link

link

link

link

როგორ შეგვიძლია, ვთქვათ, რომ ჩვენი უადგილო სიცილი ღვთის ნების საწინააღმდეგო არაა? მაშინ, როდესაც განკაცებული უფალი ჩვენი არა მხოლოდ არასოდეს იცინოდა, არამედ გარდა ამისა, ოთხჯერ იტირა კიდეც და თავის სწავლებაში თქვა: "ვაი თქუენდა, რომელნი იცინით აწ, რამეთუ იგლოვდეთ და სტიროდით" (ლუკა 6, 25). ბასილი დიდი თავის კანონებში მონაზონთა შესახებ განსაზღვრავდა ერთკვირიან უზიარებლობას სიცილისათვის, უადგილო საუბრებისათვის ანდა სახუმარო სიტყვებისათვის: "თუ ვინმე ენამახვილობს ანდა უადგილოდ იცინის, ერთი კვირით უზიარებელი იყოს".

link

link

პირველი გლოვაი საღმრთოი ესე არს, რაითა განიხილოს კაცმან სული თვისი და არა იყოს იგი საჩვენებელ კაცთა, არამედ სამადლობელად ღმრთისა, რომელი ხედავს საიდუმლოთა გულისათა, რაითა მოვიღოთ მისგან ნეტარებაი და ვიყუნეთ წინაშე კაცთა მხიარულ და მოხარულ სულითა წმიდითა და ნიჭითა ღმრთისაითა. და შინაგან ვიყვნეთ მგლოვარე და ვითხოვდეთ ღმრთისაგან, რაითა დაგვიცვნეს ყოვლისაგან ბოროტისა საქმისა. და არა დავაკლდეთ სასუფეველსა მისსა და კეთილთა მათ, რომელნი აღთქუმულ არიან ნებისა მისისა აღმასრულებელთა. გლოვაი სარგებელ არს და მცველ სულისა, რამეთუ განფბანს იგი ტირილითა და განჰბანს იგი ცრემლითა. გლოვაი მშობელი არს უბიწოებისაი და მომკუეთელ ნებათა ბოროტთა და მომპოვნებელ კეთილთა საუკუნეთა. და რაიმე უკუე ვთქუა ამისთვის უფროისი, რამეთუ ღმერთიცა ჰნატრის მგლოვარეთა და იტყვის: "ნეტარ იყვნენ მგლოვარენი გულითა" და კუალად რომელიმე მოწაფეთაგანი უფლისათაი იტყვის, ვითარმედ: შეცვალეთ სიცილი თქვენი გლოვად და სიხარული თქვენი მწუხარებად. დამდაბლდით ხელსა ქვეშე ღმრთისა ძლიერისასა, რაითა მან აღგამაღლნეს თქვენ

link

პირველი მონაზონისა სულისა ოხრებაი სიცილი და განცხრომაი არს. ჰოი მონაზონო, ოდეს იხილო ესევითარი რაიმე სულსა შენსა დადგრომილი, გულისხმა-ყავ, ვითარმედ მიახლებულ ხარ შენ სიღრმესა წარსაწყმედელისასა, მაშინ ითხოვდი ღმრთისაგან ვედრებით, რაითა გიხსნეს შენ ამის ესევითარისა სიკუდილისაგან. სიცილმან და განცხრომამან წარწყმიდის სული მონაზონისაი. სიცილმან და განცხრომამან შთააგდის სული მონაზონისაი ვნებათა მწინკულევანსა, არა ხოლო თუ ოდენ ჭაბუკი, არამედ მოხუცებულიცა. სიცილმან და განცხრომამან განდევნის შიში ღმრთისაი, გულისაგან მონაზონისა. ამისთვის უკუე თქუა ვინმე წმიდათაგანმან, ვითარმედ: განცხრომამან განრყუნის ნაყოფი მონაზონისაი, ვითარცაღა განრყუნის ხორშაკმან ნაყოფი ქვეყანისაი. და კვალად სიცილმან წარწყმიდის ნეტარებაი, რომელი აღთქუმულ არს მგლოვარეთა გულითა, სიცილი უხმარ არს და უსარგებლო და უფროისღა დამარღუეველ შენებულსა. სიცილი შემაწუხებელი არს სულისა წმიდისაი და წარმწყმედელ სულსა მონაზონისასა. სიცილმან განდევნის სასოებაი და წარწყმიდის ხსენებაი სიკუდილისაი და მოუღის მოგონებაი სატანჯველთაი

link

მოურიდებელი საქციელი ორი სახისაა: ერთი ურცხვობიდან მომდინარეობს და ყველანაირი ბოროტების ფესვია, ხოლო მეორეს მხიარულება წარმოშობს; თუმცა, ეს უკანასკნელიც არაა სასარგებლო, მაგრამ, რადგან მათგან თავისუფალნი მხოლოდ ძლიერნი არიან, ხოლო ჩვენ, უძლურებს ეს არ ხელგვეწიფება, ამიტომ ზოგჯერ შეიძლება იმ სახის თავისუფალი ქცევის დაშვება, რომელიც მხიარულებიდან მომდინარეობს. მხოლოდ უნდა დავუკვირდეთ, საცდურს ხომ არ ვუგებთ ამით ძმას. ვინც არასრულყოფილია და ადამიანთა გარემოშია, ის ჯერ ვერ შეძლებს მეორე სახის მოურიდებელ ქცევას რომ გაექცეს. რადგან ეს არ შეგვიძლია, ამიტომ, დაე, ეს ჩვენს შეგონებას მოემსახუროს და არა ცდუნებას, განსაკუთრებით მაშინ, როცა მასთან შეუღლებული საუბრის შემცირებას შევეცდებით; იმიტომ, რომ მრავალსიტყვაობა კარგი არაა, თუმცა კი გარეგნულად რაიმე უგვანოს შეიძლება არც შეიცავდეს. იგივე უნდა ითქვას სიცილის შესახებ. ის უკრძალველი საქციელის ერთ-ერთი განშტოებაა. და ვინც უკრძალველ ქცევას ბილწსიტყვაობასთან აერთებს, ცხადია ასეთი ადამიანის სიცილიც ბილწია; ხოლო, თუ მოურიდებელი ქცევა მხიარულებიდან მომდინარეობს, მაშინ ცხადია, მისი სიცილიც მხოლოდ ხალისიანია. მაგრამ, რადგან ვთქვით, რომ მოურიდებელი ქცევა სრულიად უსარგებლოა, ამიტომ თავს უფლება არ მივცეთ და სიცილიც არ გავაგრძელოთ დიდხანს, არამედ აზრი შევაკავოთ და სიცილს თავი კეთილგონივრულად ავარიდოთ. მათ, ვინც ამ საკითხს თავისუფლად უყურებს, იცოდნენ, რომ ისინი მისგან სიძვაშიც ცვივიან.

link

როცა ეშმაკი იხილავს, რომ გვსურს განვერიდოთ სიცილისა და ბასრობის შესაკრებელს, გვაცდუნებს და გვეუბნება: „შენი წასვლით ნუ დააბრკოლებ მოსაუბრეს“, ან „ნუ უჩვენებ მათ, რომ მოყვასზე მეტად ღმერთი გიყვარს“. გაიქეცი მათგან, ნუ შეჩერდები. წინააღმდეგ შემთხვევაში ლოცვის ჟამს სიცილისა და განცხრომის მოგონება დაგაბრკოლებს და დაგაბნელებს.

link