ავტორი:
წმ. კასიანე რომაელი
თემა: მწუხარება
ჩვენი მეხუთე შერკინება მწუხარების სულის წინააღმდეგაა, რომელიც ჩვენს სულს უბნელებს ყოველგვარ სულიერ მჭვრეტელობას და ყველა კეთილი საქმისგან განაყენებს მას, რადგან როდესაც ეს უკეთური სული ჩაეჭიდება ჩვენს სულს და მთლიანად დააბნელებს მას, არ მისცემს ნებას, ლოცვები აღავლინოს, ანდა წმინდა საკითხავებისგან სარგებელი მიიღოს და განმტკიცდეს, რადგან ვერ დაითმენს იგი, რომ მშვიდი და კეთილლმობიერი იყოს ადამიანი ძმათა მიმართ. მარტივად რომ ვთქვათ, ხსენებული მწუხარება ამღვრევს სულის ყველა მაცხოვნებელ განზრახულებას დაადამბლავებს რა მის სიმძლავრესა და გამძლეობას, უგუნურსა და გონებაცთომილს ხდის ამ უკანასკნელს, როდესაც კრავს მას სასოწარკვეთილების გულისზრახვით. ამიტომ, თუ ჩვენი მიზანი ისაა, რომ სულიერ არენაზე ვიასპარეზოთ და ღვთით დავამარცხოთ უკეთურების სულები, მთელი კრძალულებით უნდა დავიცვათ ჩვენი გული მწუხარების სულისგან, რადგან ისევე როგორც ჩრჩილი ტანსაცმელს და მატლი ხეს, ასევე მწუხარებაც ჭამს ადამიანის სულს, ჩააგონებს რა მას, რომ განერიდოს ყოველგვარ კეთილ თანაბჭობას, ამასთან, არ ანებებს რა, რომ რჩევის სიტყვა მიიღოს ნამდვილი მეგობრებისგან, არცთუ უფლებას აძლევს, რომ კარგი და მშვიდობიანი რამ პასუხი გასცეს მათ, არამედ მთელ სულს შემოიცავს იგი და აღავსებს მას სიმწარითა და მოწყინებით, შემდეგ კი იმასაც შთაუგდებს, რომ გაექცეს ადამიანებს, როგორც თითქოსდა მისი მშფოთვარების მიზეზებს და არ რთავს ნებას შეიცნოს, რომ არა გარედან, არამედ შიგნიდან აქვს მას ჩაბუდებული სნეულება, რაც მაშინ ავლენს თავს, როდესაც ღვაწლის შედეგად ზედმომდგარი განსაცდელები სააშკარაოზე გამოიყვანენ მას, რადგან ვერასოდეს ავნებს ადამიანს სხვა ვინმე, თუ ამ ადამიანს შიგნითვე არა აქვს ჩაბუდებული ვნებათა მიზეზები. ამის გამოა, რომ ყოველთა დამბადებელი და სულთა მკურნალი ღმერთი, რომელმაც ერთადერთმა იცის ზედმიწევნით სულის წყლულები, არათუ ადამიანებთან თანაცხოვრების მიტოვებას გვამცნებს, არამედ – ჩვენშივე არსებულ ბოროტების მიზეზთა მოკვეთას, რადგან სულის სიმრთელის შეცნობა არათუ ადამიანებისგან განშორებით მიიღწევა, არამედ სათნო ადამიანებთან თანამყოფობითა და წვრთნით. ამიტომ, როდესაც ვითომცდა კეთილგონივრული რამ მიზეზების გამო ძმებს ვტოვებთ, მწუხარების სათავეები როდი მოგვიკვეთია, არამედ მხოლოდ შევცვალეთ ისინი შიგნით დაბუდებული სენით (იგულისხმება, რომ ის ვითომცდა გარეგანი მიზეზები ჩვენი წუხილისა უდაბნოში წასვლისას სახეს იცვლის და შინაგანი სნეულების სიღრმეში იმალება, თუმცა სათანადო ვითარებაში დიდი სიმძაფრით გამოავლენს თავს), რომელიც სხვა მოვლენების შედეგად კვლავ აღძრავს მათ. ამის გამო, მთელი ჩვენი ომი შინაგანი ვნებების წინააღმდეგ უნდა იყოს, რადგან როდესაც ამ ვნებებს ღვთის მადლითა და თანაშეწევნით გულიდან განვიგდებთ, მაშინ, – არ ვამბობ ადამიანებს, – თვით ველურ მხეცებთანაც კი ადვილად ვიცხოვრებთ, თანახმად იობისგან თქმულისა: „ველურ მხეცებს მშვიდობა აქვთ შენთან“ (იობ. 5.23).
მაშ, უპირვლესად უნდა ვერკინებოდეთ მწუხარების სულს (სასოწარკვეთაში რომ აგდებს ჩვენს სულს), რათა განვდევნოთ იგი ჩვენი გულიდან. სწორედ ამ სულმა არ დაანება კაენს სინანული ძმის მოკვლის შემდეგ, არც – იუდას, უფლის გაცემის შემდეგ. მხოლოდ ის მწუხარება მოვიღვაწოთ, რომელიც კეთილი სასოებით აღმოცენდება ცოდვათა შესანანანებლად, რის შესახებაც მოციქულს უთქვამს: „ღვთისმიერი მწუხარება აღმოაცენებს შეუნანებელ სინანულს (ე.ი. იმგვარ სინანულს, რომელიც სანანებელი არ გაგვიხდება) ცხონებისადმი“ (II კორ. 7.10), რადგან ღვთისმიერი მწუხარება, რომელიც სინანულის სასოებით ასაზრდოებს სულს, სიხარულითაა შეზავებული და ამიტომ იგი ადამიანს ხდის გულმოდგინეს და მორჩილს ყველა კეთილ საქმეში, ისევე როგორც კეთილმესტუმრეს, მდაბალს, მშვიდს, ძვირუხსენებელს, ყოველი კეთილი შრომისა და შემუსვრილობის დამთმენს, რაც კი ღვთით ხდება, ისე რომ სწორედ ამ გზით შეიცნობა ადამიანში სულიწმინდის ნაყოფი, ესე იგი: სიხარული, სიყვარული, მშვიდობა, სულგრძელება, სიკეთე, სარწმუნოება, თავშეკავება (შდრ. გალ. 5.22), რადგან საწინააღმდეგო მწუხარებისგან უკეთური სულის ნაყოფს შევიცნობთ, რაც არის: მოწყინება, უთმინოება, გულისწყრომა, სიძულვილი, შეპასუხება, უიმედობა, ლოცვის შეყოვნება. ამგვარი სახის მწუხარებას ისევე უნდა განვეკრძალვოდეთ, როგორც სიძვას, ვერცხლისმოყვარებას, გულისწყრომას და სხვა დანარჩენ ვნებებს, ხოლო იკურნება იგი ლოცვით, ღვთისადმი სასოებით, საღვთო სიტყვათა ღვწით და კეთილმოშიშ ადამიანებთან თანამყოფობით.
|
|
|
