ვინც უძლურია და სხეულით ვერ მოსაგრეობს, სულიერად შეუძლია იმოღვაწეოს – მღვიძარებითა და განუწყვეტელი ლოცვით, რათა აღმოიფხვრას სულიერი მანკიერებანი; ასევე შეუძლია გამუდმებით იფიქროს უფლის წმინდა ვნებებზე, რათა მათი წყალობით საკუთარი უძლურება ტკბობად მოეჩვენოს; შეუძლია, აგრეთვე, უძლურების დათმენით ღმერთი ადიდოს და მოწამეობრივი გვირგვინი მოიხვეჭოს.

link

როგორც ადამიანი კვდება სუნთქვის შეწყვეტისას, ისევე კვდება სულიც დაუცადებელი და მარადისი ლოცვის გარეშე. რადგან ცოცხალ ხორცს სძინავს, ამის გამო იგი წყდება დაუცადებელ ლოცვას და ვნებები ახლდება. რადგან მტერს არ სძინავს, არამედ მარადის იბრძვის. და როგორც დედის წიაღში ჩასახული ჩვილი, სუნთქვას თუ შეწყვეტს, იგუდება და კვდება. ასევეა სულიერი ჩასახვისასაც, თუ წყდება გონებრივი ქმედება

link

წუხხარ, რომ იესოს ლოცვას ვერ აღასრულებთ მოუკლებელად და ვერ წარმოთქვამთ უწყვეტად, - ეს არც მოგეტხოვებათ... მოგეთხოვებათ ღმრთის მუდმივი შეგრძნება, რომელსაც შეიძლება ადგილი ჰქონდეს საუბრისას, კითხვისას, რაიმეს დაკვირვებისას და გახილვისას... ხოლო იესოს ლოცვას როდესაც ასრულებთ, ისეთნაირად გააგრძელეთ მისი აღსრულება, როგორც ფლობთ მას საინამდვილეში და ის გაფართოებს თავისი მოქმედების არეალს.

link

უადვილესი საშუალება უწყვეტ ლოცვამდე ასამაღლებლად არის იესოს ლოცვა, მასში გაჩვევა და დახელოვნება. ღვთივგაბრძნობილმა და სულიერ ცხოვრებაში გამოცდილმა მამებმა მიაგნეს ამ უბრალო, ეფექტურ საშუალებას და ყოველგვარ სულიერ საქმიანობაში სულის განსამტკიცებლად, არამარტო საკუთარი სულიერი ცხოვრებით გვიჩვენებს, არამედ თავის დარიგებებში გადმოგვცეს და დაგვიტოვეს ზუსტი სწავლებები მის შესახებ.

link

როცა ადამიანი სასოებით მოღვაწეობს – მას საღმრთო ნუგეში მოეფინება და სული ცხადად შეიგრძნობს ღვთის მოსიყვარულებას. ამ დროს უფალი ადამიანის გულს თავისკენ იზიდავს, და ხელები, ღვთაებრივი სითბოთი აღძრულნი, სიხარულით მარცვლავენ სკვნილს. რა თქმა უნდა, თავიდან გარკვეულწილად აუცილებელია განზავებული გულისხმისყოფით ძალისხმევა, სანამ ჩვენი სულიერი ძრავა გახურდება და სული, განუწყვეტელი ლოცვით ადგილიდან დაიძვრის.

link

181. მაშ, ისევე როგორც შეუძლებელია გავედევნოთ ჰაერში მფრინავ ფრინველებს, ვართ რა ადამიანები, ან კიდევ მათ მსგავსად ვიფრინოთ ჩვენც, არა აქვს რა ჩვენს ბუნებას ეს თვისება, მსგავსადვე შეუძლებელია ვძლიოთ ეშმაკეულ უსხეულო გულისზახვებს ან კიდევ ჩვენი გონების თვალი მიწყივ მძლავრად ცურავდეს (მიისწრაფოდეს) ღვთისკენ, მღვიძარებითი და უწყვეტი ლოცვის გარეშე, რადგან თუ ასე არ ხდება, მიწას ხედავ (სულიერ თვალს ცისკენ ვერ ამაღლებ).

link

175. ამრიგად, უწყვეტი ლოცვის გზით გონების ჰაერი განიწმინდება ბნელი ღრუბლებისგან, უკეთურების სულთა ქარებისგან, ხოლო გულისმიერი ჰაერის განწმენდისას შეუძლებელია მასში არ გაბრწყინდეს იესოს ღმრთეებრი სინათლე, თუ, რა თქმა უნდა, არ მოხდება ისე, რომ ცუდმედიდობის, მზვაობრობისა და თავმოთნეობის მიზეზით გავამპარტავნდეთ, მიუწვდომელთა მიმართ ავმსუბუქდეთ და იესოსგან შეუწევნელნი აღმოვჩნდეთ, რადგან ეს ყოველივე სძაგს ქრისტეს, თავმდაბლობის ნიმუშის მომცემს.

link

რაც არ უნდა ფართო იყოს შენი ყოველდღიური საქმიანობა, რაც არ უნდა მძიმე იყოს შენი ყოველდღიური შრომა, რომლითაც არსებობის პურს მოიპოვებ, უეჭველია, რომ შეგიძლია, სულ ცოტაოდენი დრო გამოუყო დღისა და ღამის დასაწყისი საათებიდან ლოცვით საუბარს ღმერთთან და დღის განმავლობაში წუთი მაინც გამონახო, რათა ფიქრით მიმართო ღმერთს - და თუ ეს შესაძლებელია, თვით მეცადინეობის ან საქმიანობის დროსაც განუწყვეტლივ ილოცო. "საქმე ხელშია, - ამბობს ერთი მოსაგრე, - ლოცვა კი - ბა...

link

ფიზიკური შრომა ამდაბლებს, შუალედებს ავსებს, აზრებს კი ხეტიალის საშუალებას არ აძლევს. მუხლმოყრებით მისი შეცვლა კარგია - ეს საუკეთესო რამეა, მაგრამ შეიძლება კი ეს ყოველთვის? ეგვიპტელი ბერები დილიდან საღამომდე საქმეს უსხდნენ, თან გონებით ლოცულობდნენ და ღმერთზე ფიქრობდნენ. ღამით კი ლოცვით კანონს აღასრულებდნენ. წმ. ისააკ ასური არ გვირჩევს შრომას, გვარიდებს მას, ამბობს, რომ ღვთისათვის ასეა სათნო და ეს მართალია, შრომა არ უნდა იპყრობდეს ჩვენს გონებასა დ...

link

ვინც ნამდვილად გადაწყვიტა ღმერთს ემსახუროს, ის მუდამ ღმერთის ხსენებითა და იფალ იესო ქრისტეს მიმართ მუდმივი ლოცვით უნდა იყოს დაკავებული; გუნებაში ყოველთვის ამ ლოცვას უნდა ამბობდეს: "უფალო იესო ქრისტე, ძეო ღმრთისაო, შემიწყალე მე ცოდვილი"; ანდა ანგელოზის ხარება იმეოროს: "ღმრთისმშობელო ქალწულო გიხაროდენ...", ამგვარი წვრთნით, გონების განბნევისაგან დაცვისა და სუფთა სინდისის შენარჩუნების პირობით შესაძლებელია ღმერთთან მიახლება და მასთან ზიარება. რამეთუ, ...

link