იგი დაუყოვნებლივ მოენათლათ. ღვთის რჩეულმა მღვვდლობაში შვიდი დღე გაატარა და მერვე დღეს ეპისკოპოსად დაასხეს ხელი. ხალხი უსაზღვროდ ხარობდა, ხელდასხმას თვით იმპერატორი ესწრებოდა. გადმოცემით, კურთხევის წესის დასასრულს იმპერატორმა ხელნი აღაპყრო ზეცად და აღმოხდა: "გმადლობ, უფალო, რომ ჩემი არჩევანი დაამტკიცე და ჩვენს სულებზე ზრუნვა მიანდე იმას, ვისაც მე ამმ ოლქის მმართველობა მივანდე".
ღვთის რჩეულმა მღვდელმთავარმა მთლიანათ მიუძღვნა თავი წმიდა წერილის შესწავლას და ყველაზე მეტად ცდილობდა, რწმენა და კეთილზნეობა განემტკიცებინა სულიერ სამწყსოში
ეპისკოპოსები შეგროვდნენ, მაგრამ რამდენადაც კრებაზე იმდენივე არიანელი იყო, რამდენიც მართლმადიდებელი, გაითვალისწინეს შეუთანხმებლობა და სთხოვეს ვალენტინიანს, რომ თვითონ აერჩია მათგან ის, ვინც სურდა. იმპერატორმა უპასუხა, რომ ეს საქმე მის ძალებს აღემატებოდა და რომ მას არ ჰქონდა საეკლესიო წესების საამისო ცოდნა, არც იმდენი სათნოება, რომ ამისთვის ხელი მოეკიდა. იგი ამბობდა: "ახლა არჩევანი მხოლოდ ეკლესიის მწყემსებს ეკუთვნით, რადგან მათ სულიწმიდა ხელმძღვანელობს" - აი, ჭეშმარიტი მოკრძალება განათლებული მმართველისა! მთავარეპისკოპოსმა მისდამი მინდობილი სამწყსოსთვის პასუხი უნდა აგოს: ვის შეუძლია თრთოლვის გარეშე აიღოს საკუთარ თავზე ასეთი არჩევანი, რომელიც მასაც გახდის ამ პასუხისმგებლობის თანამონაწილეს?
ბოლოს, იმპერატორის გამოხმაურების შედეგად ეპისკოპოსები დანიშნულ ადგილას სხვა სასულიერო პირებთან ერთად შეგროვდნენ. ხალხის თანხმობა ამ შემთხვევაში აუცილებელი იყო, ამიტომ ისინიც მიიწვიეს. არიანელებმა თავიანთი სექტიდან დაასახელეს ერთი ადამიანი, ხოლო მართლმადიდებლებს სურდათ, ვინმე ერთი აერჩიათ თავიანთი საზოგადოებიდან. ორივე მხარე გაგცხარდა და ეს კამათი არიანელთა მეამბოხე სულის გამო აშკარა ბრძოლაში გადაიზარდა. ამბროსი, იმ მხარის და ოლქის მთავარი, გონიერი და პატიოსანი ადამიანი იყო. მან შეიტყო ამ არეულობის შესახებ და მივიდა ეკლესიაში, რათა წინაღდგომოდა შფოთს. მაგრამ როგორც კი ხალხს საუბარი დაუწყო, მაშინვე ერთმწ ჩვილმა (რომელიც დედას ხელში ეკავა) დაიყვირა: "ამბროსი მღვდელმთავარი!" ხალხი გააოცა ჩვილის ხმამ, ეს წამოძახილი ღვთის ხმად მიიღეს და ერთსულოვანი განწყობა გაუჩნდათ. მართლმადიდებლებმა და არიანელებმა მოითხოვეს, რომ ამბროსი მათი მღვდელმთავარი განხდარიყო.
ამბროსიმ თავდაპირველად ხალხის ეს მოთხოვნა უაზროდ მიიჩნია; მაგრამ ხალხი ჯიუტად მოითხოვდა თავისას. მაშინ მან აუხსნა კრებას, რომ ჯერ არ მონათლულიყო (ქრისტიანობის პირველ საუკუნეებში ჩვეულებად ჰქონდათ 30 წლის ასაკამდე გადაედოთ ნათლობა; ამ გადადებას, შესაძლოა, საფუძვლად ჰქონდა სურვილი, ღირსეულად მომზადებულიყვნენ ნათლობისთვის) და ისეთი ცოდვები ჰქონდა, რომლებიც მას მოძღვრობის უფლებას არ აძლევდნენ; მაგრამ ხალხის საერთო ხმა მას პასუხობდა: "ჩვენზე იყოს შენი ცოდვები!". ამბროსიმ გადამწყვეტი ზომები მიიღო იმისთვის, რომ გადაედო არჩევა, რომელიც მის ძალებს აღემატებოდა. მან განზრახ სიმკაცრე მოითხოვა სამსჯავროზე, რომელზეც მოხვდნენ ამბროსის მოწყობაში მხილებულნი, რათა ამით ხალხს მასზე გული გასციებოდა; მაგრამ ერი მას განზრახვას მიუხვდა. ბოლოს ამბროსი ჩუმად გაიპარა ქალაქიდან იმ მიზნით, რომ უცნობ ადგილად დამალულიყო. მან მთელი ღამე იხეტიალა უცნობ გზაზე და უცნობ ადგილებში მოხვდა, საიდანაც გზამ ისევ მედიოლანის კარებთან მიიყვანა. მას დაცვა დაუყენეს, რომ მეორედაც არ გაპარულიყო და თხოვნა შეიტანეს იმპერატორთან, რათა დაემტკიცებინა მათი არჩევანი.
ამბროსის დიდი წინააღმდეგობის მიუხედავად, ვალენტინიანი სიხარულით დათანხმდა და ბრძანა, იგი დაუყოვნებლივ მოენათლათ. ღვთის რჩეულმა მღვვდლობაში შვიდი დღე გაატარა და მერვე დღეს ეპისკოპოსად დაასხეს ხელი. ხალხი უსაზღვროდ ხარობდა, ხელდასხმას თვით იმპერატორი ესწრებოდა. გადმოცემით, კურთხევის წესის დასასრულს იმპერატორმა ხელნი აღაპყრო ზეცად და აღმოხდა: "გმადლობ, უფალო, რომ ჩემი არჩევანი დაამტკიცე და ჩვენს სულებზე ზრუნვა მიანდე იმას, ვისაც მე ამმ ოლქის მმართველობა მივანდე".
ღვთის რჩეულმა მღვდელმთავარმა მთლიანათ მიუძღვნა თავი წმიდა წერილის შესწავლას და ყველაზე მეტად ცდილობდა, რწმენა და კეთილზნეობა განემტკიცებინა სულიერ სამწყსოში
link