ეს ასე უნდა გავიგოთ: თუკი ვინმე ცილს დაგწამებს, ან უდანაშაულოს რაიმეს გაწყენინებს, – ეს იქნება ერთ ლოყაში სილის გაწნის გამომხატველი. შენ დრტვინვას კი ნუ მოჰყვები, არამედ ეს დარტყმა მოთმინებით მიიღე, მიუპყრობ რა მეორე ლოყას, ე.ი. გაიხსენებ შენს უსჯულოებებს. იქნებ ამჟამად უბრალო ხარ, მაგრამ წარსულში ხომ მრავალი ცოდვა ჩაგიდენია და ამგვარად დარწმუნდები, რომ სასჯელის ღირსი ხარ.
ღირსი მარკოზ ეგვიპტელი, რომელიც ლოცვასა და მარხვაში 30 წელი მოსაგრეობდა, სენაკიდან არ გამოდიოდა. ძმები პატივს სცემდნენ მას, წინამძღვარი კი გარკვეულ დღეებში სენაკში აზიარებდა წმიდა საიდუმლოებებს. მაგრამ ეშმაკს შეშურდა ბერის კეთილისმსურველებისა და ყოველგვარ ცბიერებას იყენებდა, რათა იგი განკითხვის ცოდვაში ჩაეგდო. იგი შევიდა ერთ ცოდვილში და თითქოსდა კურთხევის სათხოვნელად იგი ბერთან მიიყვანა. უგუნურმა ის იყო გადააბიჯა სენაკის ზღურბლს, რომ უეცრად დაიყვ...
ერთ–ერთ პეტერბურგელ მღვდელს ერთხელ ერთი მინისტრი ეწვია და შესჩივლა: „მამაო, რა ვიღონო? მე ბევრი მტერი მყავს, რომლებიც სრულიად უმიზეზოდ ხელმწიფესთან ათასგვარ ცილს მწამებენ. მე კი მათი ცილისწამების მიზეზით თანამდებობას ვკარგავ, ხოლო თუკი თავად დავტოვებ მინისტრის თანამდებობას, ხელმწიფე ჩემი მტრების სიმართლეში დარწმუნდება და მე კი სამუდამოდ შრცხვენილი დავრჩები. მითხარით, რა ვიღონო? – ილოცეთ თქვენი მტრებისთვის, – მიუგო მოძღვარმა – არა მხოლოდ შინ, არამ...
ღვთის წინაშე წმინდა გული თუ გაქვს, მაშინ ეს არ დაგაზიანებს. მაგრამ წმინდა გულის ქონა ნიშნავს იმას, რომ შურის საძიებლად, არავისზე არაფერი ილაპარაკო და მხედველობაში მხოლოდ ერთადერთი სიკეთე იქონიო; ამგვარად ნათქვამი ცილისწამებად არ მიიჩნიო, რადგან ყოველი საქმე, რომელსაც გამოსწორებამდე მივყავართ, ცილისწამება არაა; ცილისწამებას არანაირი სიკეთე არ მოაქვს, ხოლო აქედან კეთილი შედეგები უნდა გამოვიდეს და ამიტომ ის ცილისწამება არაა.
ეგვიპტის უდაბნოში ერთი ღვთივსათნო ბერი, დულა ცხოვრობდა. იგი პატიოსანი, მოკრძალებული ადამიანი იყო; როდესაც რაიმეს აბრალებდნენ, თავს არ იმართლებდა - ღვთის ჭეშმარიტი მონა იყო. ასეთ მოთმინებაში გაატარა მან ოცი წელი.მაგრამ ადამიანთა მოდგმის მტერი მახეს უგებს მას, ვინც ეშმაკს კი არა, სამყაროს შემოქმედს ემსახურება. როდესაც ბოროტმა დაინახა, რომ ზეციური მადლით განმტკიცებული მოსაგრის გულს ვერაფერი შეარყევდა, სხვა ხერხს მიმართა.ერთი ბერი, რომელსაც ღვთის მცნ...
ცილის წამებას ერთი უპირველესი ადგილთაგანი უჭირავს ცოდვათა შორის. ეს ისეთივე მძიმე ცოდვაა, ისეთივე მომაკვდინებელია, როგორიც არის, მაგალითად კაცის კვლა, ქურდობა და სხვა. თუ მართალი გინდათ, მათზედაც უმძიმესია. ქურდი კაცი, მაგალითათ, მოგპარავს ნივთს რასმეს, შენ მაინც უვნებლად დაგტოვებს, ის კი, ვინც ცილის მწამებლის გესლის მსხვერპლად ხდება, უსათუოდ უნდა მოიშხამოს. ყოველნაირ ცუდი მიმართულების კაცმა ხანდისხან მაინც იცის მოყვსის შებრალება. ცილის მწამებელი...
რამდენი ადამიანი აჰყოლია ამაო ხმებსა და ცილისწამებას! მრავალ უკეთილშობილეს, უჭკვიანეს კაცსაც კი ამ მიზეზით უდიდესი ბოროტმოქმედებები ჩაუდენია, რის გამოც ავის მოსურნისა და უკეთურის იარაღად ქცეულა. რატომ ხდება ეს? იმიტომ, რომ მათ დაივიწყეს ყოველი სათნოების საფუძვლის – ღმრთის სათნო განსჯის არსებობა, განსჯის დავიწყებას კი თავისთავად მოსდევს განუსჯელი მოქმედება. კაცობრიობის ისტორია ნათლად მოწმობს, რომ კეთილშობილ კაცთა ბოროტმოქმედებანი განუსჯელი ანუ წინ...