კითხვაზე თუ როგორ უნდა განმართლდეს კაცი – სარწმუნოებით თუ კეთილთა საქმეთაგან, მაგალითად, პროტესტანტები პასუხობენ, რომ კაცს თავის მხრივ კეთილი საქმის გაკეთება თვისი განმართლებისათვის არ შეუძლია და მას ერთი მხოლოდ იესო ქრისტეს სარწმუნოება გაამართლებს; ხოლო კათოლიკეები განმართლების საქმეში სარწმუნოებას ამცირებენ და ამბობენ, რომ ღმრთის წინაშე განსამართლებლად კეთილი საქმის აღსრულება ყველას შეუძლია, ხოლო ვისაც ძალა არ შესწევს, მადლი ეკლესიისაგან უნდა ისესხოს და განმართლება ამით მოიპოვოსო. ჩვენი წმიდა მართლმადიდებელი ეკლესია კი გვასწავლის, რომ კაცის განმართლებისათვის საჭიროა როგორც სარწმუნოება იესო ქრისტესი, ისე ცხოვრება, მოქმედება, ანუ კეთილნი საქმენი სარწმუნოებისაებრ; ამასთანავე, განგვიმარტავს, რომ ყოველი საქმე კაცისა მაშინ იქნება ნამდვილად კეთილი და განმამართლებელი კაცისა, როდესაც იგი იესო ქრისტეს ცხოველი სარწმუნოებისაგან, სასოებისა და სიყვარულისაგან მომდინარეობს, როდესაც კაცის გულში თვით იესო ქრისტე ცხოვრობს და მოქმედებს.

ესაია წინასწარმეტყველი ღმრთის სახელით კიცხავდა ებრაელებს უსჯულოების გამო და ეუბნებოდა: „მარხვა და უქმობა და დღესასწაულნი თქუენნი სძულან სულსა ჩემსა“. რატომ გაურისხდა ღმერთი ებრაელებს იმდენად, რომ მათი დღესასწაულები და უქმენი მოიძულა? იმიტომ, რომ მხოლოდ დღესასწაულის აღსრულება, თუ იგი პატიოსან და წმინდა ცხოვრებასთან არაა შეერთებული, ღმრთისთვის სათნო არაა. ახლა გავიხსენოთ, როგორ ვატარებთ ჩვენ სადღესასწაულო დღეებს: ტაძარში ხალხის მხოლოდ რაღაც ნაწილი მიდის, ისიც უმრავლესობა მცირე ხნით, დანარჩენ დროს ქეიფსა და დროსტარებას ანდომებს. სამწუხაროდ, ჩვენი ხალხი არც ამას დასჯერდა და ეკლესიისაგან დადგენილ დღეებს რაღაც მოგონილი დღსასწაულებიც დაამატა, რომლის დროსაც გაუთავებელი ლხინი და ქეიფი იმართება. ღმერთი ქრისტიანებისაგან უფრო მეტ სიწმინდეს და კრძალულებას მოითხოვს, ვიდრე ებრაელებისაგან მოითხოვდა. ამიტომ, თუ დღესასწაულებს უაზრო და უზომო სმა–ჭამაში გავატარებთ, ჩვენი დღესასწაულები და უქმენი უფრო მეტად არ მოსძულდება? რადგან დღსასწაულებზე არა სწავლა და მადლი, არამედ ცოდვა და ბრალი გვემატება, საშიშია საყვედური, რომელიც ღმერთმა ესაიას პირით ებრაელებს გამოუცხადა.

ეს ეკლესიური წესდებულება IV ს–ის ამბავთანაა დაკავშირებული, როცა რომის სამეფო ტახტზე იმპერატორი იულიანე განდგომილი ავიდა. მან ქრისტიანობა უარყო და ქრისტიანების ისეთი მდევნელი გახდა, რომ თავის სამეფოში ქრისტიანობის მოსპობა მოინდომა. ერთხელ, როცა დიდი მარხვა დადგა, მთავარი მოვაჭრენი და კერპთმსახურნი საიდუმლოდ დაარიგა, რომ სავაჭრო ადგილებზე ყოველგვარ საჭამანდში ნაკერპავი სისხლი აერიათ, ამით ქრისტიანთა სარწმუნოება შეებღალათ და დიდ განსაცდელში ჩაეგდოთ, მაგრამ ღმრთის განგებამ უღმრთო იულიანე მეფის განზრახვა დაარღვია. ამ ბრძანების გაცემის ღამეს ეკლესიის მღვდელმთავარს ნათლით შემოსილი თეოდორე ტირონი, ანუ მხედარი, გამოეცხადა, რომელიც უწინარეს საუკუნისა ქრისტეს სარწმუნოებისათვის იყო ნაწამები. მან დაარიგა ეპისკოპოსი, რომ უწმინდური ნაკერპავებისაგან სამწყსოს დასაცველად უბრალო მოხარშული ხორბალი წმინდად შეემზადებინა, ეკურთხებინა და ყველა ქრისტიანისათვის დაერიგებინა. მწყემსმთავარმა ბრძანება აღასრულა და რამდენიმე დღის განმავლობაში ქრისტიანებს ასე ასაზრდოებდა.

ნუ ვიფიქრებთ, რომ ეს ცხოვრება სალხინოდ და თავის შესაქცევად მოგვეცა, არამედ ვიცოდეთ, რომ ამქვეყნად ჩვენი ცხოვრება შრომა, მოთმინება, ხშირად ჭირი და მრავალი განსაცდელია. როგორც იესო ქრიტემ გაატარა თავისი ცხოვრება დიდ შრომასა და აურაცხელ მოღვაწეობაში, ასევე, ჩვენც უნდა ვეცადოთ, რომ ჩვენი ცხოვრება შრომით, მოღვაწეობითა და მოთმინებით გავატააროთ