link

link

link

link

link

ჩვენი მეშვიდე შერკინება ცუდმედიდობის სულის წინააღმდეგაა. ეს ვნება მრავალსახოვანია და უდახვეწილესი, რის გამოც თვით იმისგანაც კი, ვინც განიცადა იგი, ადვილად როდი მოიხელთება. მართლაც, სხვა ვნებათა შემოტევები უფრო აშკარაა და გარკვეულწილად უფრო ადვილიცაა მათ წინააღმდეგ ბრძოლა, რადგან სული ცნობს თავის მტრს და მყისვე ამარცხებს მას შეპაექრებისა და ლოცვის გზით, მაშინ როცა ცუდმედიდობის უკეთურება, რაც, როგორც ვთქვით, მრავალსახოვანია, ძნელად თუ ჩაიხშოა რაგინდ საქმეში, ხმაში, სიტყვაში, დუმილში, გარჯილობაში, მღვიძარებაში, მარხვებში, ლოცვაში, წერილის კითხვაში, მყუდროებაში, სულგრძელებაში, რამეთუ ამ ყოველივეს გზით სწორედ იმას გულმოდგინეობს იგი, რომ განგმიროს ქრისტეს მხედარი, ვინაიდან როდესაც არ ძალუძს მას, რომ ცუდმედიდობის ცთუნებაში ჩააგდოს ვინმე მდიდრულ შესამოსელთა მიერ, ასეთ დროს უბადრუკი სამოსით ცდილობს, რომ განსცადოს იგი. ასევე, ვისი გამრუდებაც ვერ შეძლო მან პატივის გზით, იმას ვითომცდა უპატიობაშემოსილობით მიდრეკს სიშლეგისაკენ და ვინც ვერ დააჯერა, რომ ცუდმედიდი გამხდარიყო მეცნიერებებში განსწავლულობის გამო, მდუმარების მიერ იტყუებს მას, როგორც ვითომცდა დაყუდებულს. ასევე, ვისაც ვერ არწმუნა, რომ სიამაყეს მისცემოდა საჭმელთა სიუხვის მიზეზით, მას მარხვის გზით ხდის დამთმობს ქება–დიდების მოსმენაში. მარტივად რომ ვთქვათ, ყოველგვარი საქმე, ყოველგვარი ღვწა იმის საბაბს აძევს ამ უკეთურ ეშმაკს, რომელიც, ყველაფერთან ერთად, სამღვდელო ხარისხის ზმანებასაც შთაუგდებს ცთუნებულს. მაგალითად, მახსოვს, როდესაც სკიტში ვიმყოფებოდი, ერთი ბერი წავიდა ვიღაც ძმის კელინისკენ, რომ მოენახულებინა იგი, მაგრამ როდესაც კარს მიუახლოვდა, შიგნიდან ვიღაცის ლაპარაკი მოესმა და იფიქრა რა, რომ საღვთო წერილს კითხულობდა იგი, გარედან დადგა მოსასმენად, მაგრამ მიხვდა, რომ ეს ძმა ცუდმედიდობას ჭკუაზე შეეცდინა, რადგან თავისთავს დიაკონად აკურთხებდა და ვითომცდა განტევებას ანიჭებდა კათაკმევლებს. როდესაც ეს გაიგონა ხსენებულმა ბერმა, გამოაღო კარი და შევიდა, ის ძმა კი მიეგება, ჩვეულებისამებრ თაყვანი სცა და მოინდომა გაეგო, დიდხანს იდგა თუ არა იგი კარებთან. ბერმა ტკბილად მიუგო: „ეს წუთია მოვედი, შენ რომ კათაკმეველთა განტევება შეასრულე“. როდესაც იმ ძმამ ეს მოისმინა, დავარდა ბერის ფერხთით და ევედრა მას, რომ ელოცა მისთვის, რათა ამ ცთომილებისგან გამოხსნილიყო. ეს გავიხსენე იმის საჩვენებლად, თუ რაოდენი უაზრობისაკენ წარიტაცებს ადამიანს ხსენებული ეშმაკი. ამიტომ, ვისაც სურს, რომ სრულად იღვაწოს და სრულად შეიმკოს სიმართლის გვირგვინით, ყოველგვარი საშუალებით უნდა ეცადოს კიდეც ამ მრავალსახოვანი მხეცის დამარცხებას და ყოველთვის თვალწინ ჰქონდეს დავითის სიტყვები: „უფალმა გაფანტა კაცთმოთნეთა ძვლები“ (ფს. 52. 6), რაც ნიშნავს, რომ არაფერი უნდა აკეთოს მან კაცთა ქებაზე გამეცადინებულმა, არამედ ეძიებდეს მარტოოდენ ღვთისმიერ ჯილდოს, მუდამჟამს განიშორებდეს მის გულში მოზვავებულ გულისზრახვებს, მას რომ აქებენ და არაფრად რაცხდეს თავის თავს ღვთის წინაშე, რადგან სწორედ ამ გზით, ღმერთთან ერთად, შეძლებს იგი ცუდმედიდობის სულისგან თავის დახსნას.

link

ჩვენი მერვე შერკინება ამპარტავნების წინააღმდეგაა, რომელიც უსასტიკესია და ყველა წინარე ვნებაზე უველურესი. იგი განსაკუთრებით ებრძვის იმათ, რომლებიც სრულქმნილნი არიან და თითქოს სათნოებათა მწვერვალზე ასულნი, ცდილობს რა მათ დამხობას. მსგავსად წყლულოვანი და ხრწნილების გამომწვევი სნეულებისა, რომელიც არათუ ერთ ნაწილს, არამედ მთელ სხეულს სპობს, ამპარტავნებაც არათუ ნაწილის, არამედ მთელი სულის გამხრწნელია. ყველა სხვა ვნება თუმცა სულს აშფოთებს, მაგრამ მხოლოდ იმ ერთ სათნოებას ებრძვის, რომელიც მისი მოპირისპირეა, და სწორედ მის დამარცხებას ცდილობს, რითაც იგი მხოლოდ ნაწილობრივ აბნელებს და აშფოთებს სულს, ამპარტავნების ვნება კი მთლიანად აწყვდიადებს მას და უკიდურეს დაცემულობამდე შთააგდებს. უფრო თვალნათლივ რომ გავიაზროთ ნათქვამი, ასე ვსაჯოთ: ნაყროვანება თავშეკავების მოსპობას ცდილობს, სიძვა – უბიწოებისას, ვერცხლისმოყვარება – უპოვარებისას, მრისხანება – სიმშვიდისას და, ამგვარადვე, ბოროტების დანარჩენი სახეობანიც მათი მოპირისპირე სათნოებებისას, მაშინ როცა ამპარტავნების უკეთურება, როდესც კი იგი გაბატონდება უბადრუკ სულზე, უსასტიკესი ტირანისებრ ამხობს და საფუძვლამდე არღვევს მთელ იმ დიდსა და მაღალ „ქალაქს“, რომელსაც დაუფლებია. ამის მოწამეა თუნდაც ის ანგელოზი, რომელიც სწორედ ამპარტავნების გამო დაეცა ციდან, რომელმაც, მიუხედავად იმისა, რომ ქმნილება იყო ღვთისა და, ამასთან, ყველა სათნოებითა და სიბრძნით შემკული, არათუ ის ინება, რომ მეუფის მადლისადმი განეკუთვნა ეს ყოველივე, არამედ – თავისი ბუნებისადმი. ამიტომაც ისაზრა მან თავის თავზე ღვთის სწორობა. სწორედ მისი ამ აზრის სამხილებლად თქვა წინასწარმეტყველმა: „თქვი შენს გულში: დავჯდები მაღალ მთაზე, დავდებ ჩემს ტახტს ღრუბლებზე და მივემსგავსები უმაღლესს; მაგრამ შენ ადამიანი ხარ და არა ღმერთი“ (ეს. 14.13). კიდევ, სხვა წინასწარმეტყველი ამბობს: „რად იქადის ბოროტებაში მძლავრი?“ (ფს. 51.1) და შემდგომი ფსალმუნისა. მაშ, ვიცით რა ეს ყოველივე, გვეშინოდეს და მთელი დაცულობით შემოვიზღუდავდეთ ჩვენს გულს ამპარტავნების მომაკვდინებელი სულისგან. როდესაც კი წარვემატებით რომელიმე სათნოებაში, მარადის იმას უნდა ვეუბნებოდეთ ჩვენს თავს, რაც მოციქულს აქვს ნათქვამი: „არათუ მე, არამედ – ჩემთან მყოფი მადლი ღვთისა“ (I კორ. 15.10). ასევე, წინასწარმეტყველსაც უთქვამს: „თუ უფალი არ აღაშენებს სახლს, ფუჭად გარჯილან მაშენებლები“ (ფს. 126.1). კიდევ: „არა მსურველისა, არცთუ მსრბოლისა, არამედ – მოწყალე ღვთისა“ (რომ. 9. 16), რადგან თუნდაც რომ მეტისმეტად მდუღარე იყოს ვინმე წადიერებით და გულმოდგინე – თავისი არჩევანით, ვერ შეძლებს სრულქმნილებამდე მიღწევას, არის რა თანაშეკრული ხორცთან და სისხლთან, რომ არ შეეწეოდეს მას ქრისტეს წყალობა და მადლი. ამიტომ, იაკობიც ამბობს, რომ „ყველა კეთილი საბოძვარი ზეციდანაა“ (იაკ. 1.17). ასევე, მოციქულ პავლეს თქმითაც, „რა გაქვს, რაც არ მიგიღია, ხოლო თუ მიღებული გაქვს, რად იქადი როგორც არმიმღები და როგორც საკუთართა გამო ამაღლებული?“ (შდრ. I კორ. 4.7); ხოლო ის, რომ ღვთის მადლითა და მოწყალებით შეგვეძინება ცხონება, ამის ჭეშმარიტი მოწამეა სახარებისეული ავაზაკი, რომელმაც არათუ სათნოებათა ჯილდოდ მოიპოვა ცათა სასუფეველი, არამედ – ღვთის მადლითა და მოწყალებით (შდრ. ლკ. 23. 43). აი, ეს უწყოდნენ ჩვენმა მამებმა, ყველა მათგანმა, რის გამოც ერთსულოვნად გადმოგვცეს ისიც, რომ შეუძლებელია სხვაგვარად სათნოებითი სრულქმნილების მიღწევა, თუ არა – სიმდაბლის გზით, რაც, ჩვეულებრივ, სარწმუნოების, ღვთის შიშის, სიმშვიდისა და სრული უპოვარების შედეგად შეგვეძინება. სწორედ ამათ მიერ მიიღწევა სრული სიყვარული, ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს მადლითა და კაცთმოყვარეობით, რომლისაც არის დიდება საუკუნეთა მიმართ, ამინ.

link

ჩვენი მეხუთე შერკინება მწუხარების სულის წინააღმდეგაა, რომელიც ჩვენს სულს უბნელებს ყოველგვარ სულიერ მჭვრეტელობას და ყველა კეთილი საქმისგან განაყენებს მას, რადგან როდესაც ეს უკეთური სული ჩაეჭიდება ჩვენს სულს და მთლიანად დააბნელებს მას, არ მისცემს ნებას, ლოცვები აღავლინოს, ანდა წმინდა საკითხავებისგან სარგებელი მიიღოს და განმტკიცდეს, რადგან ვერ დაითმენს იგი, რომ მშვიდი და კეთილლმობიერი იყოს ადამიანი ძმათა მიმართ. მარტივად რომ ვთქვათ, ხსენებული მწუხარება ამღვრევს სულის ყველა მაცხოვნებელ განზრახულებას დაადამბლავებს რა მის სიმძლავრესა და გამძლეობას, უგუნურსა და გონებაცთომილს ხდის ამ უკანასკნელს, როდესაც კრავს მას სასოწარკვეთილების გულისზრახვით. ამიტომ, თუ ჩვენი მიზანი ისაა, რომ სულიერ არენაზე ვიასპარეზოთ და ღვთით დავამარცხოთ უკეთურების სულები, მთელი კრძალულებით უნდა დავიცვათ ჩვენი გული მწუხარების სულისგან, რადგან ისევე როგორც ჩრჩილი ტანსაცმელს და მატლი ხეს, ასევე მწუხარებაც ჭამს ადამიანის სულს, ჩააგონებს რა მას, რომ განერიდოს ყოველგვარ კეთილ თანაბჭობას, ამასთან, არ ანებებს რა, რომ რჩევის სიტყვა მიიღოს ნამდვილი მეგობრებისგან, არცთუ უფლებას აძლევს, რომ კარგი და მშვიდობიანი რამ პასუხი გასცეს მათ, არამედ მთელ სულს შემოიცავს იგი და აღავსებს მას სიმწარითა და მოწყინებით, შემდეგ კი იმასაც შთაუგდებს, რომ გაექცეს ადამიანებს, როგორც თითქოსდა მისი მშფოთვარების მიზეზებს და არ რთავს ნებას შეიცნოს, რომ არა გარედან, არამედ შიგნიდან აქვს მას ჩაბუდებული სნეულება, რაც მაშინ ავლენს თავს, როდესაც ღვაწლის შედეგად ზედმომდგარი განსაცდელები სააშკარაოზე გამოიყვანენ მას, რადგან ვერასოდეს ავნებს ადამიანს სხვა ვინმე, თუ ამ ადამიანს შიგნითვე არა აქვს ჩაბუდებული ვნებათა მიზეზები. ამის გამოა, რომ ყოველთა დამბადებელი და სულთა მკურნალი ღმერთი, რომელმაც ერთადერთმა იცის ზედმიწევნით სულის წყლულები, არათუ ადამიანებთან თანაცხოვრების მიტოვებას გვამცნებს, არამედ – ჩვენშივე არსებულ ბოროტების მიზეზთა მოკვეთას, რადგან სულის სიმრთელის შეცნობა არათუ ადამიანებისგან განშორებით მიიღწევა, არამედ სათნო ადამიანებთან თანამყოფობითა და წვრთნით. ამიტომ, როდესაც ვითომცდა კეთილგონივრული რამ მიზეზების გამო ძმებს ვტოვებთ, მწუხარების სათავეები როდი მოგვიკვეთია, არამედ მხოლოდ შევცვალეთ ისინი შიგნით დაბუდებული სენით (იგულისხმება, რომ ის ვითომცდა გარეგანი მიზეზები ჩვენი წუხილისა უდაბნოში წასვლისას სახეს იცვლის და შინაგანი სნეულების სიღრმეში იმალება, თუმცა სათანადო ვითარებაში დიდი სიმძაფრით გამოავლენს თავს), რომელიც სხვა მოვლენების შედეგად კვლავ აღძრავს მათ. ამის გამო, მთელი ჩვენი ომი შინაგანი ვნებების წინააღმდეგ უნდა იყოს, რადგან როდესაც ამ ვნებებს ღვთის მადლითა და თანაშეწევნით გულიდან განვიგდებთ, მაშინ, – არ ვამბობ ადამიანებს, – თვით ველურ მხეცებთანაც კი ადვილად ვიცხოვრებთ, თანახმად იობისგან თქმულისა: „ველურ მხეცებს მშვიდობა აქვთ შენთან“ (იობ. 5.23). მაშ, უპირვლესად უნდა ვერკინებოდეთ მწუხარების სულს (სასოწარკვეთაში რომ აგდებს ჩვენს სულს), რათა განვდევნოთ იგი ჩვენი გულიდან. სწორედ ამ სულმა არ დაანება კაენს სინანული ძმის მოკვლის შემდეგ, არც – იუდას, უფლის გაცემის შემდეგ. მხოლოდ ის მწუხარება მოვიღვაწოთ, რომელიც კეთილი სასოებით აღმოცენდება ცოდვათა შესანანანებლად, რის შესახებაც მოციქულს უთქვამს: „ღვთისმიერი მწუხარება აღმოაცენებს შეუნანებელ სინანულს (ე.ი. იმგვარ სინანულს, რომელიც სანანებელი არ გაგვიხდება) ცხონებისადმი“ (II კორ. 7.10), რადგან ღვთისმიერი მწუხარება, რომელიც სინანულის სასოებით ასაზრდოებს სულს, სიხარულითაა შეზავებული და ამიტომ იგი ადამიანს ხდის გულმოდგინეს და მორჩილს ყველა კეთილ საქმეში, ისევე როგორც კეთილმესტუმრეს, მდაბალს, მშვიდს, ძვირუხსენებელს, ყოველი კეთილი შრომისა და შემუსვრილობის დამთმენს, რაც კი ღვთით ხდება, ისე რომ სწორედ ამ გზით შეიცნობა ადამიანში სულიწმინდის ნაყოფი, ესე იგი: სიხარული, სიყვარული, მშვიდობა, სულგრძელება, სიკეთე, სარწმუნოება, თავშეკავება (შდრ. გალ. 5.22), რადგან საწინააღმდეგო მწუხარებისგან უკეთური სულის ნაყოფს შევიცნობთ, რაც არის: მოწყინება, უთმინოება, გულისწყრომა, სიძულვილი, შეპასუხება, უიმედობა, ლოცვის შეყოვნება. ამგვარი სახის მწუხარებას ისევე უნდა განვეკრძალვოდეთ, როგორც სიძვას, ვერცხლისმოყვარებას, გულისწყრომას და სხვა დანარჩენ ვნებებს, ხოლო იკურნება იგი ლოცვით, ღვთისადმი სასოებით, საღვთო სიტყვათა ღვწით და კეთილმოშიშ ადამიანებთან თანამყოფობით.

link

ისევე როგორც თავდაპირველად, კვინობთა განაწესის შესახებ სიტყვის შეწყობისას, ამჯერადაც თქვენს ლოცვებს მინდობილნი შევუდექით ბოროტების რვა გულისზრახვის შესახებ წერას. ესენია: ნაყროვანება, სიძვა, ვერცხლისმოყვარეობა, მრისხანება, მწუხარება, მოწყინება, ცუდმედიდობა და ამპარტავნება. უპირველესად მუცლის დაოკების შესახებ ვიტყვით, რითაც ვუპირისპირდებით ნაყროვანებას. კერძოდ, საუბარი გვექნება მარხვათა სახეობისა და საჭმელთა რაგვარობა–რაოდენობის შესახებ. ამ ყოველივეს ჩვენ თვითონ როდი ვამბობთ, არამედ – წმინდა მამებისგან რაც მიღებული გვაქვს, თუმცა მათ არც მარხვის ერთი კანონი, არც საჭმლის მიღების ერთი წესი, არცთუ ერთი და იგივე ზომა გადმოუციათ, გამომდინარე იქიდან, რომ სხვადასხვაა ყველა ჩვენგანის შემძლეობა, ისევე როგორც ასაკი, უძლურება თუ უფრო ფაქიზი აღნაგობა სხეულისა; მიუხედავად ამისა, მათ ერთი მიზანდასახულობა გადმოგვცეს ყველას: გავერიდოთ დანაყრებულობას და უარვყოთ მუცლის სიმაძღრე. ხსენებულმა მამებმა უფრო სასარგებლოდ და განწმენდისათვის უფრო ხელშემწყობად მიიჩნიეს დღიური მარხვა, ვიდრე სამდღიანი, ოთხდღიანი და კიდევ შვიდეულამდე გახანგრძლივებული მარხვები, რადგან, ამბობენ, – ვინც უზომოდ ახანგრძლივებს მარხვას, ხშირად ზომაზე მეტად ეტანება შემდეგ საჭმელს, რის გამოც სხეული ზოგჯერ მეტისმეტი უჭმელობით მოუძლურდება და სულიერ მსახურებათა მიმართ უფრო მცონარე ხდება, ზოგჯერ კი იგი, საჭმელთა სიუხვით დამძიმებული, მოწყინებასა და მოშვებულობას შთაუნერგავს სულს. და კიდევ, ასეც ისაზრეს მათ, რომ ყველასთვის შესარგები არაა ბოსტნეულის მიღება, არცთუ პარკოსნებისა; ამასთან, ყველას არც შეუძლია ხმელი პურის ჭამა. თქვეს ისიც, რომ ზოგი ორი საწყაო (დაახ. 325 გრ) პურის ჭამის შემდეგაც კვლავ მშიერია, ზოგი კი, ერთ საწყაოს რომ შეჭამს ანდა ექვს უნციას (დაახ. 27 გრ), დანაყრებულია. როგორც აღვნიშნეთ, ერთი საზღვარი, რაც ყველას დაუდგინეს მათ, ესაა თავშეკავება, კერძოდ ის, რომ მუცლის სიმაძღემ არ შეგვაცდინოს (იგავ. 24.15), არ წარგვიტაცოს პირის გემომ, რადგან არათუ მარტოოდენ საჭმელთა სახეობის ნაირგვარობას, არამედ სიუხვის ოდენობასაც სჩვევია სიძვის ცეცხლოვანი ისრების ანთება. მართლაც, რა საჭმლითაც არ უნდა აივსოს მუცელი, გარყვნილების თესლს შობს იგი. ასევე, არა მხოლოდ ღვინისგან გაბრუებულობას სჩვევია გონების თრობა, არამედ წყლის სიჭარბეც და ყოველგვარი საჭმლის ზედმეტობაც გრძნობადაკარგულსა და მთვლემარეს ხდის მას. თუნდაც სოდომელებისთვის, არათუ ღვინითა და მრავალგვარი საჭმლით გაბრუებულობა გახდა დაღუპვის მიზეზი, არამედ პურის სიჭარბე, თანახმად წინასწარმეტველისა (ეზეკ. 16.49). ამასთან, არც სხეულის უძლურება უქმნის წინააღმდეგობას გულის განწმენდლობას, როდესაც ამგვარ სხეულს უძლურების მოთხოვნილებისამებრ ვაკმაყოფილებთ (თუმცა არა გემოთმოყვარეობის ნებასურვილისამებრ). საჭმელთა მოხმარება მისაღებია იმდენად, რამდენადაც ეს სიცოცხლისათვის არის საჭირო და არა იმდენად, რომ გულისთქმის ვნებებს ვემონებოდეთ. თანაშეზომილი და გონივრული მიღება საჭმლისა სხეულის სიმრთელესაც განაპირობებს და, ამასთან, არც მის სიწმინდეს აღხოცავს. მამათაგან გადმოცემული საზღვარი თავშეკავებისა და ზედმიწევნითი კანონი შემდეგია: რაიმე საჭმლის მიმღები მანამდე უნდა განეშოროს ჭამას, სანამ ჯერ კიდევ შენარჩუნებული აქვს მას ნდომა, და ნუ დაელოდება იგი სიმაძღეს. როდესაც მოციქულმა თქვა: „ხორცზე ზრუნვას გულისთქმად ნუ გაიხდით“ (რომ. 13.14), არათუ სიცოცხლისთვის აუცილებელი მზრუნველობა დააბრკოლა ამით, არამედ გემოთმოყვარეობითი გულმოდგინება აკრძალა. ასე რომ, სულის სრულ სიწმინდეს მხოლოდ საჭმელთაგან თავშეკავება როდი ხდის შესაძლებელს, არამედ სხვა სათნოებანიც უნდა თანხვდებოდნენ მას. მართლაც, თავმდაბლობა საქმისადმი მორჩილებისა და სხეულის დამაშვრალობის გზით დიდად შეგვეწევა ჩვენ. ასევე, ვერცხლისმოყვარეობისგან თავშეკავება, – ესე იგი არა მხოლოდ ფულის არქონა, არამედ მისი მოპოვების არნდომაც, – სულის სიწმინდისაკენ მიგიძღვის. თავშეკავება მრისხანებისგან, მწუხარებისგან, ცუდმედიდობისგან, ამპარტავნებისგან, – ყოველივე ეს სულის მთლიან სიწმინდეს მოგვიმუშაკებს, ხოლო გონებამრთელობის გზით სულის ნაწილობრივ სიწმინდეს გამორჩეულად წარმატებულ–ჰყოფს თავშეკავება და მარხვა, რადგან შეუძლებელია, რომ მუცელნაყროვანი გონებით შეებრძოლოს სიძვის სულს. ამიტომ, ჩვენი პირველი შერკინება მიმართული უნდა იყოს მუცლის პყრობისა და სხეულის დამონებისკენ, თუმცა არა მხოლოდ მარხვის მიერ, არამედ, აგრეთვე, მღვიძარების, შრომა–ჯაფის, კითხვის, გეჰენიის საშიშროების წინაშე გულის შემოკრების და ცათა სასუფევლისადმი გულისთქმის გზით.

link

ჩვენი მეექვსე შერკინება მოწყინების სულის წინააღმდეგაა, რომელიც თანაშეუღლებულია მწუხარების სულთან და თანამოქმედებს მასთან ერთად. ესაა საშინელი და ულმობელი ეშმაკი, მონაზვნებს რომ გამუდმებით ებრძვის. იგი მეექვსე ჟამზე (დაახ. 12 საათი, შუადღე) დაეცემა მონაზონს, შთაუნერგავს მას სისუსტესა და ძრწოლას, შეაძულებს საკუთრივ იმ ადგილსაც და იქ თანამცხოვრებ ძმებსაც, აგრეთვე, ყოველგვარ საქმეს და თვით საღვთო წერილთა კითხვასაც, თანაც შთაუგდებს (ჩააგონებს) ადგილის გამოცვლის გულისზრახვას, ისე თითქოს სხვა ადგლებში გადასვლის გარეშე ფუჭად დაიკარგებოდა მისთვის მთელი შრომა და დრო. ამ ყოველივეს გარდა, შიმშილსაც შთაუდებს მას მეექვსე ჟამზე იმგვარს, როგორიც სამდღიანი მარხვის, უშორესი გზისა თუ უმძიმესი შრომის შემდეგაც რომ არ განუცდია. ამის მომდევნოდ, იმ გულისზრახვებსაც ჩააგონებს, თითქოსდა ვერანაირი სხვა საშუალებით ვერ დააღწევდეს თავს ამ სნეულებასა და დამძიმებულობას, თუ არა ხშირი გასვლებითა და სხვა ძმებთან მისვლით, ვითომცდა უძლურებაში მყოფთა შეწევნისა და მათი მონახულების მიზეზით, თუმცა როდესაც ამ გზით ვერ შეძლებს მის შეცდენას, მაშინ უღრმესი ძილით დანთქავს მას, რითაც მასზე უმძლავრესი და უღონიერესი ხდება, ამხობს რა არათუ სხვა რამ ხერხით, არამედ უმოქმედობით ლოცვასა და მარხვაში, ისევე როგორც – საღვთო სიტყვათა დასწავლასა და განსაცდელთა დათმენაში, რადგან თუ ვერ ჰპოვებს იგი ამ ადამიანს ხსენებულ საჭურველთა მიერ შემტკიცებულს, სტყორცნის რა თავის ისრებს, გამოაჩინებს მას როგორც დაუდგრომელს, მოხეტიალედ, მცონარედ და უსაქმურად აქცევს მას, ამასთან მიმართავს იქითკენ, რომ მრავალი მონასტერი მოვლოს მან და მხოლოდ იმის დაკვირვებაში იყოს და იმაზე წუხდეს, თუ სად იმართება სადილები და ნადიმები. მართლაც, სხვა არაფერი ეზმანება მოწყინებაში მყოფის გონებას, თუ არა ამათგან ქმნილი განლაღებანი. აი, ამგვარად კრავს მას ეშმაკი სოფლის საქმეებით და თანდათან აცთუნებს მავნებელ მოუსვენრობათა მიერ, იმ ზომამდე, რომ სამონაზვნო აღთქმისგანაც სავსებით განაშორებს მას. ამ უმძიმესი სენის მცოდნე საღვთო მოციქული, რომელსაც ბრძენი მკურნალის მსგავსად სურს, რომ ჩვენი სულებიდან ძირითურთ აღმოფხვრას იგი, უპირატესად მის წარმომშობ მიზეზებს ააშკარავებს და ასე ამბობს: „გამცნებთ თქვენ, ძმანო, ჩვენი უფლის იესო ქრისტეს სახელით, განეკრძალოთ ყველა იმ ძმას, ვინც კი უწესოდ მიმოდის და არა თანახმად იმ გადმოცემისა,ჩემგან რომ მიგიღიათ, რადგან თქვენ იცით, თუ როგორ გმართებთ ჩვენდამი ბაძვა, ვინაიდან უწესოდ არ მოვქცეულვართ თქვენს შორის, არცთუ ვინმესგან უფასოდ გვიჭამია პური, არამედ დღედაღამ შრომითა და რუდუნებით ვსაქმობთ, რომ არავის თქვენგანს დავაწვეთ ტვირთად, არათუ იმიტომ, რომ ძალაუფლება არ გვაქვს, არამედ იმიტომ, რომ ნიმუში მოგცეთ ჩვენს მისაბაძად, და რადგან თქვენთან ყოფნისას სწორედ ეს გამცნეთ თქვენ, რომ ვისაც არ ნებავს საქმის კეთება, ნუღარ ჭამს. ვიგებთ, რომ მავანნი მიმოდიან თქვენს შორის უწესოდ, არას საქმობენ, არამედ მიმომწვლილველობენ, ვამცნებთ კი ამგვართ და შევაგონებთ ქრისტე იესოს მიერ, რომ მყუდროებით იშრომონ და ასე ჭამონ თავიანთი პური“ (II თეს. 3.12). ვისმინოთ, თუ როგორ ნათლად წარმოგვიჩენს ჩვენ მოციქული მოწყინების მიზეზებს, რადგან იგი „უწესოებს“ უწოდებს იმათ, რომლებიც არ შრომობენ, და ამ ერთი სიტყვით მრავალ ბოროტებას ასაჩინოებს, გამომდინარე იქიდან, რომ ვინც „უწესოა“, იგი არის უკრძალველიც, დაუფიქრებლად მოლაპარაკეც, მგმობელობისთვის მზადყოფნაშიც, აქედან დაყუდებითი მოღვაწეობისადმი უუნაროც და მონაც მოწყინებისა. ამიტომაც გვამცნებს მოციქული, რომ განვერიდოთ ამგვარ ადამიანებს, ანუ გავემიჯნოთ მათ როგორც წყლულოვან სნეულებს, ხოლო სიტყვები: „არა თანახმად იმ გადმოცემისა, ჩვენგან რომ მიგიღიათ“, იმას ააშკარავებს, რომ ამპარტავანნი ყოფილან ისინი, მომძაგებელნი და სამოციქულო გადმოცემათა დამარღვეველნი. ასევე, როდესაც ამბობს: „არცა ვინმესგან უფასოდ გვიჭამია პური, არამედ დღედაღამ შრომითა და რუდუნებით ვსაქმობთ“, ამით აშკარა ხდება, რომ თუ იგი, ვინც იყო წარმართთა მოძღვარი, სახარების მქადაგებელი და მესამე ცამდე ამაღლებული, რომლის თქმითაც უფალს უბრძანებია სახარების მქადაგებელთათვის, რომ ვინც დღედაღამ შრომა–ჯაფით დამაშვრალობდა, რომ არავის დასწოლოდა ტვირთად, ასეთ დროს რაღა ვქნათ ჩვენ, რომლებიც მოწყინებაში ვართ საქმეთაგან და სხეულებრივ შვებას მიდევნებულნი, ჩვენ, რომლებსაც არც სახარების ქადაგება დაგვკისრებია, არცთუ ეკლესიათა გამო ზრუნვა, არამედ მხოლოდღა საკუთარ სულზე მეურვეობა? შემდეგ, უფრო ცხადად ასაჩინოებს რა უსაქმობისგან აღმოცენებულ მავნებლობას, ასე დასძენს იგი: „არას საქმობენ, არამედ მიმომწვლილველობენ“, რადგან უსაქმობისგან გამომდინარეობს მიმომწვლილველობა, მიმომწვლილველობისგან – უწესოება, უწესოებისგან კი – ყველა უკეთურება. ამასთან, შეუმზადებს რა მათ კურნებასაც, ურთავს: „ვამცნებთ კი ამგვართ, რომ მყუდროებით იშრომონ და ასე ჭამონ თავიანთი პური“. იქვე უგამკიცხველესად ამბობს: „ვისაც არ ნებავს საქმის კეთება, ნუღარ ჭამს“. ამ სამოციქულო განწესებით აღზრდილი ეგვიპტელი წმინდანები მონაზონთათვის იმას განაჩინებენ, რომ არასოდეს იყვნენ ისინი უსაქმოდ, განსაკუთრებით უფრო ახალგაზრდები. იციან მათ, რომ შრომითი მოთმინების გზით განდევნიან მოწყინებას, თავიანთ სარჩოს მოიპოვებენ და შეჭირვებულთ შემწეობას აღმოუჩენენ, რადგან არა მარტოოდენ საკუთარი საჭიროებისთვის დამაშვრალობენ ისინი, არამედ თავიანთი შრომით ყარიბებსაც, ღარიბ–ღატაკებსაც და პატიმრებსაც შეეწევიან, სწამთ რა, რომ ამგვარი ქველმოქმედება წმინდა მსხვერპლია, ღვთისთვის სათნო მამები კი იმას ამბობენ, რომ მშრომელი ერთ ეშმაკს ებრძვის ხშირად და მისგან არის შეჭირვებული, უსაქმური კი მრავალი უკეთური სულის მიერ ხდება დატყვევებული. გარდა ამისა, კარგი იქნება გავიხსენოთ მამათა შორის უგამოცდილესი ამბა მოსეს სიტყვები, რაც მან მე მითხრა, რადგან ვიყავი რა მცირე დროით უდაბნოში დამკვიდრებული, შემაწუხა მოწყინებამ, რის გამოც მივედი მასთან და ვუთხარი, რომ რადგან წინა ღამით ასე ძლიერად შემაწუხა და დამაუძლურა მოწყინებამ, მანამ ვერ გავთავისუფლდი მისგან, სანამ არ წავედი და არ მივედი ამბა პავლესთან. სწორედ ამაზე მიპასუხა ამბა მოსემ და ეს მითხრა: „გამხნევდი, რადგან არათუ გაგითავისუფლებია შენი თავი მოწყინებისგან, არამედ უმალ მას მიცემულხარ და დამონებულხარ, იცოდე კი, რომ უფრო მძიმედ შეგებრძოლება იგი შენ, როგორც ბრძოლისგან გაქცეულს, თუ არ ეცდები ამის შემდეგ მის დამარცხებას მოთმინების, ლოცვისა და ხელსაქმის გზით“.

link