მონაზვნები და განდეგილები, რომელთაც მაღალი სულიერება მოიხვეჭეს, აშკარად გრძნობდნენ ბოროტი ძალის რეალურ წინააღმდეგობას, რამეთუ სულიერ სამყაროს ისევე ნათლად ხედავდნენ, როგორც ჩვენ - გარემომცველ საგნებს. ამგვარი გამოცდილების საფუძველზე ცნობილმა საეკლესიო მწერალმა - სვიმონ ახალმა ღმრთისმეტყველმა, აბბა დოროთემ, იოანე სინელმა, ისააკ ასურმა და სხვებმა შეადგინეს ასკეტიკური სწავლებები. დემონოლოგია, როგორც თეორია, მათ არ ჩამოუყალიბებიათ, არამედ აღწერეს ბოროტ სულთა წინააღმდეგ სულიერი ბრძოლის სტრატეგია და ტაქტიკა, ასე ვთქვათ