ტყუილი ბოროტებაა. მაგრამ თუკი ვთქვათ, მოიწია ისეთი შემთხვევა, რომ სიმართლის თქმას შეიძლება მოჰყვეს უფრო დიდი ბოროტება, როგორც, მაგალითად, მამა ალონმა უთხრა მამა აღათონს: „ორმა კაცმა შენს თვალწინ კაცი მოკლა, ერთი მათგანი წავიდა და შენს სენაკში დაიმალა, მოსამართლე კი ეძებს მას. შენ გკითხეს: – სად წავიდა მკვლელი? თუ შენ სიმართლეს არ დაჰფარავ, იმ კაცს სასიკვდილოდ მისცემ“. ასეთი განსაცდელის დროსაც კი გულგრილი ნუ იქნები, რომ ტყუილი თქვი, არამედ ცრემლებ...
აღმოსავლეთის ერთ-ერთმა მბრძანებელმა გადაწყვიტა, დაეახლოვებინა ისეთი პიროვნება, რომელიც იქნებოდა არა მარტო გონიერი და უნარიანი, არამედ ერთგული და სანდო.ერთხელ იხმო ხუთი ქვეშევრდომი, სხვათაგან სიბრძნით გამორჩეული. მეფეს თითებზე უძვირფასესი ხუთი ბეჭედი უელავდა. მან ბრძანა: მოგიწვიეთ იმიტომ, რომ სიმართლე მოვისმინო თქვენგან. ამ ბრილიანტებს ხომ ხედავთ, თქვენ მათ საჩუქრად მიიღებთ სიმართლისათვის.შეთავაზებული ჯილდოთი გაბრუებულმა ოთხმა ქვეშევრდომმა მლიქვნე...
ერთხელ წმიდა იაკობთან გლახაკები მივიდნენ და მოწყალება სთხოვეს, თითქოსდა მეგობრის დასაკრძალავად, რომელიც იქვე იწვა და წმიდანს თავს მკვდრად აჩვენებდა. წმიდა იაკობმა მოწყალება გაიღო, მიცვალებულისთვის ილოცა, რათა უფალს მისი ცოდვები შეენდო და წავიდა. გლახაკნი თავის მეგობართან მივიდნენ და უთხრეს:-ახლა კი ადექი, მეუფე თვალს მიეფარა.მაგრამ მათი მეგობარი ვეღარ წამოდგა, რადგან ნამდვილად მომკვდარიყო. ამ სასწაულის მხილველი გლახაკები ძლიერ შეშინდნენ, სასწრაფო...
ასეთი ცოდვა მომაკვდინებელ ცოდვასთან ახლოს არის. შევადაროთ დიდი ცოდვა დიდ ქვას, მატარა კი - ქვიშის მარცვლებს. ქვიშის მარცვლების დიდი რაოდენობა ზოგჯერ შეიძლება დიდ ქვაზე უფრო მძიმე იყოს. მაგალითად: ტყული მომაკვდინებელი ცოდვა არ არის, თუმც როდესაც ხშირად მეორდება, ადამიანს ღვთიურ მადლს ართმევს და სასჯელს მოაწევს (ფსალ.V, 6).
არის შემთხვევა, როდესაც დამალავ რაიმე ამბავს, რომ ამით ზიანი არ მიაყენო სხვას. ერთი ავაზაკი, რომელსაც მდევრები მოსდევდნენ, შევარდა წმიდა მამასთან და თავშესაფარი სთხოვა. იმ დროს ბერი იჯდა. ადგა და დამალა ავაზაკი. მდევრები შემოცვივდნენ და ჰკითხეს: აქ ავაზაკი ხომ არ შემოსულაო. წმიდა მამამ ტყუილი რომ არ ეთქვა, უთხრა: რაც აქ ვდგავარ, არავინ დამინახავსო. ამით იხსნა ავაზაკი. ტყუილი მაშინ არის ცუდი, როდესაც ადამიანი შიშის გამო ამბობს, ამ შემთხვევაში ადამ...
უნდა ვიცოდეთ, რომ მდიდართაგან მცირედნი დაიმკვიდრებენ სასუფეველს, ღარიბთაგან კი – გაცილებით მეტნი. გულდასმით გამოიძიე და განიხილე დაბრკოლებანი ხსნის გზაზე სიმდიდრის მხრიდან და სიღარიბის მანკიერებანი – თუმცა, ერთიც და მეორეც თვით სიმდიდრესა და სიღარიბეზე კი არ არის დამოკიდებული, არამედ მათზე, ვისაც წილად ხვდა სიმდიდრე და სიღარიბე. მოდით, მათი მთავარი მანკიერებები მაინც გავიგოთ. რომელი მანკიერებაა ყველაზე ახლოს სიღარიბესთან? სიცრუე. რომელია დამახასი...
ერთი ვაჭარი საქმეში ხელის მომართვისთვის ხშირად სესხულობდა ფულს წმიდა სპირიდონისგან; როდესაც ნავაჭრიდან ფულს უკან უბრუნებდა, წმიდა ბერი, ჩვეულებისამებრ, უბრძანებდა ხოლმე, ჩაედო იმ სკივრში, საიდანაც ამოიღო. მას მომხვეჭელობა არ უყვარდა, არც ცნობისმოყვარე იყო, სრულად აძლევდა თუ არა მოვალე ფულს.წმიდანის ნებართვით, ვაჭარი ხშირად იღებდა და უბრუნებდა ოქროს - და უფალიც აკურთხებდა მის ვაჭრობას. მაგრამ ერთხელ ცდუნებას აყოლილმა ვაჭარმა მოტანილი ფული სკივრში ...
ერთი კიეველი დიდებული, სახელად იოანე, კიევო პეჩორის ლავრაში ანგელოზებრივი სახით შეიმოსა და თან წაიყვანა თავისი ყრმა შვილი, სახელად ზაქარია. როდესაც მოახლოებული სიკვდილი იგრძნო, იოანემ მასზე მზრუნველობა ღვთაებრივ განგებულებას მიანდო; ერთ ბერს კი, სახელად სერგის (რომელიც ბერად შედგომამდე აგრეთვე დიდგვაროვანი იყო და შემდეგ მასთან ერთად აღიკვეცა), დაუტოვა ათასი გრივი ვერცხლი და ასი გრივი ოქრო, რათა მისი შვილის სრულწლოვანებამდე შეენახა და შემდეგ ყრმის...
თუ შენ არაფერში იტყუები, მაშინ არც ამ შემთხვევაშიც მოიტყუო, რამეთუ წერილში ნათქვამია: "შეღავათს ნუ გაუწევ გაჭირვებულს მის სადავო საქმეში" (გამს. 23, 3). თუ ღმერთი ინებებს, მკვლელი არ მოკვდება. ხოლო ვინც სხვა შემთხვევებშიც ტყუის და სურს, რომ ამ შემთხვევაშიც მოიტყუოს, ის თავის ჩვევიდან გამომდინარე მოიტყუება. "რომელმან ქმნეს ცოდვაი, - ამბობს წერილი, - მან უსჯულოებაიცა ქმნეს" (1 იოანე 3, 4), და მე ამას ჩემს თავზე არ ავიღებ. თუ შენ არ გჭირდება მასზე დ...
მეფე სოლომონ ბრძენი ამბობს: „უფალსა სძაგს ბაგენი მტყუარნი, ე. ი. უფალსა სძულს მატყუარა, ტყუილის მოლაპარაკე. „ღმერთო წარწყმინდე შენ ყოველნი, რომელნი იტყვიან სიცრუესა“, ევედრება მეფე დავითი ღმერთს ერთს თავის ფსალმუნში (5, 5). იოანე ღვთისმეტყველი ამბობს: მატყუარა კაცი გარდა რისხვისა ვერას დაიმსახურებს ღვთის წინაშეო. "ყოველთა მატყუართა ნაწილი მათი იყოს ტბასა მას ცეცხლითა და წუნწუბითა მოტყინარესა", (განცხ. 21, 8). რადგანაც ასეთი სასტიკი სასჯელი მოელის...