190. თქვა უფალმა: „ისწავლეთ ჩემგან, რადგან მშვიდი ვარ და მდაბალი გულით, და ჰპოვებთ მოსვენებას თქვენი სულებისთვის" (მთ. 11.29).
191. თქვა უფალმა: „ვინც დაიმდაბლებს თავის თავს, როგორც ეს ბავშვი, ამაღლდება, ხოლო ვინც აიმაღლებს თავის თავს, დამდაბლდება (შდრ. მათ. 18.4; 23.12). „ისწავლეთ, – ამბობს, – ჩემგან (შდრ. მთ.11.29). ხედავ, სწავლება ეხება თავმდაბლობას, ვინაიდან მისი მცნება საუკუნო სიცოცხლეა (ინ. 12.50), თვით ეს მცნება კი არის თავმდაბლობა. მაშ, ვ...
192. მართლაც, თუ ყოველგვარი სათნოება სულისა და სხეულის მიერ იქმნება, ღვთის ქმნილება კი სწორედ ეს სული და სხეულია, რომლებისგანაც, როგორც ვთქვი, სათნოება შემყარდება, მაშ როგორღა არ უნდა ვიყოთ უკიდურესად გონებაცთომილნი, როდესაც ამპარტავნებაზე, როგორც ლერწმის კვერთხზე (არამყარ საფუძველზე), დაყრდნობილნი სულისა და სხეულის სხვა რამ სამკაულებით ვიწონებთ თავს და ცუდმედიდობას ვეძლევით, თან, რაც განსაკუთრებით საშინელია, ჩვენი მეტისმეტი ურჯულოებისა და უგუნურ...
194. ვინაიდან გულის დაცულობა, – ღვთით და ოდენ ღვთის გამო სულში გახანგრძლივებული, – ცნობიერებას ანიჭებს „მთავარს“ (ე.ი. გონებას) საღვთო შერკინებებში და არამცირე შემძლეობას მიჰმადლებს მასთან ზიარებულს იმისთვის, რომ საუფლოდ სათნო განსჯით განაგოს მან საქმეები და სიტყვები.
195. ძველი აღთქმის სამღვდელო გასაცხადებელნი (იგულისხმება ძველი აღთქმის დიდი მღვდლისთვის ნიშანდობლი გარეგანი აქსესუარები, რაც მის მღვდლობას განაცხადებდა, წმ. ევსუქი ხუცესს, კერძოდ, მხედველობაში აქვს სამღვდელო თავსაბურის – მიტრის შუაში მოთავსებული ოქროს თხელი ფირფიტა – პეტალი) წარმოადგენდა განწმენდილი გულის წინასახეებს, რათა ჩვენც მიგვეპყრო მზერა ჩვენი გულის პეტალისთვის, – ხომ არ იყო გაშავებული ცოდვების მიერ, – და გაგვებანა იგი ცრემლების, სინანულის...
196. ჭეშმარიტად ნეტარია ის, ვინც იმგვარად შეეწებვის იესოს ლოცვას გონებაში და იმგვარად უწყვეტად ხმობს ამ ლოცვას გულში, როგორც შეერთვის, ვთქვათ, ჰაერი ჩვენს სხეულს, ანდა ალი – ცვილს. ამასთან, მიწის თავზე გამავალი მზე დღეს აღმოაცენებს, უფალ იესოს წმინდა და სათაყვანო სახელი კი, ჩვენს გონებაში უწყვეტად მბრწყინავი, აურაცხელ მზიურ ფიქრებს წარმოშობს.
197. კიდევ, ღრუბლების გაყრისას ჰაერი დაწმენდილი ხდება, ხოლო სიმართლის მზის, იესო ქრისტეს მიერ ვნებადი წარმოსახვების გაფანტვას უთუოდ ის სჩვევია, რომ მბრწყინავი და მოელვარე გულისზრახვები წარმოშვას გულში, რომლის ჰაერიც იესოს მიერ ნათდება, რადგან ეკლესიასტე ამბობს: „უფალს მინდობილნი გულისხმაყოფენ ჭეშმარიტებას და მორწმუნენი სიყვარულით თანამყოფობენ მასთან (სიბრძ.სოლ. 3.9).
198. თქვა ერთმა წმინდანთაგანმა: „თუ ავმეხსიერი ხარ, ავმეხსიერი იყავი ეშმაკთა მიმართ, და თუ მტრობა გსურს, მარადჟამს მტრობდე შენს სხეულს,რადგან ხორცი ცბიერი მეგობარია და როდესაც მის მიმართ მზრუნველობას ვიჩენთ, უფრო მეტად გვებრძვის“. და კიდევ: „მტრობა გქონდეს სხეულის მიმართ და ბრძოლა – მუცლის მიმართ“.
200. მაშ, მოდი, ამიერიდან შემომიდექი მე, რომ თანაშეერთო გონების დაცულობის ნეტარებას, შემომიდექი, ვინც გინდა იყო, გწადია რა იხილო „კარგი დღეები“ (შდრ. ფს. 33.13), და უფლის მიერ გასწავლი შენ გონისეულ ძალთა (ანგელოზთა) საქმესა და მოღვაწეობას, რადგან არ განძღებიან ანგელოზები უფლის ქებისგან, არცთუ – გონება, სიწმინდით მათთან გაჯიბრებული, და ისევე როგორც არას ზრუნავენ საზრდოს გამო უნივთონი (უსხეულონი, ანგელოზები), ამგვარადვე ეს ნივთიერნი უნივთონიც (ხორ...