არა თუ სხვას უნდა წაართვას, ანუ მოჰპაროს კაცმა, არამედ პირიქით, უნდა მისცეს გაჭირვებულსა კაცსა, და ამისთვის თვისი საკუთარი ხელით უნდა იშრომოს, შეიძინოს და მისცეს ღარიბსა. ქურდობა, მპარაობა საზარელი ცოდვა არის. ქურდობა უმეტეს ნაწილ...
იხილეთ სრულად
არა თუ სხვას უნდა წაართვას, ანუ მოჰპაროს კაცმა, არამედ პირიქით, უნდა მისცეს გაჭირვებულსა კაცსა, და ამისთვის თვისი საკუთარი ხელით უნდა იშრომოს, შეიძინოს და მისცეს ღარიბსა. ქურდობა, მპარაობა საზარელი ცოდვა არის. ქურდობა უმეტეს ნაწილად წარმოსდგება ზარმაცობიდგან, უსაქმურობიდგან. თუ კაცი შრომისმოყვარეა, ბეჯითი, მეცადინე, ყოველთვის იშოვნის სარჩოს. ქურდობით კაცი ვერ გაბედნიერდება, არამედ უმეტეს ნაწილად გაუბედურდება. ვგონებ, ქურდი კარგად რომ დაფიქრდეს ამ...
„უმჯობეს არს მოკლებული სიბრძნითა (სწავლითა) შიშითა ღვთისა, ვიდრეღა წარმატებული სიბრძნითა და გარდამხთომელი სჯულისა“ (ზირაქ. 19.21). მოყვანილ სიტყვებში ისუ ზირაქი, რომელიც თავის დროში არა თუ განათლებულ კაცად ირიცხებოდა, არამედ უწოდე...
იხილეთ სრულად
„უმჯობეს არს მოკლებული სიბრძნითა (სწავლითა) შიშითა ღვთისა, ვიდრეღა წარმატებული სიბრძნითა და გარდამხთომელი სჯულისა“ (ზირაქ. 19.21). მოყვანილ სიტყვებში ისუ ზირაქი, რომელიც თავის დროში არა თუ განათლებულ კაცად ირიცხებოდა, არამედ უწოდებდნენ ბრძნად, თითქმის ამდაბლებს ცოდნას, სწავლას, როდესაც ამობს: უმჯობეს არს მოკლებული სწავლითა, გარნა ღვთის მოშიში, ესე იგი კეთილმოქმედი, ვინემ წარმატებული სწავლით და სჯულის გარდამხდომი, ესე იგი უსჯულო. მაგრამ ზირაქი არ ...
ცოდნა არის მხოლოდ გზა, საშუალება უმაღლესი მიზნისადმი მიმყვანებელი და იმდენად უნდა დაფასდეს იგი, რამდენადაც ეხმარება კაცს ამ მიზნის მისაღწევად. რა არის მიზანი სწავლისა? სად უნდა მიიყვანოს კაცი ცოდნამ, სწავლამ? არ შეიძლება ვსთქვათ, ...
იხილეთ სრულად
ცოდნა არის მხოლოდ გზა, საშუალება უმაღლესი მიზნისადმი მიმყვანებელი და იმდენად უნდა დაფასდეს იგი, რამდენადაც ეხმარება კაცს ამ მიზნის მისაღწევად. რა არის მიზანი სწავლისა? სად უნდა მიიყვანოს კაცი ცოდნამ, სწავლამ? არ შეიძლება ვსთქვათ, რომ ცოდვა რაიმე იყოს, როდესაც კაცი თავის განათლებით კანონიერად ისარგებლებს, რომ თავის ნივთიერი მდგომარეობა გააუმჯობესოს. კიდეც საჭიროა და კარგი, რომ თვითეული პირი სარგებლობდეს თავის ცოდნითა გაუმჯობესებისათვის თავის ცხოვრ...
განათლება მარტო მაშინ არის კარგი და მხოლოდ იმისთანა განათლება არის კარგი, რომელიც აღამაღლებს და გააკეთილებს კაცსა ყოვლის მხრით და არა მხოლოდ ერთსა, თუ გინდ უმაღლესსა მისსა ბუნების მხარესა. თვითონ სწავლა არის ორპიროვანი იარაღი. შეი...
იხილეთ სრულად
განათლება მარტო მაშინ არის კარგი და მხოლოდ იმისთანა განათლება არის კარგი, რომელიც აღამაღლებს და გააკეთილებს კაცსა ყოვლის მხრით და არა მხოლოდ ერთსა, თუ გინდ უმაღლესსა მისსა ბუნების მხარესა. თვითონ სწავლა არის ორპიროვანი იარაღი. შეიძლება კაცმა მოიხმაროს ის კეთილ საქმეზედაც და ბოროტზედაც, სასარგებლოდ და საზარალოდ თავისა თვისისა და სხვათა. საქმე უმაღლესია სიტყვაზე, ცხოვრება უძვირფასესია სწავლაზე. სწავლამ, განათლებამ უნდა გააუმჯობესოს ყოველნი საქმენი ...
ძმანო, როდესაც მხედარი თამამად სდგას გაცხარებულს ომში, გარემოს მისსა ათასნაირი სიკვდილი ჰფრინავს, მაგრამ მას არ ეშინია, უშიშრად შეებმება მტერს, ხანდახან დაკოდილიც (დაჭრილი) არ ჰშორდება ბრძოლას და მიიღებს სიკვდილს, მას ყოველი კაცი ...
იხილეთ სრულად
ძმანო, როდესაც მხედარი თამამად სდგას გაცხარებულს ომში, გარემოს მისსა ათასნაირი სიკვდილი ჰფრინავს, მაგრამ მას არ ეშინია, უშიშრად შეებმება მტერს, ხანდახან დაკოდილიც (დაჭრილი) არ ჰშორდება ბრძოლას და მიიღებს სიკვდილს, მას ყოველი კაცი აქებს, გმირს ეძახის; მაგრამ, ვგონებ უდიდესი ქების ღირსი ის კაცი არის, რომელიც თავის სიცოცხლეს შესწირავს, თავდადებულად ემსახურება საზოგადო საქმეს, ჩუმად, მოთმინებით, არამხედველი, რომ მას ვინმე უყურებდეს და აქებდეს, არამედ...
რაც გინდა შესანიშნავი იყოს კაცი, თუ გინდ მთელს ქვეყანას აკვირვებდეს თვისი ჭკუითა და საქმითა, თუ სარწმუნოება ღვთისა არ ჰქონდა, იგი იქნება მხოლოდ ამ სოფლის შვილი და მუშაკი, იგი ქვიშაზე აშენებს თვისს სახლს, მისი ქება და სახელი იქნება...
იხილეთ სრულად
რაც გინდა შესანიშნავი იყოს კაცი, თუ გინდ მთელს ქვეყანას აკვირვებდეს თვისი ჭკუითა და საქმითა, თუ სარწმუნოება ღვთისა არ ჰქონდა, იგი იქნება მხოლოდ ამ სოფლის შვილი და მუშაკი, იგი ქვიშაზე აშენებს თვისს სახლს, მისი ქება და სახელი იქნება მოკლე, ვითარცა ეს სოფელი და აქაური წუთი ცხოვრება.
ურწმუნოება არ არის ნაყოფი სწავლისა და მეცნიერებისა, არამედ უმეტესად უსწავლელობისა, ანუ ზედაპირი, უსაფუძვლო სწავლისა. არა უსაფუძვლოდ იტყვის ერთი უდიდებულესთა ფილოსოფოსთაგანი, რომ ღრმა მეცნიერება კაცს მიიყვანს ღვთის სარწმუნოებისადმი...
იხილეთ სრულად
ურწმუნოება არ არის ნაყოფი სწავლისა და მეცნიერებისა, არამედ უმეტესად უსწავლელობისა, ანუ ზედაპირი, უსაფუძვლო სწავლისა. არა უსაფუძვლოდ იტყვის ერთი უდიდებულესთა ფილოსოფოსთაგანი, რომ ღრმა მეცნიერება კაცს მიიყვანს ღვთის სარწმუნოებისადმი, ხოლო ზედაპირი, უსაფუძვლო სწავლა – ურწმუნოებისადმი.
მწუხარება ორნაირია: ერთი მწუხარება არის ღვთისმიერი, ანუ ღვთის გულისათვის. ღვთის მიერი მწუხარება ის არის, როდესაც კაცი სწუხს თავის უღირსებას, თავის ცოდვას, სწუხს, რომ ღმერთს განეშორა, მისი მცნება დაარღვია, ნაცვლად კეთილი საქმისა ბო...
იხილეთ სრულად
მწუხარება ორნაირია: ერთი მწუხარება არის ღვთისმიერი, ანუ ღვთის გულისათვის. ღვთის მიერი მწუხარება ის არის, როდესაც კაცი სწუხს თავის უღირსებას, თავის ცოდვას, სწუხს, რომ ღმერთს განეშორა, მისი მცნება დაარღვია, ნაცვლად კეთილი საქმისა ბოროტი საქმე ჰქმნა და მით გაამწარა ზეციერი მამა. დიახ, კეთილია და პატიოსანი ესრეთი სულიერი მწუხარება. იგი, როგორც იტყვის წმინდა მოციქული პავლე, გააჩენს კაცის გულში სინანულსა ცხოვრებისასა. ამით დაიწყება კაცის მოქცევა და ცხო...
თუ ვისმეს შური და მტერობა აქვს ვისმესთან და უნდა როგორმე მას ავნოს, ხოლო პირდაპირ, განცხადებით ვერაფერს ავნებს, თვითონაც ფარისეველია, ანუ ეშინია, მაშინ საიდუმლოდ, მთავრობასთან დააბეზღებს წერილებით, რომელსა შინა სხვადსხვანაირს ბრალ...
იხილეთ სრულად
თუ ვისმეს შური და მტერობა აქვს ვისმესთან და უნდა როგორმე მას ავნოს, ხოლო პირდაპირ, განცხადებით ვერაფერს ავნებს, თვითონაც ფარისეველია, ანუ ეშინია, მაშინ საიდუმლოდ, მთავრობასთან დააბეზღებს წერილებით, რომელსა შინა სხვადსხვანაირს ბრალს დასდებს მასზედა. ეს არის ერთობ სასირცხო და საზიზღარი საქმე. იგი გამოაჩენს დაცემულსა და მდაბიოსა ხასიათსა კაცისასა. დაბეზღება, შესმენა არის ცილისწამება, ნაყოფი მტერობისა და სიძულვილისა; ხოლო საღმრთო წერილიც შურისძიებას,...
მტერზედაც არ გვაძლევს ნებას უფალი იესო ქრისტე შურისძიებისა და ცილისწამებისას და თუ კეთილისმყოფელისა ვინმემ იკადრა ცილისწამება, დაბეზღება და შესმენა, სადღა დაემალება იგი განკითხვასა ღვთისასა?